ساعت خواب درونی

متوسط نیاز به خواب در بالغان ۸.۵ ـ ۷.۵ ساعت است ولی این میزان به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است در بعضی بیشتر باشد.

متوسط نیاز به خواب در بالغان ۸.۵ ـ ۷.۵ ساعت است ولی این میزان به عوامل مختلفی بستگی دارد و ممکن است در بعضی بیشتر باشد.

مثلا کسانی که فعالیت بدنی و فکری زیادی دارند، بیماران و کسانی که برای مسابقه‌های ورزشی تمرین‌های شدید انجام می‌دهند، به خواب بیشتری نیاز دارند. حتی دانش‌آموزان یا دانشجویانی که برای امتحان درس می‌خوانند، وقت و انرژی زیادی صرف می‌کنند و باید بیشتر بخوابند. نکته دیگر، اثر سن در میزان نیاز به خواب است. نوزاد تا ۲۰ ساعت هم می‌خوابد ولی با افزایش سن، این ساعت خواب کمتر می‌شود و تا حدود سنین دبستان به ۹-۸ ساعت تقلیل پیدا می‌کند و تقریبا به اندازه بالغان می‌رسد. البته در سنین نوجوانی، نیاز به خواب افزایش مختصری می‌یابد.

نیاز به خواب هر کس براساس ساعت درونی بدن تنظیم می‌شود و بر همین اساس در زمان‌های مشخصی احساس خواب‌آلودگی می‌کنیم. مثلا از ۱۰ شب کم‌کم خواب‌آلوده می‌شویم تا ۲-۱ نصف شب این خواب آلودگی بیشتر می‌شود و تا ۴-۳ صبح به اوج خود می‌رسد ولی در ساعت‌های ۸-۷ صبح به حداقل می‌رسد. خواب مطلوب هم در همین ساعت‌هایی که خواب‌آلودگی‌مان شدیدتر است، انجام می‌شود. البته در مسافرت‌های طولانی‌ و وقتی عرض جغرافیایی عوض می‌شود، ساعت درونی بدن باید خود را با شرایط وفق دهد زیرا مثلا ساعت درونی هنگام رسیدن به مقصد می‌گوید ساعت ۱۲ ظهر و هوشیار است ولی در آنجا ساعت ۱۲ شب است. برخلاف تصور در سالمندان نیاز به خواب تغییر نمی‌کند ولی کیفیت آن افت جدی می‌یابد، خواب عمیق کمتر می‌شود و مدام از خواب بیدار می‌شوند.

دکتر خسروصادق‌نیت

متخصص طب کار

فلوشیپ اختلالات خواب