چربی های بدن ما چند نوع اند

برای اغلب ما چربی بدن چیز بدی محسوب می شود

برای اغلب ما چربی بدن چیز بدی محسوب می‌شود. چربی، از شکم برآمده مردان میانسال گرفته تا ران‌های چاق‌شده زنان، چیزی است که باعث ناراحتی می‌شود و باید سعی کرد با ورزش یا رژیم از شر آن خلاص شد....

اما چربی برای دانشمندان کنجکاوی‌برانگیز است و هر روز نیز بیشتر کنجکاوی آنها را تحریک می‌کند.

چربی، یکی از جذاب‌ترین اندام‌های بدن است و دانشمندان تازه دارند آن را درک می‌کنند. چربی کارکردهایی بسیار بیشتر از آن چیزی دارد که قبلا تصور می‌شد.

چربی ۲ کارکرد عمده در بدن دارد:

۱) چربی کالری‌های اضافی دریافتی را به صورتی ایمن ذخیره می‌کند بنابراین شما می‌توانید هنگام گرسنگی با سوزاندن ذخیره‌ چربی بدن انرژی لازم را به دست آورید.

۲) بافت چربی بدن هورمون‌هایی را آزاد می‌کند که سوخت و ساز آن را کنترل می‌کند.

اما این تنها تصویری کلی است؛ جزئیات بیشتری در مورد چربی مطرح است از جمله انواع گوناگون چربی شامل چربی قهوه‌ای و سفید و چربی زیرپوستی، احشایی و چربی شکمی.

● چربی قهوه‌ای

چربی قهوه‌ای اخیرا بسیار مورد توجه بوده، چرا که برخلاف تصور قبلی دانشمندان، چربی قهوه‌ای آنقدرها هم بی‌ارزش نیست.

دانشمندان در بررسی‌های اخیر دریافته‌اند که افراد لاغر نسبت به افراد دارای اضافه وزن یا چاق، دارای چربی قهوه‌ای بیشتری هستند و هنگامی که این چربی تحریک شود می‌تواند کالری‌های اضافی را بسوزاند.

دانشمندان امیدوارند با کشف اینکه چگونه می‌توان میزان چربی قهوه‌ای را در بدن افراد افزود یا چربی قهوه‌ای موجود را تحریک کرد درمانی بالقوه برای چاقی پیدا کنند.

معلوم شده که کودکان نسبت به بزرگسالان چربی قهوه‌ای بیشتری دارند و این چربی به آنها کمک می‌کند که خودشان را گرم نگه دارند. ذخایر چربی قهوه‌ای در بزرگسالی کاهش می‌یابد اما هنوز به گرم نگه داشتن بدن کمک می‌کند.

بررسی‌ها نشان داده که چربی قهوه‌ای در ماه‌های سرد سال فعال‌تر است بنابراین این نظر مطرح شده که خوابیدن در اتاق‌های سردتر ممکن است باعث شود چند کالری بیشتر سوزانده شود.

تصور بر این است که چربی قهوه‌ای شباهت بیشتری با عضله دارد تا چربی سفید. هنگامی که چربی قهوه‌ای فعال می‌شود، باعث سوزاندن چربی سفید می‌شود. بزرگسالان لاغرتر نسبت به افراد چاق‌تر چربی قهوه‌ای بیشتری دارند‌ و حتی شمار سلول‌های چربی قهوه‌ای آنها به میزان زیادی بیشتر از سلول‌‌های چربی سفید است.

یک شخص ۷۵ کیلوگرمی ممکن است ۱۰ تا ۱۵ کیلوگرم چربی داشته باشد که از این میزان، تنها ۵۰ تا ۱۵۰ گرم آن چربی قهوه‌ای است. اما این ۵۰ گرم چربی قهوه‌ای در صورتی که به طور حداکثر فعال شود، می‌تواند در هر روز ۳۰۰ تا ۵۰۰ کالری را بسوزاند یعنی مقداری که برای نیم کیلوگرم کاهش وزن در هفته کافی است.

دانشمندان در فکر این هستند که دارویی تولید کنند تا با تحریک چربی قهوه‌ای بتوانند وزن افراد را کم کنند. البته حتی اگر بتوان دارویی ساخت که چربی قهوه‌ای را تحریک کند همه موارد چاقی را علاج نخواهد کرد. اما ممکن است به شخصی که رژیم غذایی مناسب و برنامه ورزشی برای لاغر شدن دارد، ‌کمک کند.

● چربی سفید

چربی سفید در بدن بسیار فراوان‌تر از چربی قهوه‌ای است. کار چربی سفید این است که انرژی را در بدن ذخیره کند و هورمون‌هایی را تولید کند که بعد وارد خون می‌شوند.

سلول‌های کوچک چربی هورمونی «خوب» به نام آدیپونکتین تولید می‌کنند که باعث می‌شود کبد و عضلات به هورمون انسولین حساس‌تر شوند و به این ترتیب کمتر در معرض دیابت و بیماری قلبی قرار بگیریم.

هنگامی که افراد چاق می‌شوند (سلول‌های چربی با تجمع چربی درون آنها بزرگ می‌شوند)، تولید این هورمون کاهش پیدا می‌کند یا به کلی متوقف می‌شود، در نتیجه در معرض ابتلا به این بیماری‌ها قرار می‌گیرند.

● چربی شکمی

چربی شکمی بیشترین شهرت را به عنوان چربی ناسالم داشته است. باید توجه کرد چربی شکم هم شامل چربی زیرپوستی و هم چربی احشایی است. به جز استفاده از سی‌تی‌اسکن راه غیرتهاجمی دیگری برای افتراق‌ این دو نوع چربی شکمی از هم وجود ندارد و استفاده از سی‌تی‌اسکن برای این مقصود هم به صرفه نیست.

اما اگر شکم بزرگی دارید، تعیین کردن اینکه چه مقدار آن به چربی احشایی و چه مقدار آن به چربی زیرپوستی مربوط است، به اندازه اینکه به طور کلی شکم بزرگ سالم نیست، اهمیت ندارد.

چربی شکمی به نسبت چربی باسن یا چربی ران از لحاظ سلامتی زیانبارتر است. به این معنا این چربی اثر بدتری از لحاظ ایجاد مقاومت نسبت به اثر انسولین و تشدید خطر دیابت دارد و همچنین اثر بدتری بر چربی‌های خون به جای می‌گذارد و فرد را در معرض خطر بیشتر حمله قلبی و سکته مغزی قرار می‌دهد.

● چربی زیرپوستی

چربی زیرپوستی مستقیما زیر پوست قرار دارد. این چربی را می‌توان با استفاده از کولیس‌های چین‌ پوستی اندازه‌گیری کرد و چربی کل بدن را تخمین زد.

از لحاظ سلامتی کلی بدن چربی زیرپوستی در ناحیه ران‌ها و باسن ممکن است خیلی بد نباشد و منافع بالقوه‌ای هم داشته باشد. این نوع چربی نسبت به سایر انواع چربی بدن، به خصوص چربی عمیق‌تر که در احشای شکم قرار می‌گیرد،‌ مشکلات زیادی ایجاد نمی‌کند.اما سلول‌های چربی زیرپوستی در ناحیه شکم ماجرای دیگری دارند. شواهدی به دست آمده که خطر شکم بزرگ نه تنها به چربی عمقی احشایی (درون شکمی)،‌ بلکه به چربی زیرپوستی آن ناحیه هم مربوط است.

● چربی احشایی

چربی احشایی یا چربی «عمقی» اطراف اندام‌های درونی شکم را می‌پوشاند و سلامت شما را به خطر می‌اندازد. اگر شکم بزرگی دارید یا دور کمرتان بالاست،‌ مسلما این چربی احشایی را دارید.

چربی احشایی خطر ابتلا به دیابت، بیماری قلبی، سکته مغزی و حتی زوال عقل را افزایش می‌دهد. تصور بر این است که چربی احشایی نسبت به سایر انواع چربی‌ها‌ نقش مهم‌تری در غیرحساس‌شدن بدن به انسولین و قرار گرفتن در معرض خطر دچار شدن به دیابت دارد. اما دانشمندان هنوز نمی‌دانند چرا این‌گونه است. در مورد رابطه زیادی چربی احشایی و زوال عقل نیز تصور بر این است، موادی مانند هورمون لپتین در این رابطه دخیل هستند. لپتین، هورمونی است که به وسیله چربی شکمی تولید می‌شود و ممکن است به نحوی اثری نابه‌جا بر مغز بگذارد. هورمون لپتین که از بافت چربی ترشح می‌شود در تنظیم اشتها و نیز در یادگیری و حافظه نقش دارد.

● چربی ران، چربی باسن

چربی در مردان معمولا در ناحیه شکم جمع می‌شود ( بدن سیب‌مانند)، اما در زنان معمولا چربی در ران‌ها و باسن تجمع پیدا می‌کند (بدن گلابی‌مانند).

اگر ظاهر نازیبا را کنار بگذاریم، ‌شواهد فزاینده‌ای حاکی از آن است که زنانی که بدن گلابی‌‌مانند دارند در مقابل مردان با بدن سیب‌مانند، کمتر در معرض دیابت و بیماری‌های مربوط به سوخت‌وساز قرار می‌گیرند.

اما این سودمندی بدن گلابی‌مانند در زنان پس از یائسگی متوقف می‌شود، ‌چراکه زنان از این سن به بعد دچار تجمع چربی بیشتری در شکم می‌شوند.

● کاهش وزن و از دست دادن چربی بدن

سوالی که در اینجا مطرح می‌شود، این است‌: «هنگامی که وزن کم می‌کنیم،‌ کدام نوع چربی در بدن کاهش پیدا می‌کند؟» و پاسخ این است که معمولا به طور یکسان از همه چربی‌های بدن کاسته می‌شود.

اما اگر شما علاوه بر رژیم غذایی برای کاهش کالری دریافتی، یک برنامه ورزش هم داشته باشید، معمولا چربی احشایی درون شکمتان اندکی بیشتر کاهش خواهد یافت. بنابراین یک مزیت اضافی به دست خواهید آورد.

دکتر علی ملائکه