دنیای امروز بركدام نقطه ایستاده است

به نظر می رسد كه بعد از ماجرای ۱۱ سپتامبر كل دنیا بیشتر درباره اسلام آموختند و یا دست كم خودشان این طور گمان می كنند اما عموماً آنچه مردم از اسلام می دانند محدود به این است كه زنان مسلمان با حجابند, و اینكه مسلمانان به «الله» ایمان دارند به غیر از اینها به نظر نمی رسد كه اغلب غیر مسلمانان چیز زیادی از اسلام بدانند

● درآمد

نویسنده در این نوشته با برشمردن وجوه مشترك ادیان آسمانی بر این تاكید می‌كند كه دامن‌زدن به اختلافات مذهبی و انگشت‌گذاشتن بر موارد اختلاف و راه‌انداختن جنگ و جدال‌های مذهبی امری نادرست و غلط است.

به نظر می‌رسد كه بعد از ماجرای ۱۱ سپتامبر كل دنیا بیشتر درباره اسلام آموختند و یا دست‌كم خودشان این طور گمان می‌كنند اما عموماً آنچه مردم از اسلام می‌دانند محدود به این است كه زنان مسلمان با‌حجابند، یك سری بنیاد‌گرای اسلامی وجود دارند و اینكه مسلمانان به «الله» ایمان دارند. به غیر از اینها به نظر نمی‌رسد كه اغلب غیر‌مسلمانان چیز زیادی از اسلام بدانند. من خودم بارها با این سوال روبه‌رو شده‌ام: «خدای شما الله است، نه؟» آنچه كه این مردم به آن بی‌توجه هستند این است كه الله واژه‌ای عربی به جای خدا (God) است. اعراب با هر دین و مذهبی به جای خدا می‌گویند الله. و همین واژه در اسلام هم وجود دارد چرا كه در قرآن آمده و قرآن هم به زبان عربی نوشته شده است. البته عده‌ای معتقدند كه الله را نمی‌توان به زبان دیگری مثل انگلیسی ترجمه كرد چرا كه یك واژه مقدس است و باید دست‌نخورده باقی بماند.

من متوجه شده‌ام كه غیر‌مسلمان‌ها فكر می‌كنند اسلام دینی است با اعتقادات و اصول جزمی كه هیچ ارتباطی هم به ادیان دیگر ندارد. این كاملاً غلط است. به نظر من خدای اسلام، مسیحیت و یهود یكی است اما اصول و تعالیم‌شان از یك جاهایی با یكدیگر تفاوت پیدا كرده است.

مهم‌ترین تفاوت‌هایشان در اینجاست كه در مسیحیت عیسی پسر خداوند است در حالی كه در اسلام و یهود، مسیح یك پیامبر است.در اسلام، محمد(ص) آخرین و برترین پیامبر است و كتاب او، قرآن آخرین متن مقدسی كه از جانب خداوند برای بشر نازل شده است.

اعتقادات مشترك میان اسلام و مسیحیت این است كه هر دو یك خدایی‌اند، عیسی از مریم باكره متولد شده و معجزاتی داشته است و فرشتگان در پیشگاه خداوند همیشه حاضرند.

به غیر یك چنین اطلاعاتی به نظر نمی‌رسد كه آنها چیز زیادی از تفاوت‌ها و تشابهات میان این دو دین بدانند. در این نوشتار مجال پرداختن به همه این موارد نیست. به همین دلیل فقط به آن مواردی می‌پردازم كه به گمانم بهتر است مردم همه از آنها آگاه باشند. بگذارید ابتدا بپردازم به كتاب‌های مقدس: قرآن، تورات و انجیل.

معروف است كه از نسخه‌های اولیه آنچه بر ابراهیم و موسی و داود نازل شده، چیزی باقی نمانده و جملگی به دست كافران نابود شده‌اند. همچنین می‌دانیم كه عیسی(ع) سخنان و تعالیم خود را ننوشته یا تدوین نكرده است.

یاران و مومنان به او، سخنانش را در چند نسخه تدوین كردند. حدود ۷۰ انجیل متفاوت شناسایی شده كه ۶۶ تای آنها از جانب كلیسا به دلایلی چون تخیلی یا غلط بودن مردود اعلام شده‌اند. به همین دلایل اسلام تنها قرآن را دست نخورده و اصیل و انجیل و تورات را تحریف شده می‌داند.

داستان‌های قابیل و هابیل، داود و جالوت، موسی، نوح، ابراهیم و حتی فرشتگانی چون میكائیل، جبرئیل و... میان این سه دین مشترك است (البته ممكن است در بعضی جزئیات متفاوت باشند). برای مثال این یك حقیقت بسیار آشكاری است كه مسلمانان، مكه را شهر ایمانی خود می‌دانند اما مردم (غیر‌مسلمانان) كمتر می‌دانند علت این مساله چیست.

مهم‌ترین دلیل به خاطر وجود كعبه در مكه است كه ارتباط دارد به داستان ابراهیم. مسلمانان اعتقاد دارند كه این بنای مقدس را ابراهیم به كمك عده‌ای از مردم ساخته است و از آنجا كه ابراهیم نخستین مومن راستین به خداوند، الله شناخته می‌شود آن بنا بسیار مهم است. این مساله نشان می‌دهد كه این سه دین اعتقادات مشتركی نسبت به ابراهیم دارند. در قرآن و كتاب مقدس آیات و سوره‌هایی هست كه بسیار به هم شبیه هستند. برای مثال «دعای ربانی» (انجیل متی، باب۶، آیه ۹ تا ۱۳) و «سوره فاتحه» مضامین مشتركی دارند: حمد، تسلیم و اطاعت، توحید و... خیلی خوب است هر‌كس خودش به دنبال این‌گونه تشابهات برود. شاید بتوان درباره ده فرمان هم‌ چنین جست‌وجویی كرد. البته آیات هر كتاب معنای مشخص خود را دارد و این‌طور نیست كه معنایشان كاملاً یكسان است ولی به هر صورت آیات فراوانی در قرآن و كتاب مقدس هست كه بسیار به هم شبیه‌اند.

در اسلام و مسیحیت اعتقاد به گناهان كبیره (هفت گناه كبیره) وجود دارد: مثلاً خودكشی شما را به دوزخ می‌فرستد. در هر دو دین درباره ازدواج قوانین مشتركی وجود دارد، ازدواج هم‌جنس‌ها ممنوع است، و اینكه نیایش می‌تواند راه ارتباطی انسان با خداوند باشد.

من فقط به تعداد ناچیزی از این تشابهات اشاره كردم. اینكه دنیا امروز در كدام نقطه و بر كدام پایه ایستاده است، مرا اندوهگین می‌كند.

مردم بسیاری به نام دین كشته شده‌اند و بعد از این كشته خواهند شد. برخی می‌جنگند تا نشان دهند دین خودشان بهتر است و ادیان دیگر باید زیر سلطه دین آنها باشند اما غافلند از اینكه این سه دین هر سه جوهره‌ای یكسان دارند و اعتقادات مشتركی آنها را به یكدیگر پیوند داده است. من همیشه به ایمان و اعتقاد فكر می‌كنم، دغدغه من همین است. ایمان به من آموخته كه خدایی وجود دارد. بسیاری از ما انسان‌ها به خدا، الله ایمان داریم و همین باعث می‌شود كه انسان‌های بهتری باشیم. اما چرا باید این اعتقاد یكسان موجب جدایی و نزاع ما باشد؟

منبع: ۱۳ فوریه ۲۰۰۷/ http://trw.umbc.edu