چگونه شاد باشیم؟

آیا افراد شاد، مادرزاد شاد متولد شده‌اند یا این‌که آنها راهی پیدا کرده‌اند که دیگران از آن بی‌خبرند؟
”بیکر“ می‌گوید: ”افراد شاد در مجموع بسیار انعطاف‌پذیر هستند.“
او به‌طور …

آیا افراد شاد، مادرزاد شاد متولد شده‌اند یا این‌که آنها راهی پیدا کرده‌اند که دیگران از آن بی‌خبرند؟

”بیکر“ می‌گوید: ”افراد شاد در مجموع بسیار انعطاف‌پذیر هستند.“

او به‌طور شخصی اطلاعات زیادی در خصوص انعطاف‌پذیری دارد و کتابی را تحت عنوان ”آن‌چه که آدم‌های شاد می‌دانند.“ تألیف کرده است. بنابر اظهار وی، یکی از چیزهائی که افراد شاد می‌دانند این است که شادی آنها همیشگی نخواهد بود. به‌همین دلیل قدر لحظه‌های شاد، موفقیت‌های کوچک، معجزه‌ها و ارتباط‌‌هائی که با دیگران دارند را می‌دانند.

همیشه شاد رفتار کنید. یک تحقیق جدید نشان داده است، زمانی‌که افراد به‌راحتی برون گرایانه عمل می‌کنند، نسبت به زمانی که درون‌گرانه عمل می‌کنند، احساس نشاط و سرزندگی بیشتری می‌کنند. محققان می‌گویند حتی افراد درون‌گرا هم می‌توانند برون‌گرا عمل کنند تا احساس شادی بیشتری کنند.

‌آیا شاد بودن غریزی است یا آموختنی؟

امروزه محققان اعتقاد دارند که مغز انسان طوری طراحی شده که تا اندازه‌ای تعیین‌کننده‌ی میزان شاد بودن ما است و به بیان دیگر عامل شادی در ژن‌های انسان نهفته است. دانشمندان از تکنولوژی پیشرفته‌ی ایجاد تصویر مغز روی صفحه‌ی نمایش برای نشان دادن قسمتی از مغز، به‌ویژه قسمت چپ مغز استفاده کرده‌اند که مرکز کنترل احساس‌های مثبت، خوش‌بینی و شادی است. افرادی که به‌طور طبیعی این ناحیه از مغزشان فعالیت بیش از حد معمول داشته باشد، از نظر روانی بیشتر احساس‌های مثبت دارند و هر روز خود را چنان آغاز می‌کنند که گوئی می‌خواهند دنیا را فتح کنند.

یک پروفسور روان‌شناس اظهار می‌کند: ”با وجود این‌که زمینه‌های ژنتیکی در شاد بودن انسان نقش زیادی دارد، هنوز هم تا حدی شادی تحت اختیار انسان است. این موضوع به‌طور تقریبی شبیه میزان کلسترول خون است، یعنی با وجود این‌که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است، اما در عین حال تحت تأثیر عادت‌ها و طرز رفتار ما نیز قرار دارد.“

به‌عنوان مثال مطالعه‌ها نشان می‌دهد که تمرین‌های ورزشی نقش پادزهر را در افسردگی‌های خفیف و اضطراب ایفا می‌کنند. طبق نظریه‌های یکی از محققان، هر یک از ما با یک محدوده‌ی از پیش تعیین شده‌ی مشخص برای شادی متولد شده‌ایم که خیلی خوب می‌تواند با شرایط مختلف زندگی‌مان تطبیق پیدا کند. او توضیح می‌دهد که هدف شما باید رسیدن و ماندن در بالاترین نقطه‌ی این منحنی شادی (که در حقیقت بخشی از طرح اولیه‌ی ژنتیکی شما است) باشد.

دکتر ”مایرز“ مؤلف کتاب ”در جست‌وجوی شادی و شهود: نیروها و مخاطره‌های آن“ می‌گوید: ”زندگی، سراسر روند تدریجی ”شدن“ نشان داده است که شادی با خصوصیت‌های فردی نظیر استقلال، شایستگی و لیاقت، ارتباط نزدیک با دیگران و عزت نفس ارتباط مستقیم دارد.“ البته بعضی از مردم به‌شدت اعتقاد دارند که سریع‌ترین را رسیدن به شادی، خریدن آن با پول و یا تغییر شکل دادن محیط خصوصی زندگی‌شان است. اما ”شلدن“ اخطار می‌دهد که در عین حال که این نوع تغییرها ممکن است مدت زمان کوتاهی مؤثر باشد، ولی دارائی‌های جدید با لوازم زندگی نو در نهایت دوباره بخشی از موقعیت موجود زندگی شما می‌شود و تأثیرشان برای شادی بخشیدن به زندگی شما رفته رفته کم‌رنگ می‌شود.

”شلدن“ می‌گوید: ”راه حفظ کردن شادی‌ در زندگی، تغییر دادن فعالیت‌هائی است که به آنها مشغول هستید. به این معنی‌که برای مثال برای بر عهده گرفتن یک مسئولیت جدید شغلی برنامه‌ریزی کنید. هدف‌های تازه‌ای را در زندگی دنبال کنید، یا عضو یک سازمان جدید شوید.“ محققی می‌گوید: ”بسیاری از مردم بعد از وقایع مصیبت‌بار، نسبت به چیزهائی که در زندگی برایشان اهمیت دارد و به آنها انگیزه‌ی زندگی می‌دهد، مطمئن‌تر می‌شوند، در ضمن انعطاف‌پذیرتر می‌گردند و نسبت به مواهب هرچند کوچک قدرشناس‌تر می‌شوند. انسان‌ها حتی در لحظه‌های سخت زندگی هم می‌توانند شادی را به‌دست آورند.“

یکی از راه‌های هدایت زندگی به سوی شادی خیلی ساده است. شمردن موهبت‌هائی که دارید و یا شاید حتی درست کردن یک دفترچه و یادداشت‌کردن مرتب وقایع روزانه در آن. افرادی که هر روز جنبه‌های مثبت زندگی‌شان را به‌خاطر می‌آورند. (مثل سلامتی، دوستان، خانواده، تحصیل، آزادی) سعادت و شادکامی متعادلی‌تری را به‌دست می‌آورند. یک روان‌شناس دانشگاه ”ماساچوست“، مطالعه‌ای برای مقایسه‌ی خوشبختی برندگان مسابقه‌های بخت‌ آزمائی با افرادی که به‌طور ناگهانی فلج می‌شوند، انجام داده است. طبق نظریه‌ی وی، برنده مسابقه‌ی بخت آزمائی، بعد از گذراندن شور و هیجان ابتدائی ناشی از تصادف رانندگی خوشبخت نیست. فرد فلج باید خودش را با شوک روانی ناشی از محدودیت‌های جدید فیزیکی پیش آمده وفق دهد، اما بعد از این‌که ناراحتی‌ اولیه‌اش فروکش کرد، نسبت به کسی که یک شبه میلیونر شده، خیلی بهتر می‌تواند قدر خوشی‌های کوچک و موفقیت‌های زندگی را بداند و نسبت به آینده خوشبین‌تر باشد.

تدوین و گردآوری:

مهندس احمد صالحی

سفیر مجله

×

‹›