با این رژیم غذایی به جنگ سرطان پروستات بروید

با وجود اینکه سرطان پروستات عامل مرگ و میر تنها ۳ درصد از مردان است ولی با توجه به شیوع نسبتا بالای آن که حدود ۱۷ درصد خطر ابتلا در طول زندگی مردان است همواره مورد توجه پزشکان …

با وجود اینکه سرطان پروستات عامل مرگ و میر تنها ۳ درصد از مردان است ولی با توجه به شیوع نسبتا بالای آن که حدود ۱۷ درصد خطر ابتلا در طول زندگی مردان است همواره مورد توجه پزشکان و جامعه بوده است...

دانشمندان حداقل ۸ ژن را تاکنون در بروز یا جلوگیری از سرطان پروستات دخیل دانسته‌اند ولی آیا تنها عامل سرطان پروستات وجود یا نبود این ژن‌هاست؟

همان‌طور که حدس می‌زنید، پاسخ منفی است. این موضوع به ویژه زمانی آشکار شد که محققان مشاهده کردند که شیوع سرطان پروستات بین افرادی که از مناطق غیرشایع (چین) به مناطق شایع بیماری (آمریکا) مهاجرت کرده‌اند افزایش یافته است؛ حتی مشاهده شد با صنعتی شدن کشور ژاپن و غربی شدن سبک زندگی آنها سرطان پروستات نیز شایع‌تر شد.

این یافته‌ها دانشمندان را ترغیب کرد تا به دنبال عوامل محیطی مستعدکننده و یا عوامل پیشگیری از ابتدا باشند به‌طوری که تا کنون فهرست نسبتا بلندی از عوامل ارایه شده است و تحقیقات در این مورد همچنان ادامه دارد.

در اینجا اشاره‌ای گذرا به جدیدترین یافته‌های علمی در این زمینه داریم.

۱) چربی رژیم غذایی: تحقیقات نشان می‌دهد شیوع سرطان پروستات و میزان کشندگی آن به طور مستقیم با میزان چربی مصرفی مرتبط است. این ارتباط به ویژه با چربی‌های اشباع واضح‌تر بوده است. این چربی‌ها به ویژه در گوشت قرمز (و نیز محصولات پر چرب) دیده می‌شوند با جایگزین کردن گوشت قرمز با ماهی این خطر کاهش می‌یابد.

۲) چاقی: برخی مطالعات توانسته‌اند ارتباط (هر چند اندک) بین چاقی و شیوع و درجه سرطان پروستات پیدا کنند، آنچه مسلم است کاهش وزن در افراد چاق که به واسطه ورزش و فعالیت بدنی و کاهش چربی انجام می‌گیرد با کاهش مواد اکسیدان (مواد سمی سرطان‌زا) موجب کم شدن خطر بروز بسیاری از سرطان‌ها می‌شوند.

۳) سیگار کشیدن: هرچند ارتباط آن با سرطان پروستات به وضوح ارتباط آن با برخی دیگر از سرطان‌ها مانند سرطان مثانه و یا ریه نبوده است ولی همچنان در مظان اتهام است.

۴) سویا: مطالعات در مورد مصرف سویا و ارتباط آن با سرطان پروستات بسیار محدود بوده است هر چند از آن به عنوان یکی از مواد ضد سرطان نام برده می‌شود.

۵) توکوفرول (شکل فعال ویتامین E): منابع غذایی سرشار از سلنیم و ویتامین E در پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات موثر بوده اند اگر چه در آخرین مطالعات در مورد مکمل‌های دارویی حاوی این ویتامین ارتباط واضح دیده نشده است یعنی مصرف قرص‌های حاوی این مواد سبب کاهش شیوع سرطان پروستات نشده است.

۶) امگا ۳: نقش رژیم غذایی سرشار از امگا – ۳ در جلوگیری از سرطان پروستات نشان داده شده است. این ماده نیز در بسیاری از محصولات دریایی (ماهی‌ها) وجود دارد و مصرف آنها موجب کاهش شیوع سرطان پروستات شده است. (این موضوع احتمالا یکی از عوامل پایین بودن شیوع سرطان پروستات در کشورهای آسیای شرقی است).

۷) چای سبز: مصرف روزانه چای سبز باعث کاهش بروز سرطان پروستات و حتی جلوگیری از پیشرفت آن می‌شود؛ چای سبز حاوی نوعی ماده آنتی اکسیدان است که نقش آن در جلوگیری از این بیماری نشان داده شده است.

۸) ویتامین D: تحقیقات مختلفی ارتباط واضح بین سطح این ویتامین و بروز و پیشرفت سرطان پروستات را نشان داده‌اند برای تولید این ویتامین به اندازه کافی در بدن باید لااقل روزانه ۱۵ دقیقه در معرض آفتاب باشید (در غیر این صورت از مکمل‌های حاوی آن استفاده کنید.)

۹) اسید فولیک: مطالعات اپیدمولوژیک گذشته نشان می‌داد که رژیم غذایی حاوی فولات کم احتمال ابتلا به سرطان پروستات را افزایش می‌دهد؛ این موضوع همچنان پا برجاست ولی موضوع جالبی که آخرین مطالعات نشان داده‌اند این است که مقادیر زیاد از حد اسیدفولیک که از طریق مکمل‌های دارویی تامین می‌شود نه تنها شانس این سرطان را کاهش نمی‌دهد بلکه موجب افزایش آن نیز می‌شود. بنابراین مصرف مکمل اسیدفولیک (بیش از مقدار نیاز روزانه بدن) سبب افزایش احتمال ابتلا به سرطان پروستات می‌شود.

۱۰) لیکوپن: ماده‌ای است که در گوجه‌فرنگی و سایر سبزیجات و میوه‌های قرمز به وفور یافت می‌شود. محصولاتی که از گوجه فرنگی به دست می‌آید مانند سس و رب نیز حاوی مقادیر زیادی از آن است. این ماده به طور موثر و واضح سبب کاهش بروز سرطان پروستات می‌شود. مصرف مقادیر بیشتر گوجه‌فرنگی و یا سس آن با کاهش خطر ابتلا به سرطان پروستات همراه است شاید در هیچ‌کدام از موارد قبلی چنین ارتباط واضحی اثبات نشده است.

دکتر امیر مدیر