راه‌اندازی کتابخانه در کلاس درس

برای حل مشکل فضای کتابخانه، باید در فکر راه‌های مناسب باشیم و با بهره‌وری از امکانات و شرایط موجود بیشترین استفاده را برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و علاقه‌مند کردن …

برای حل مشکل فضای کتابخانه، باید در فکر راه‌های مناسب باشیم و با بهره‌وری از امکانات و شرایط موجود بیشترین استفاده را برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی و علاقه‌مند کردن دانش‌آموزان به کتاب ببریم. ما نمی‌توانیم نداشتن کتاب و کتابخانه را بهانه‌ای برای نداشتن کتابخوان قرار دهیم.‌

برای جبران بخشی از کمبود فضای کتابخانه در مدارس مقاطع مختلف روستایی و شهری در زمینه تحصیلی، ایجاد کتابخانه‌های کلاسی پیشنهاد می‌شود. این راه یکی از ساده‌ترین و موفق‌ترین روشهای حل مشکل فضای کتابخانه و در دسترس قرار دادن کتاب برای دانش‌آموزان است.‌

اگر سهولت دسترسی به کتاب برای کودکان و نوجوانان امروز را یک ضرورت بدانیم، این روش تا حد زیادی به موفقیّت ما در ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی کمک خواهد کرد. زیرا وجود مجموعه‌ای از کتابهای موردنیاز و هماهنگ با نیازهای سنی و روانی دانش‌آموزان در کلاس، انگیزه قوی برای مطالعهِ دانش‌آموزان فراهم می‌کند.‌

کتابخانه کلاسی چه فوایدی دارد؟

۱‌) به هزینهِ زیادی احتیاج ندارد و تا حدّی، مشکل کمبود فضای مناسب برای کتابخانه را حل می‌کند.‌

۲)‌ در تمام ساعت کار مدرسه دسترسی به آن ممکن است.‌

۳) تشریفات ندارد.‌

۴‌) امانت گرفتن و پس دادن کتاب، ساده است و وقت زیادی نمی‌گیرد.‌

‌۵)‌ کودکان، هر روز با دیدن کمد کتابخانه، نسبت به مطالعه راغبتر می‌شوند.‌

‌۶) از نظر سنّی، کتابها با نظر متخصص، انتخاب و تفکیک شده است.‌

۷) هر کودک می‌تواند دست کم چهل کتاب را در طول سال بخواند و امکان جابه جا کردن کتاب‌ها بین کلاس وجود دارد.‌

‌۸‌) معلم کلاس می‌تواند مجری طرح باشد و این کار، گام مثبتی برای احیای نقش تربیتی معلم است.‌

۹‌) امکان جلب همکاری و مشارکت دانش‌آموزان و اولیای آن‌ها در راه‌اندازی کتابخانه و اهدای کتابهای مناسب به کتابخانه بیشتر است.‌

۱۰‌) مجموعه‌ای از کتابهای کمک آموزشی در دسترس معلّم است و او می‌تواند هنگام تدریس، از آنها استفاده کند.‌

‌۱۱)‌ با واگذاری بخشی از کار کتابخانه به دانش‌آموزان، حس مسئولیت در آنها تقویت می‌شود.‌

نحوه ایجاد و راه‌اندازی کتابخانه کلاس‌

برای ایجاد کتابخانه‌های کلاسی، می‌توان از یک قفسهِ ساده یا یک کمد کوچک فلزی یا چوبی دردار استفاده کرد. تجربه نشان داده که کمد دردار خیلی بهتر است چون از دخالت افراد غیرمسئول و گم شدن کتابها جلوگیری می‌شود، به خصوص در مدارس دو نوبته، ضرورت دارد که هر نوبت، یک کمد دردار مخصوص به خود داشته باشد. این قفسه یا کمد، در جلو کلاس و جای مناسبی نصب و با تابلوی کوچک و زیبایی، نام کتابخانه مشخص می‌شود این کتابخانه‌ها را می‌توان به نام شخصیتهای علمی، فرهنگی، مذهبی یا نام گلها نامگذاری کرد.‌

بدیهی است که انتخاب فرم، شکل، رنگ و نام مناسب و زیبا برای کتابخانه تأثیر زیادی در ایجاد انگیزه بیشتر نسبت به مطالعه و کتاب در دانش‌آموزان دارد. برای تشویق بیشتر دانش‌آموزان و اهمیّت دادن به کار آن‌ها، بهتر است با هماهنگی قبلی از مسئولان آموزش و پرورش منطقه یا شهرستان دعوت شود که برای افتتاح کتابخانه‌های کلاسی آموزشگاه، به مدرسه بیایند و کار کتابخانه با حضور آنان و با تلاوت قرآن کریم و پذیرایی شروع شود.

اگر امکان دعوت از مسئولان یا اولیای دانش‌آموزان وجود نداشته باشد، بهتر است که مدیر، مرّبی پرورشی، معاون و معلّمان نسبت به افتتاح کتابخانه اقدام کنند.‌

بهتر است که مدیر، با داشتن برنامه‌ای کامل و ایجاد انگیزه در میان دانش‌آموزان و معلّمان فرهنگ مطالعه را در آموزشگاه بیشتر رواج دهد.‌

بدون تردید، انجام چنین اقدامهایی، خاطره‌ای شیرین و به یادماندنی از کتاب و مطالعه در ذهن دانش‌آموزان به جا گذاشته و آنان را بیش از پیش، به اهمیّت کار کتابخانه آگاه می‌کند. اگر حضور مسئولان اداره، اولیای دانش‌آموزان و مدیر و کارکنان مدرسه، با قول مساعد اهدای دست کم چند جلد کتاب به این کتابخانه‌ها همراه باشد، مشکل کمبود کتاب نیز رفع خواهد شد.‌