دندانپزشکی و بارداری

طی دوران بارداری و پس از آن ممکن است تغییراتی به طور طبیعی یا غیرطبیعی در سلامتی دندان‌ها و لثه‌ها بروز کند. تغییرات به وجود آمده در هورمون‌ها و مواد شیمیایی در بدن باعث خستگی …

طی دوران بارداری و پس از آن ممکن است تغییراتی به طور طبیعی یا غیرطبیعی در سلامتی دندان‌ها و لثه‌ها بروز کند. تغییرات به وجود آمده در هورمون‌ها و مواد شیمیایی در بدن باعث خستگی و بی‌حوصلگی می‌شود که می‌تواند توجه فرد را از دندان‌ها و لثه‌ها دور کند و حتی نخ‌زدن یا نزدن دندان‌ها را بی‌معنی جلوه دهد. نکته مهمی‌ که وجود دارد آن است که انجام مراقبت‌های مرتبط با بهداشت دهان عمدتا در ساعاتی از شبانه‌روز است که همراه با خستگی روزانه است، بنابراین اگر مساله بیشتری به این موضوع اضافه شود وضعیت پیچیده‌تر و سخت‌تر هم می‌شود. حتی در دوران بعد از حاملگی، توجه ویژه‌ای که نوزاد تازه متولد شده می‌طلبد این مساله را سخت‌تر کرده و مراقبت‌های دندانی انجام شده طی دوران حاملگی را هم می‌تواند از بین ببرد.

در کنار همه این تغییرات نکته بسیار مهم این است که فرد می‌تواند همه این تغییرات را مدیریت کند؛ به طوری که در نهایت دندان‌های وی سالم و قوی باقی بماند. تغییرات ایجاد شده در میزان و ترکیب هورمون‌ها می‌تواند باعث تشدید پاسخ سیستم دفاعی بدن به میکروب‌های موجود در لثه و پلاک دندانی شود. این مساله باعث ایجاد خونریزی از لثه و بیماری ژنزیویت می‌شود. افزایش خطر پوسیدگی دندان‌ها طی حاملگی برخلاف تصور عامه بر اثر برداشته شدن کلسیم از دندان‌ها نیست، بلکه به دلیل کاهش سطح حفظ بهداشت دهان و دندان است که با احساس خستگی مرتبط با حاملگی و بی‌حالی و تهوع و استفراغ و رژیم غذایی نادرست ارتباط دارد. همه این مسائل در کنار هم می‌توانند باعث تخریب سریع و پیشرونده در دندان‌ها شوند.

با این حال اگر اتفاقی طی حاملگی بیفتد و یکی از بیماری‌های ذکر شده ایجاد شود، امکان بررسی و درمان طی دوران حاملگی وجود دارد. درمان‌هایی مثل پرکردن دندان‌ها، درمان‌های پیشگیری، جرمگیری و ارتودنسی طی دوران حاملگی هیچ خطری ندارند، هرچند بهترین زمان انجام درمان‌های دندانپزشکی در یک خانم حامله در ۳ ماهه دوم بارداری است. یکی از مزایای درمانی که طی دوران حاملگی انجام می‌شود این است که وضعیت دندان‌ها و لثه‌ها به طور صحیح بررسی و امکان بروز هر بیماری برای بیمار تشریح شده و از خطر بروز و پیشرفت سریع پیشگیری می‌شود. نگرانی دیگری که در این زمینه وجود دارد تهیه رادیوگرافی‌های مورد نیاز برای انجام درمان‌های دندانپزشکی است. برای کاستن از میزان خطر، دندانپزشک تهیه این رادیوگرافی را محدود به درمان‌هایی که شدیدا به تهیه رادیوگرافی نیاز دارند خواهد کرد. در این صورت تهیه رادیوگرافی با استفاده از پیش‌بند‌های سربی انجام می‌شوند که روی شکم مادر قرار داده می‌شود. این پیش‌بندها تمام اشعه رادیوگرافی را که به آنها می‌رسد جذب می‌کنند، بنابراین خطر رسیدن اشعه به نوزاد را حذف می‌کنند.

دکتر محمد‌امین نریمانی

متخصص ارتودنسی