در مصرف این آنتی بیوتیک خطرناک احتیاط کنید

تزریق سفتریاکسون نباید یک باره و به صورت وریدی صورت بگیرد.

تجویز و تزریق اشتباه یک آنتی‌بیوتیک قوی با نام سفتریاکسون، بازهم با مرگ جوانی بیست و پنج ساله که از یک سرماخوردگی ساده رنج می‌برد، در روزهای اخیر خبرساز شد.

سفتریاکسون، آنتی بیوتیکی قوی است که از آن، در فهرست مرکز ثبت و بررسی عوارض ناخواسته دارویی کشور (ADR) به عنوان پرعارضه ترین داروها نام برده شده است. عوارض گزارش شده ناشی از این دارو شامل عوارض پوستی، گوارشی، تنگی نفس، شوک آنافیلاکسی (اختلال تنفسی) و ایست قلبی می شود. با این حال، همچنان هر ساله شاهد مواردی از مرگ و عوارض وخیم ناگهانی ناشی از تزریق آنتی بیوتیک ها و ازجمله سفتریاکسون هستیم، اما چرا و در چه شرایطی تزریق آنتی بیوتیکی که برای درمان عفونت ها، سینوزیت، سینه پهلو و عفونت های میکروبی، حتی در نوزادان و کودکان کاربرد درمانی دارد، مرگ آور می شود؟

دکتر زهرا عبدی، متخصص بیماری های عفونی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید: مرگ بر اثر تزریق نابه جای سفتریاکسون در سال های گذشته نیز اتفاق افتاده که معمولا مهم ترین و اصلی ترین علت آن نگرفتن شرح حال از بیمار و ناآگاهی نسبت به وجود حساسیت آنتی بیوتیکی در او بوده است. سفتریاکسون یک آنتی بیوتیک از نسل سوم سفالوسپورین هاست. نکته مهم آن است که افراد حساس به پنی سیلین ها ممکن است نسبت به سفالوسپورین ها هم حساس باشند، لذا ضروری است که سابقه حساسیتی فرد به آنتی بیوتیک قبل از مصرف دارو در نظر گرفته شود.

تزریق تدریجی دارو در مراکز درمانی مجهز

دکتر عبدی با تاکید بر این که تزریق سفتریاکسون نباید یک باره و به صورت وریدی صورت بگیرد، بلکه تزریق باید بین نیم تا یک ساعت از طریق سرم و به طور تدریجی انجام شود تا بیمار دچار شوک ناشی از ورود حجم زیادی از دارو نشود، می افزاید: تزریق این دارو فقط باید در مراکزی صورت بگیرد که دارای امکانات و تجهیزات سیستم احیا هستند تا در صورت بروز واکنش های شدید، امکان کنترل و انجام اقدامات درمانی مناسب وجود داشته باشد. البته یکی از دلایل دیگر افزایش وقوع عوارض دارویی با سفتریاکسون به مصرف بی رویه این دارو در موارد غیرضروری نیز باز می گردد. کما این که برای درمان سرماخوردگی های ساده می توان از داروهای آنتی بیوتیکی کم خطرتری استفاده کرد.

همچنین باید از جایگزین کردن فرم تزریقی آنتی بیوتیک ها در مواردی که اشکال خوراکی آن موثر است، پرهیز شود. باید توجه داشت که به گفته دکتر عبدی از مصرف همزمان سفتریاکسون با محلول ها و فرآورده های حاوی کلسیم بشدت خودداری کرد. به همین دلیل، مصرف محلول ها و فرآورده های حاوی کلسیم تا ۴۸ ساعت پس از آخرین دوز سفتریاکسون در تمام گروه های سنی ممنوع است. همچنین، استفاده از رقیق کننده های حاوی کلسیم نیز به منظور آماده سازی سفتریاکسون برای تزریق نیز ممنوع محسوب می شود.