زخمی که مسری است

زردزخم, نوعی بیماری عفونی باکتریایی پوست است این بیماری به وسیله باکتری های استافیلوکک و استرپتوکک یا ترکیبی از این ۲ باکتری ایجاد می شود ما ۲ نوع زردزخم تاولی و غیرتاولی داریم

زردزخم، نوعی بیماری عفونی باکتریایی پوست است. این بیماری به‌وسیله باکتری‌های استافیلوکک و استرپتوکک یا ترکیبی از این ۲ باکتری ایجاد می‌شود. ما ۲ نوع زردزخم تاولی و غیرتاولی داریم...

معمولا‌ بیماری زردزخم با بروز دانه‌های آبدار که به‌تدریج چرکی و پاره می‌شوند، شروع می‌شود. گاهی هم در یک زمینه ملتهب و قرمز که بیشتر به شکل یک دلمه خاص و به رنگ زرد عسلی است به وجود می‌آید و این نشانه می‌تواند به تشخیص آن کمک زیادی کند. البته در مواردی هم ضایعه‌های زردزخم علامت خاصی ندارند.

چند روز پیش، خانمی که از خوانندگان «سلامت» هستند، از بوشهر تماس گرفتند و با نگرانی گفتند پسر ۱۰ ساله‌شان، بیماری زردزخم گرفته است. با دکتر امیرهوشنگ احسانی، متخصص پوست و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره این بیماری پوستی گفت‌وگو کرده‌ایم.

▪ آیا امکان انتقال سریع زردزخم به اعضای خانواده وجود دارد؟

متاسفانه زردزخم جزو بیماری‌های مسری پوستی است و به‌راحتی می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود. زمانی که یک نفر از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا می‌شود، احتمال ابتلای سایر اعضا زیاد و انتقال بیماری در بین بچه‌ها بیشتر است. به طور کلی، ماهیت بیماری زردزخم به‌گونه‌ای است که شیوع انتقال آن در میان بچه‌ها بیشتر از بزرگسالان است. البته آمار دقیقی از ابتلا و انتقال این بیماری بین بچه‌ها و بزرگ‌ترها وجود ندارد اما مشخص شده بچه‌ها، استعداد بیشتری برای مبتلا شدن به این بیماری دارند. همان‌طور که پسر این خانم از بچه‌های مدرسه زردزخم گرفته است، امکان انتقال بیماری به دخترشان هم تا حد زیادی وجود دارد.

▪ چطور می‌توان شانس انتقال بیماری و ابتلای سایر اعضای خانواده را کاهش داد؟

بهتر است بیماران مبتلا به زردزخم، هرچه سریع‌تر تحت درمان‌ قرار بگیرند، از تماس مستقیم پوستی با سایر افراد خودداری کنند و حتما فقط از وسایل شخصی‌شان استفاده کنند تا باعث ابتلای سایر افراد خانواده، به‌خصوص سایر بچه‌هایی که کنار آنها زندگی می‌کنند، نشوند.

▪ آیا افراد مبتلا به زردزخم، باید پرهیز غذایی داشته باشند؟

به هیچ وجه. این بیماری نه با خوردن برخی مواد غذایی تشدید می‌شود و نه مواد غذایی خاصی می‌توانند در بهبود سریع‌تر آن نقشی داشته باشند.

▪ آیا نیاز به تعویض روزانه ملحفه یا وسایل خواب افراد مبتلا به زردزخم وجود دارد؟

نه، معمولا عوامل محیطی، اشیاء یا کالاهای خواب نمی‌توانند عامل مهمی برای انتقال و انتشار این بیماری باشند. فقط تماس مستقیم پوستی با چنین بیمارانی تا بهبود کامل آنها مجاز نیست.

▪ یعنی نیازی نیست لباس‌های این بیماران جداگانه شسته شود؟

میکروب عامل بیماری زردزخم، توانایی باقی‌ماندن طولانی‌مدت در محیط را ندارد. به‌همین دلیل می‌توان لباس‌ها، حوله یا ملحفه‌های این بیماران را هم مثل همیشه و با لباس سایر افراد خانواده داخل ماشین لباسشویی انداخت یا با دست آنها را شست.

▪ آیا این بیماری می‌تواند باعث عقیم شدن بیمار بشود؟

به‌هیچ وجه. بیماری زردزخم،‌ یک بیماری عفونی و کاملا پوستی است و ابتلا به آن نمی‌تواند باعث ایجاد هیچ نوع بیماری داخلی‌ای مانند عقیم شدن بشود.

▪ توصیه آخر؟

بهتر است این بیماران،‌ هر چقدر که می‌توانند پوست خود را در طول روز بشویند. معمولا شستن پوست باعث کاهش چشمگیر درصد باکتری‌های زخم می‌شود و این مساله می‌تواند برای خود بیمار و اطرافیان او مفید باشد. گاهی صابون‌های آنتی‌باکتریال هم برای چنین بیمارانی تجویز می‌شود اما شستن پوست با این صابون‌ها یا سایر مواد شوینده، تفاوت چندانی ندارد. استفاده از لیف برای این بیماران مشکلی ایجاد نمی‌کند. حتی اگر لیف مستقیم هم روی ضایعات کشیده شود، بازهم مشکلی به‌وجود نخواهد آمد.

▪ مراقبت از زخم‌های ناشی از زردزخم باید چگونه باشد؟

این زخم‌ها باید در طول روز مدام شسته شوند. استفاده از پمادهای آنتی‌باکتری مانند «موپیروسین» هم برای کمک به درمان این زخم‌ها‌ بسیار مفید و موثر است. هرچه مراجعه به پزشک برای شروع درمان زردزخم زودتر باشد، خطر انتقال بیماری به دیگران بسیار کمتر خواهد شد.

▪ معمولا برای درمان زردزخم، آنتی‌بیوتیک‌های مختلفی تجویز می‌شود. آیا مصرف زیاد این آنتی‌بیوتیک‌ها برای بچه‌ها مضر نیست؟

زردزخم جزو بیماری‌هایی است که می‌توانیم آن را با درمان‌های موضعی هم کنترل و مهار کنیم. البته گاهی تعداد و حجم ضایعه‌ها به حدی است که فقط درمان‌های موضعی کافی نخواهدبود. در برخی موارد هم بیمار نمی‌تواند درمان‌های موضعی را تحمل کند. در این دو صورت، مصرف آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی برای پیشرفت سریع‌تر روند درمان بیماری لازم است. اگر پزشک معالج تشخیص دهد بیمار به مصرف آنتی‌بیوتیک خوراکی نیاز دارد، حتما باید این داروها را مصرف کرد. معمولا آنتی‌بیوتیک «سفالکسین» درمان خوراکی زردزخم است. افرادی که به این دارو حساسیت داشته باشند، می‌توانند با نظر پزشک مصرف «آزیترومایسین» یا سایر آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی را در برنامه درمانی خود داشته باشند. به‌طور کلی، درمان خوراکی این بیماری با یک نوع آنتی‌بیوتیک و به مدت ۱۰-۷ روز است.

گفت‌وگو با دکتر امیرهوشنگ احسانی درباره زردزخم

ندا احمدلو