تاریخچه کلی شنای موزون در جهان

هر چند شواهدی مبنی بر اینکه شناگران حرکاتی مانند باله در آب در دوران باستان ارائه می کرده اند, موجود است ولی مبنای باله در آب به عنوان یک ورزش رقابتی سازمان یافته به اوائل قرن بیستم برمی گردد

شنای موزون ترکیبی از شنا، ژیمناستیک و باله می‌باشد که شرکت‌کنندگان اعم از انفرادی، دوتائی، سه‌تائی یا تیمی را وادار می‌کند که قدرت، طاقت، نرمش و هنر را با قدرت استثنائی و کنترل تنفس با هم ترکیب کنند تا بتوانند در زیر آب طاقت بیاورند.

باله در زیر آب، از سال ۱۹۸۴ برای زنان در جهان افتتاح شده است. المپیک و رقابت‌های قهرمانی جهان برای مردان امکان‌پذیر نمی‌باشد، ولی در رقابت‌های ملی و بین‌المللی دیگری به مردان اجازه رقابت می‌دهند. مسابقات Canada Synchro و USA Synchro به مردان اجازه رقابت با زنان را می‌دهند. رقابت‌کنندگان باید به قدرت، نرمش و تحمل ایروبیک مورد نیاز برای ارائه حرکات مشکل مجهز باشند.

هر چند شواهدی مبنی بر اینکه شناگران حرکاتی مانند باله در آب در دوران باستان ارائه می‌کرده‌اند، موجود است ولی مبنای باله در آب به‌عنوان یک ورزش رقابتی سازمان‌یافته به اوائل قرن بیستم برمی‌گردد. در دهه ۱۹۲۰ یک گروه از زنان کانادائی تحت سرپرستی بازیکن واترپلو و شیرجه خانم مارگارت سلر ”Margaret Seller“ برنامه‌ای را اجراء کردند که از تکنیک‌های نجات‌غریق و شنا استفاده می‌کرد. آنها این برنامه را شنای تزئین شده ”Ornamental Swimming“ نامیدند.

در سال ۱۹۰۷، آنتکلرمن ”AnnetKellerman“ استرالیائی، در یک سیرک در نیویورک در یک مخزن شیشه‌ای اجراء کرد که باعث شد توجه ملی آمریکائی‌ها به او به‌عنوان نخستین بالرین آبی در هنری به نام ”Water Ballet“ جلب شود. کاترین کورتیس ”Katherine curtis“ دانشجوی دانشگاه ویسکانین تجربیاتی را در مورد حرکات شیرجه و بدلکاری در آب را در سال ۱۹۱۵ شروع کرد. کرتیس یک کلوپ باله زیرآبی در دانشگاه شیکاگو به نام پری‌های مدرن دریائی ایجاد کرد، در سال ۱۹۲۳ و بعد از آن در دریاچه نمایشگاه پیشرفت‌های قرن در شیکاگو اجراهائی داشتند. حضور در نمایشگاه ۱۹۳۴ توجهات بسیاری به‌خود جلب کرد و مقالات زیادی در این‌باره نوشته شود. کلرمن الهام بخش زنی بود که بعدها تبدیل به یکی از نمادهای هالیوود و سینما شد. استر ویلیامز ”Ester Williams“ قهرمان شنای آزاد آمریکا و شرکت‌کننده در المپیک، زندگی کلرمان را به‌صورت یک فیلم موزیکال به نام ”پری دریائی میلیون دلاری“ بازی کرد. همچنین وی در بسیاری از فیلم‌های ”متروگلدوین‌مایر“ در گروه موزیکال‌های آبی در سال ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ بازی کرد که ارائه‌دهنده دختران جوان در همه جا بود بودند که شروع به آموزش باله زیر آبی کردند. در طول بیست ساله بعدی این روش رشد کرده و بسیار فنی و حرفه‌ای گردید. موسیقی به حرکات اضافه شده و نام آن به ”باله زیر آبی“ تغییر پیدا کرد. در سال ۱۹۶۰ بعد یک سفر دور دنیا، شناگران آمریکائی این ورزش را در بازی‌های المپیک رم ارائه دادند. باله زیر آب در سال ۱۹۸۴ به‌صورت ورزش المپیکی در دو نوع رقابت‌های انفرادی و دو نفری پذیرفته شد. امروزه تنها انواع دونفره و تک‌نفره و گروهی در المپیک وجود دارد. ایالات متحده آمریکا تنها کشوری است که مسابقات سه نفری را در سطح ملی انجام می‌دهد. اولین مسابقات رسمی ثبت شده در ۲۷ مه ۱۹۳۹ بین کالج معلمین شیکاگو تحت مربیگری کرتیس و کالج نوجوانان رایت در شیکاگو انجام شد. پس از مدت کوتاهی با برنامه‌دهی بیلی‌رز که در نمایشگاه ۱۹۳۹ نیویورک با شرکت قهرمانان المپیک الئنورهوئم و ”جانی ویسمولر Jonny Weissmuller“ (اولین تارزان سینما) این ورزش مقبولیت عمومی بیشتری پیدا کرد. به‌حدی که برای نمایشگاه سال بعد در سانفرانسیسکو با شرکت استر ویلیامز رزرو شد.

سازمان مرکزی ورزش‌های آماتوری (AUU) در سال ۱۹۴۰ اولین مسابقه چند تیمی را در ویلمت در ایالت ایلینویز برگزار کرد. در سال بعد سازمان رسماً باله زیر آب را به‌عنوان یک ورزش رقابتی برای دو نفره و تیم تصویب کرد.

سه کلوپ شیکاگوئی در اولین مسابقه قهرمانی ملی در نیناه‌ویسکانسین در آگوست ۱۹۴۲ شرکت کردند مسابقات بعدی به‌علت جنگ جهانی دوم به تأخیر افتاد. اما در سال ۱۹۴۶ اولین مسابقات رسمی قهرمانی ملی به‌وسیله سازمان برگزار شد.

برنامه‌های انفرادی در سال ۱۹۵۰ به برنامه مسابقات قهرمانی ملی اضافه شد. بعضی‌ها اعتراض می‌کردند که شنای هماهنگ انفرادی یک جمله متناقض است. برای اینکه برای هماهنگی نیاز به دو نفر است. در واقع شرکت‌کنندگان باید با موسیقی هماهنگ می‌شدند نه با حرکات نفر دیگر.

برنامه‌های بین‌المللی تقریباً هم‌زمان با گسترش این ورزش در ناحیه غرب میانه آمریکا، در کانادا هم گسترش پیدا کرد و بعد از جنگ جهانی دوم در تمام دنیا گسترش یافت. شناگران آمریکائی و کانادائی این ورزش را در سال ۱۹۵۱ در نخستین بازی‌های پان‌امریکن و در ۱۹۵۲ در المپیک هلسینکی فنلاند نمایش دادند. از آنجائی که بسیاری از کشورها به این قضیه علاقه‌مند شده بودند. سازمان (Federation International Natation Amatur) که مخفف آن ”FINA“ و مقررات ورزش‌های آبی را در جهان اداره می‌کند در سال ۱۹۵۴ بخشی را به باله زیر آب اختصاص داد.

نخستین مسابقات رسمی بین‌المللی در بازی‌های پان‌امریکن ۱۹۵۵ برگزار شد. در سال ۱۹۵۹ از برنامه پان‌امریکن حذف شد و در سال ۱۹۶۳ مجدداً اضافه شد. در سال ۱۹۶۷ مجدداً حذف شد و از سال ۱۹۷۱ دوباره به برنامه‌ها اضافه شد. این ورزش از نظر بین‌المللی موقعیت مستحکمی پیدا کرد که فینا در سال ۱۹۷۳ در مسابقات قهرمانی ورزش‌های آبی این ورزش را به‌همراه واترپلو، شیرجه و شنا به رسمیت شناخت.

در مسابقات المپیک ۱۹۸۴ لوس‌آنجلس مسابقات تکی و دونفره به‌طور رسمی برگزار شد. در سال ۱۹۹۶ مسابقات تیمی ۸ نفری جانشین آنها شد.

اما در سال ۲۰۰۰ برنامه دو نفری به این مسابقات اضافه شد. به‌صورت بین‌المللی، باله زیر آب تحت‌نظر ”FINA“ با فدراسیون بین‌المللی رقابت آماتورهاست. تمام قوانین www.Fina.Orc بین‌المللی باله زیرآبی را می‌توان در سایت پیدا کرد.

مترجم: افسانه تیموری، سرپرست کلوپ شنای موزون