پنجشنبه, ۱۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 30 January, 2025
نمد مالی
نمد مالی از صنایع بسیار قدیمی است که درباره تاریخ و محل پیدایش آن اطلاع دقیقی دردست نیست، ولی قدیمیترین نمونه هائی که از این صنعت بدست آمده، نمونههای کشفشده در پازیریک متعلق به ایران دوره هخامنشی است و بصورت کف پوش، آویزه دیواریوجل اسب میباشد و از حیث مشخصات فنی و طرح و نقش بسیار جالب و در خور ستایشاست.
نمد سادهترین نوع کف پوش است و ساخت آن احتیاج به دستگاه خاصی ندارد. در نمد مالیدر واقع از خاصیت طبیعی پشم که عبارت از در هم پیچیدن الیاف آن، در اثر رطوبت وفشار است، استفاده میشود.
احتمال دارد که اولین بار بافندگانی که الیاف پشمی خود را شته و برای گرفتن رطوبت آن، با چوبدستی ضربههائی به پشم میزدهاند، موفق به کشف این خصوصیت پشم و در نتیجهموفق به بوجود آوردن صنعت نمد مالی شده باشند.
ساخت کف پوشهای نمدین، به مراتب سادهتر از تهیه سایر کف پوشها مانند قالی و گلیم است و با اینکه از لحاظ مقدار مواد اولیه مورد نیاز تفاوت چندانی با قالی و گلیم ندارد، با اینحالبه واسطه سهولت و سرعت عمل تولید بسیار ارزانتر از آنهاست.
چون تولید نمد نیاز به قدرت بدنی فراوان دارد، لذا در اغلب نقاط ایران، نمد مالی به وسیله مردان انجام میگردد.
ماده اصلی نمد، پشم گوسفند به رنگهای طبیعی مانند سفید، قهوهای، سیاه و یا ترکیبی ازآنها برای زمینه و مقداری پشم رنگ شده به رنگهای گوناگون جهت ایجاد نقوش میباشد. دربعضی مناطق، پشم زمینه را هم گاهی رنگ میکنند و در نقاطی دیگر، گاه برای نقوش روینمد نیز از پشم خود رنگ استفاده مینماید.
ساختن یک قطعه نمد معمولا یک روزه انجام میشود و نمد مالان اغلب به صورت دو نفری کار میکنند. صبح تا ظهر به حلاجی پشمها میگذرد و بعد از ظهر کار اصلی شروع میشود. ابتدایک قطعه کرباس را پهن میکنند و روی آن قطعه حصیری را که اصطلاحا قالب مینامندمیگسترانند. این حصیر مشخص کننده اندازه نمد میباشد. سپس پشمهای رنگین را بهصورت رشته هائی در آورده و به شکل نقوش گوناگون که اغلب نمد مالان مانند گنجینه ایاز پیشینیان خود، سینه به سینه به ارث بردهاند. بر روی حصیر رسم مینمایند. وقتی کارنقش بندی پایان پذیرفت، پشم حلاجی شده مخصوص متن را به قطر یکسان روی نقوشمیریزند، سپس باندازه مورد لزوم روی پشمها محلول نیمگرم آب و صابون ریخته و آنرا بههمراه حصیر و کرباس زیرین آن لوله میکنند و با طنابی دور آنرا میبندند و کار طاقت فرسایمالیدن نمد آغاز میشود. در این مرحله ضمن وارد کردن فشار، نمد لوله شده را از این سربه آن سر کارگاه میغلطانند و هر چند باز یکمرتبه آنرا باز کرده و بآن محلول آب و صابونمیافزایند تا الیاف آن بهتر در هم روند. چون در ضمن مالیدن نمد، اطراف آن از حدودحصیر فراتر میرود، کنارههای نمد را تا زده و روی نمد بر میگردانند و مجددا نمد را با حصیر و کرباس لوله کرده و عمل مالش نمد ادامه مییابد...
نزدیک به غروب کار نمد مالی پایان میگیرد، سپس آنرا به مدت سه تا چهار روز در فضای بازمیگذارند تا رطوبتش خشک شود.
شیوه کار نمد مالی از دیر باز تاکنون تغییر زیادی نکرده و تفاوت کار نمد مالان مناطق مختلفایران اندک است.
امروزه نمد در بیشترین نقاط ایران تولید میگردد و مراکز عمده آن عبارتند از: استهبانفارس، شهرهای مختلف گیلان و مازندران، سمنان، دامغان، قوچان، کرمانشاه و... و...
تولید کنندگان نمد اکثرا ساکن شهرهائی هستند که در مسیر کوچ عشایر میباشد، زیرامصرف کنندگان اصلی نمد ایلات و عشایر ایران هستند و اینان که اغلب کارشان دامپروری و دامداری است، پشم مورد نیاز نمد مالان را در اختیار آنان قرار داده و متقابلا محصولاتآنان را خریداری میکنند و یا به شیوه قدیمی معامله پایاپای مینمایند. عشایر از نمد به صورگوناگون مانند کف پوش چادرها، کلاه، تزئین دیوارههای چادرها، جل اسب و لباس چوپاناناستفاده میکنند.
اگرچه به علت ارزانی قیمت نمد، بیشترین مصرف کنندگان آن، عشایر و روستائیان هستند، ولی نمد با نقوش زیبا و اصیل و رنگ آمیزیهای دلپذیر، از توجه هنر دوستان و حامیاناصالتهای بومی این سرزمین نیز برخوردار بوده است.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست