دو کلمه حرف حساب سرطانی!

بسیاری از ما از روش‌های جلوگیری از سرطان یا روش‌های تشخیص زودرس آن اطلاع داریم ولی اقدامی در این زمینه انجام نمی‌دهیم. همه اینها ناشی از تفاوتی است که بین علم و عمل وجود دارد …

بسیاری از ما از روش‌های جلوگیری از سرطان یا روش‌های تشخیص زودرس آن اطلاع داریم ولی اقدامی در این زمینه انجام نمی‌دهیم. همه اینها ناشی از تفاوتی است که بین علم و عمل وجود دارد و همه می‌دانیم که عالم بی‌عمل به چه ماند! منظور از بیان مطالب فوق اشاره به وجود نوعی نقص فرهنگی در زمینه تامین سلامت جسمانی است. این نقص فرهنگی در واقع عملی نکردن آگاهی‌هاست و تا زمان وجود این نقص فرهنگی، هرگونه تلاش و برنامه‌ریزی برای تشخیص زودرس بیماری سرطان به سد بزرگی برخورد می‌کند که باعث ناکارآمدی برنامه‌ریزی‌ها می‌شود. ضمن آرزوی رفع این مشکل برای آزمودن میزان این نقص فرهنگی، به پرسش‌های زیر پاسخ می‌دهیم:

- سیگار مواد سمی بسیاری دارد که تاثیر آنها در افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه کاملا اثبات شده است. آیا در زمینه تعطیلی کارخانه‌های دخانیات و ممنوعیت واردات سیگار اقدامی انجام داده‌ایم؟ البته عدم استفاده فردی از سیگار مبحث دیگری است.

- لامپ‌های کم‌مصرف حاوی جیوه هستند که عنصری بسیار سمی و خطرناک است و بسته به درجه کیفیت لامپ، لازم است که لامپ‌ها حدود سه تا پنج سال پس از استفاده حتی اگر در ظاهر سالم باشند، تعویض شوند تا از نشت نامحسوس این عنصر سمی جلوگیری شود و پس از تعویض، به روش استاندارد و بهداشتی دفع شوند. چرا در هیچکدام از تبلیغات فروش این لامپ‌ها، به این نکات اشاره نمی‌کنند؟ و اگر اشاره کنند آیا ما این لامپ‌ها را هر سه سال عوض خواهیم کرد؟ و آیا روشی برای دفع بهداشتی و مجزای این عنصر سمی وجود دارد؟ طبیعی است که عدم رعایت این استانداردها باعث می‌شود که این عنصر سمی به‌تدریج و نامحسوس در تمامی زوایای زندگی (از اتاق نوزاد گرفته تا دفتر کار و...) تجمع کند و زمینه‌ساز بسیاری از بیماری‌های صعب‌العلاج شود.

- مواد موبر حاوی عنصر سمی آرسنیک هستند. پس از استفاده از این مواد، آرسنیک به تدریج از راه فاضلاب دفع می‌شود و اگر به شبکه آب‌های زیرزمینی در محل تجمع جوامع انسانی راه یابد، وارد چرخه غذایی گیاهان و حیوانات و انسان خواهد شد. آیا برای جلوگیری از تولید این مواد یا عدم مصرف آنها به منظور تامین سلامت همنوعان خود همکاری می‌کنیم؟

- سرطان‌های پستان و روده بزرگ سردسته انواع شایع سرطان در ایران هستند. برای تشخیص زودرس سرطان پستان لازم است که هر خانم در ۴۰ سالگی ماموگرافی انجام دهد و حداقل هر دو سال یک‌بار این کار را تکرار کند و برای تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ، لازم است که هر کس در ۵۰ سالگی یک مرتبه کولونوسکوپی (دیدن داخل روده بزرگ با دستگاه مخصوص) را انجام دهد و این کار را هر ۱۰ سال یک‌بار تکرار کند. از دوستان و همکاران و اقوام خود سوال کنید که چند نفر بررسی‌های مذکور را انجام داده‌اند.

- پرسش‌های بسیار دیگری در زمینه میزان فعالیت بدنی یا مصرف فست‌فود و... وجود دارد که در این مجال نمی‌گنجد.

دکتر سیدمحمدرضا حکیمیان

جراح عمومی، فلوشیپ جراحی سرطان