از احــترام تا ارتـباط

همه ما روزانه ارتباط‏های مختلفی را با افراد برقرار می‏کنیم. ارتباط با همکار، همسر، فرزند، پدر و مادر و... دیگران.
سؤال اینجاست: چه نوع ارتباطی صحیح است و آیا کلیدی برای داشتن یک …

همه ما روزانه ارتباط‏های مختلفی را با افراد برقرار می‏کنیم. ارتباط با همکار، همسر، فرزند، پدر و مادر و... دیگران.

سؤال اینجاست: چه نوع ارتباطی صحیح است و آیا کلیدی برای داشتن یک ارتباط موثر که باعث شود ما را دوست داشتنی‏تر کند و به علاوه عشق به خود را در ما تقویت کند، وجود دارد؟ افراد در دوران نوجوانی به همراه بودن با همسالان نیاز فراوانی دارند و حال آنکه بسیارند نوجوانانی که در برقراری ارتباطی صمیمی ‌و سالم ناتوانند و احساس شکست می‌کنند.

‏برای ایجاد یک ارتباط سالم و تاثیرگذار عوامل بسیاری دخیلند، لازم است که در گفتار خود از کلمه‌های واضح و روان استفاده کنیم. کلام ما بار عاطفی مثبت داشته باشد، زبان بدن را با کلام خود هماهنگ کنیم و در بهبود انتقال پیام از آن بیشتر بهره‏مند شویم.

همچنین در مواقع نیاز به اطلاعات از مخاطب خود، بهتر آن است که از جملات خبری به جای پرسشی استفاده کنیم. به عنوان مثال به جای جمله «دیروز چه ساعتی به منزل آمدی» بگوییم «فکر می‏کنم پیش از آنکه بیایی رفته بودم».

افراد باجرأت معتقدند که هم خود و هم دیگران موجوداتی ارزشمندند و به امور از موضع برنده- برنده نگاه می‏کنند.

اما در کنار همه این عوامل باید بدانید که نفوذ در دل‏ها آموختنی است. کسی که نتواند در جهان ارتباطات، ارتباط موثر برقرار کند راز نفوذ در دل‏ها را از دست داده است.

رکن اصلی هر ارتباط موفق، ارتباط با خود است. وقتی ما درون خود و در خلوت و تنهایی خویش، وجودمان را بی‏ثمر بدانیم خود را زیبا ندانیم، خود را گوشه‏گیر و بی‏هنر فرض کنیم آیا می‏توانیم در عالم بیرون از ذهن با افراد دیگر ارتباط مفیدی داشته باشیم؟

‏فکر می‏کنید برای ‏آنکه فرضیه‌ها و تصورهای مثبت و سالمی‌را در ذهن خود بسازید به چه ابزاری نیازمندید؟ احترام به خود و البته احترام به حریم شخصی دیگران. اما پاسخ به این سؤال که تا چه حد شما موظفید این دو حریم را حفظ کنید و هر یک را در زمانی خاص قربانی دیگری کنید، می‌توانید نوعی سبک ارتباطی به نام سبک ارتباطی جرأت‏مند پیدا کنید. آیا باید از تمامی حقوق خود بگذریم و نیازمان را نادیده بگیریم. تا مبادا حقی از فردی ضایع شود؟

‏در پاسخ به این سوال با سه گروه از جوانان مواجهیم. عده‏ای که خودخواه به نظر می‏رسند، و به حقوق دیگران بی‏توجه و در قبال عقاید دیگران بسیار غیرقابل انعطاف هستند و رفتارهای پرخاشگرانه دارند.

‏نقطه مقابل این گروه، افرادی هستند که برای خود احترام پایینی قائلند. عقاید خود را بیان کردنی نمی‏دانند و بیش از حدلازم عذرخواهی می‏کنند.

اما گروهی نیز هستند که ما آنها را جرأت‏مند می‏خوانیم. موفق‏ترین شیوه ارتباطی این روش است. این افراد علاوه بر احترام خاص برای خود، برای دیگران هم ارزش و حقوقی را در نظر دارند. مسئولیت‏پذیرند توانایی خود را باور دارند. در زمان مناسب افکار و نظرهای خود را بیان می‏کنند. به دلایلی مثل «اگر ناراحت بشه چی؟ و یا اگر بگم ممکنه با من مخالفت بشه» از اظهار عقاید خود باز نمی‏مانند.

در عین قاطع و ملایم بودن نیاز دیگران را نیز درک می‏کنند و در قبال درخواست‏های غیرمنطقی آنها از تکنیک: «ای کاش می‏توانستم ...، اما ... ، متاسفم» استفاده می‏کنند.

‏ـ آیا شما احساسات و ترجیحات خود را به روشنی به دیگران بیان می‌کنید؟

ـ آیا شما درصورت نیاز ازدیگران کمک درخواست می‌کنید؟

ـ آیا شما خشم و عصبانیت را به نحو مناسب ابراز می‌دارید؟

ـ آیا وقتی متفاوت ازدیگران فکر و احساس می‌کنید، عقاید خود را داوطلبانه بیان می‌دارید؟

ـ آیا شما وقتی نمی‌خواهید کاری انجام دهید، می‌توانید «نه» بگوئید؟

در نظر داشته باشید که اگر روابط خود را سرشار از عواطف مثبت کنید در مواقع لزوم می‏توانید بدون ترس از رنجش دیگران به نیازهای منطقی خود دست یابید.

فهیمه کهتری