احمدی نژاد به روایت الیور استون

آیا مشاوران هنری رئیس جمهور و دست اندركاران سینمای ایران به الیور استون اجازه حضور در ایران و فیلمسازی درباره احمدی نژاد رئیس دولت كنونی ایران را می دهند

آیا مشاوران هنری رئیس جمهور و دست‌اندركاران سینمای ایران به الیور استون اجازه حضور در ایران و فیلمسازی درباره احمدی‌نژاد رئیس دولت كنونی ایران را می‌دهند؟

الیور استون كارگردان برجسته جهان می‌خواهد فیلمی درباره محمود احمدی‌نژاد بسازد و درخواست اجازه سفر به ایران را كرده و منتظر پاسخ دولت ایران است.

محمود احمدی‌نژاد در جهان سیاست امروز پدیده‌ای جذاب و یكی از افرادی است كه تصویرش بارها و بارها بر صفحات تلویزیون‌ها و روی جلد مجلا‌ت رفته است.

شاید در ظاهر چنین درخواستی برای احمدی‌نژاد، جذابیت چندانی نداشته باشد، اما قطعا مشاوران هنری او می‌دانند كه چنین فیلمی چه اهمیتی می‌تواند برای او داشته باشد. به گزارش فارس، علیرضا سجادپور پاسخ گفتن به درخواست الیور استون را منوط به پاسخ جواد شمقدری كرده است: <جواد شمقدری مشاور هنری رئیس‌جمهور و دست‌اندركاران سینمای ایران موضوع فیلمسازی استون درباره رئیس‌جمهوری اسلا‌می ایران را مورد بررسی قرار خواهند داد. این بررسی‌ها به دلیل رویكرد استون در هالیوود است.>

پیدا كردن جواد شمقدری در عصر روز جمعه ممكن نشد تا نظر او را در این باره جویا شویم. اما جذابیت قرار گرفتن نام رئیس‌جمهور ضدآمریكایی ایران در مقابل كاسترو و دیگر شخصیت‌های جهانی برایش كم‌چیزی نیست. استون فیلمسازی است كه درباره فیدل ضدآمریكایی و علیه جنگ‌ها فیلم می‌سازد. در ایران نیز استون فیلمساز شناخته شده‌ای است. در عرض یكسال گذشته فیلم‌های مختلف او از سیمای جمهوری اسلا‌می پخش شده است؛ <جوخه>، <ج.اف‌كندی>، <نیكسون>، <فرمانده> و <متولد چهارم ژوئیه.> ‌

● كارگردانی كه درباره سیاستمداران فیلم می‌سازد

الیور استون كارگردانی شناخته‌شده در جهان و هالیوود است. كارگردانی وسواسی و سیاسی كه با عقاید ضدجنگش شناخته می‌شود. چه جنگ ویتنام كه سه‌گانه‌ای درباره‌اش ساخته و امسال هم می‌خواهد درباره آن فیلم بسازد و چه جنگ آمریكا علیه عراق كه یك فیلم كوتاه تبلیغاتی درباره‌اش می‌خواهد بسازد. ‌

جنگ ویتنام برای فیلمسازی مثل استون اهمیت بسیار داشته است. او سه‌گانه <جوخه>، <متولد ۴ ژوئیه> و <آسمان و زمین> را در فاصله ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۳ ساخته و برای دو فیلم <جوخه> و < متولد ۴ ژوئیه> جایزه اسكار دریافت كرده است و این روزها هم فیلم جدید دیگری در این باره را جزو برنامه‌های كاری خود قرار داده است. در ویتنام یك گروه آمریكایی اهالی یك روستای ۵۰۰ نفره را می‌كشند. ‌

استون كه بارها بوش و هالیوود را به ترویج جنگ متهم كرده است، می‌گوید: <من به عنوان سربازی كه در ویتنام حضور داشتم، غمگینم و می‌توانم بگویم بسیاری از ما سربازانی كه در جنگ ویتنام شركت داشتیم از اینكه باید در عراق باشیم ناراحتیم.> ‌

او می‌خواهد در فیلم جدیدش استراتژی نظامی دولت جورج بوش در عراق را در قالب یك پرسش و پاسخ تلویزیونی به چالش بكشد. در این فیلم ۳۰ دقیقه‌ای سربازان آمریكایی به همراه خانواده‌شان حضور دارند كه به عقیده استون <بیشترین لطمه را از سیاست‌های دولت در این سال‌ها دیده‌اند.> ‌

اما استون فیلمسازی سیاسی است. درباره شخصیت‌های مطرح جهان سیاست هم فیلم ساخته است چه <جان اف‌كندی> در سال ۱۹۹۱ و چه <نیكسون> به سال ۱۹۹۵. در كارنامه‌اش ساخت فیلم <فرمانده> و مستند بلند <در جست‌وجوی فیدل> را هم دارد. ‌

او برای ساختن این فیلم به كوبا سفر كرد. همان كشوری كه مایكل مور جنجالی برای ساخت فیلم <سایكو> به آنجا رفته بود اما حضور بی‌جنجال استون در كوبا همراه شد با به تصویر كشیدن ۷۲ ساعت از زندگی یكی از چهره‌های پررمز و راز سیاست در جهان امروز یعنی <فیدل كاسترو.> او از كاسترو همان مرد آهنین ۷۰ و چند ساله‌ای كه بیش از ۴۰ سال است در مقابل آمریكا ایستاده است را تصویر كرد، به علا‌وه صحنه‌هایی از زندگی شخصی او؛ از سیگارهای برگ هاوانا، موسیقی‌هایی كه گوش می‌دهد و پاهایی كه محكم قدم برمی‌دارد و تنهاست. ‌

او در اسطوره ساختن از سیاستمداران موفق بوده است اما فیلمسازی <استون> گاهی كاملا‌ بی‌طرفانه است در جایی كه باید طرف اتفاقی را می‌گرفت مانند <مركز تجارت جهانی> و گاهی هم كاملا‌ طرفدارانه است مانند <الكساندر.> ‌

فیلم <مركز تجارت جهانی> اولین فیلمی بود كه به ماجرای ۱۱ سپتامبر و از بین رفتن برج‌های دوقلو پرداخت. او با انتخاب دو آتش‌نشانی كه از ساعت ۰۹/۳ دقیقه صبح به خاموش كردن آتش‌ها پرداختند خواست تا قشر متوسط را درگیر این اتفاق كند و به آنها نزدیك شود. هم از این دو آتش‌نشان اسطوره ساخت و هم از جورج بوش كه در اولین سخنرانی‌اش گفت: <ما در معرض آزمونی مهم قرار گرفته‌ایم> و چند بار به كلیسا رفتنش را نشان داد.

او در فیلم كاملا‌ بی‌طرف بود و به قول خودش می‌خواست امید را ترویج كند و منتقدان هم درباره فیلمش گفته‌اند: <او كارگردان خوبی است، اما اهداف خاصی را دنبال می‌كند و درصدد القای این اهداف به مخاطبان است. با این وجود فیلم جدید او یك اثر قهرمانانه است و استون در فیلم به خوبی با احساسات شما بازی می‌كند.>

اما این فیلمساز ۵۹ ساله در فیلم <الكساندر> به تحریف تاریخ می‌پردازد. الكساندر لهجه‌ای ایرلندی دارد. این فرمانروای ۲۶ ساله رهبری سیاسی عصر خود را عهده‌دار است.

فیلم الكساندر پیش از ساخت نیز با جنجال همراه شد، چه از سوی زرتشتیان كه او را متهم به استفاده نابجا از نشان فروهر كرده بودند و چه ایرانی‌ها به دلیل تحریف تاریخ. اسكندر نیز شخصیتی اسطوره‌ای و افسانه‌ای دارد. الیور استون در فیلم نشان می‌دهد كه اسكندر چگونه پادشاهی جهانگیر می‌شود و برخی از خصوصیات شخصیت او را به تصویر می‌كشد.

حالا‌ <استون> با این كارنامه می‌خواهد درباره <احمدی‌نژاد> فیلم بسازد. جذابیت‌احمدی‌نژاد كه در این سال‌ها به عنوان پدیده‌ای مطرح شده و روی جلد مجلا‌ت معروف جهان قرار می‌گیرد، بر كسی پوشیده نیست.

از جهت دیگر هم چندی است كه آمریكا سودای حمله به ایران را در رسانه‌ها و محافل سیاسی مطرح می‌كند. این دو گزینه در كنار هم می‌تواند برای <استون> فیلمساز ضدسیستم جذاب باشد؛ هم پدیده جنگ و هم پدیده احمدی‌نژاد در عرصه سیاست كه با منطق‌های روز حاكم بر سیاست جهان نمی‌خواند.

● استون در انتظار پاسخ مشاوران احمدی‌نژاد

همسویی الیور استون با دولت ایران در مخالفتش با بوش و آمریكا و امكان تبلیغاتی‌ای كه این فیلم برای احمدی‌نژاد فراهم می‌آورد، بسیار وسوسه‌كننده است و ارائه پاسخ مثبت را البته با اما و اگرها و شرط و شروطی از سوی مشاوران هنری احمدی‌نژاد محتمل می‌كند، فقط می‌ماند یك مشكل.

الیور استون در كنار فیلم‌هایی كه درباره سیاستمداران و سیاست‌های روز و علیه جنگ ساخته كه به نوعی با سیاست‌های دولت كنونی ایران همسویی دارد، فیلم اسكندر را نیز ساخته كه با واكنش برخی از ایرانیان روبه‌رو شده است و چندی پیش كه بحث فیلم ۳۰۰ راه افتاده بود، برخی از هنرمندان و سینماگرانی كه گرایشی نزدیك به احمدی‌نژاد داشتند، دوباره با یادآوری اسكندر، همه این فیلم‌ها را به سیاست‌های دولت آمریكا منتسب كردند.

استون این روزها می‌خواهد همراه <شون پن> فیلم بسازد. حضور <شون پن> در ایران با عنوان یك نظاره‌گر برای ایرانیان جذاب بود و برای خود پن نیز نتیجه‌ای مناسب داشت و گزارش ۵ قسمتی‌اش از این سفر مورد توجه قرار گرفت.

حال باید دید مشاوران هنری رئیس‌جمهور چه پاسخی به استون می‌دهند و آیا می‌توانند به خاطر ارزش تبلیغاتی چنین فیلمی، فراموش كنند كه الیور استون اسكندر را ساخته است یا نه.

گیسو فغفوری