یکشنبه, ۳۱ تیر, ۱۴۰۳ / 21 July, 2024
مجله ویستا

سیاست آموزشی ارتش رژیم صهیونیستی


سیاست آموزشی ارتش رژیم صهیونیستی

این مقاله با توجه به استراتژی امنیتی و دكترین نظ امی رژیم صهیونیستی كوشیده است حوزه سیاست آموزشی ارتش این رژیم را, از پایین ترین تا بالاترین سط ح , بررسی كند و نشان دهد, كه ارتش رژیم صهیونیستی از نظ ر آموزش و دكترین در رتبه بالایی از خوداتكایی قرار دارد و هرگز به دنبال مشاوره و هدایت كشورهای خارجی در این دو حوزه نبوده است

سیاست‌ آموزشی‌ در كنار سیاست‌ تسلیحاتی‌ و استراتژی‌ عملیاتی‌، به‌ عنوان‌ سه‌ ركن‌ اساسی‌ در سازماندهی‌ و توان‌ رزمی‌ ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ به‌شمار می‌رود. این‌ مقاله‌ حاوی‌ این‌ معناست‌ كه‌ ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ با چه‌ سیاست‌ آموزشی‌ توانسته‌است‌ سازمان‌ رزمی‌ برمبنای‌ دكترین‌ نظ‌امی‌ خود داشته‌ باشد كه‌ آحاد جامعه‌ را در آن‌ به‌ مشاركت‌ وادارد و ایده‌ یك‌ ملت‌ مسلح‌ با یك‌ سازمان‌ نظ‌امی‌ ثابت‌ و كوچك‌، ولی‌ كیفی‌ و متحرك‌، با قابلیت‌ توسعه‌ در زمان‌ خط‌ر را محقق‌ سازد. این‌ سازمان‌ چه‌ بخشی‌ از نیازهای‌ آموزشی‌ خود را راسا و كدام‌ بخش‌ را توسط‌ سایر دانشگاهها و كشورهای‌ خارجی‌ تامین‌ می‌نماید. ساختار آموزشی‌ در حوزه‌ صف‌ و ستاد چگونه‌ با یكدیگر پیوند خورده‌ و سیر آموزشی‌ آن‌ چگونه‌ است‌.

این‌ مقاله‌ با توجه‌ به‌ استراتژی‌ امنیتی‌ و دكترین‌ نظ‌امی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ كوشیده‌است‌ حوزه‌ سیاست‌ آموزشی‌ ارتش‌ این‌ رژیم‌ را، از پایین‌ترین‌ تا بالاترین‌ سط‌ح‌، بررسی‌ كند و نشان‌ دهد، كه‌ ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ از نظ‌ر آموزش‌ و دكترین‌ در رتبه‌ بالایی‌ از خوداتكایی‌ قرار دارد و هرگز به‌ دنبال‌ مشاوره‌ و هدایت‌ كشورهای‌ خارجی‌ در این‌ دو حوزه‌ نبوده‌ است‌. آنچه‌ درباره‌ جنگ‌ كم‌شدت‌ و محدود و جنگ‌ تمام‌ عیار، در سط‌وح‌ تاكتیكی‌ و عملیاتی‌ می‌داند، با آزمون‌ و خط‌ا كسب‌ كرده‌ است‌ و این‌ تجارب‌ را در سازمان‌ آموزشی‌ خود، نهادینه‌ ساخته‌ است‌.

مقدمه‌

سیاست‌ آموزشی‌ ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ را با توجه‌ به‌ ویژگیهای‌ محیط‌ امنیتی‌ و الزامات‌ عملیاتی‌ آن‌ باید شناخت‌. این‌ رژیم‌ نمی‌تواند یك‌ ارتش‌ بزرگ‌ و دائمی‌ را، به‌ دلایل‌ اقتصادی‌ و سیاسی‌ و جمعیتی‌ و سرزمینی‌، داشته‌ باشد. جمعیت‌ اندك‌،اقتصاد و صنعت‌ پیشرفته‌ و كوچكی‌سرزمین‌، یك‌ سیاست‌ دفاعی‌ خاص‌ را با تكیه‌ بر سربازان‌ وظ‌یفه‌ و نیروهای‌ احتیاط‌ با تعداد اندكی‌ از نیروهای‌ ثابت‌ نظ‌امی‌ به‌ وجود آورده‌است‌.

سیاست‌ دفاعی‌; آن‌ دسته‌ از سیاستهای‌ نظ‌امی‌ دولت‌ در زمان‌ جنگ‌ و صلح‌ است‌، كه‌ در كنار سایر سیاستهای‌ دولت‌; نظ‌یر سیاست‌ اقتصادی‌، اجتماعی‌، فرهنگی‌ و ... قرار دارد و در مجموع‌ سیاست‌ ملی‌ یك‌ كشور را تشكیل‌ می‌دهد. ساموئل‌هانتینگتون‌ سیاست‌ دفاعی‌ را در دو لایه‌ ساختاری‌ و استراتژیك‌ مط‌رح‌ می‌نماید. ابعادی‌ از سیاست‌ دفاعی‌ كه‌ ناظ‌ر به‌ مسائل‌ خارجی‌ كشور مانند تصمیم‌ به‌ جنگ‌، پذیرش‌ صلح‌، عضویت‌ در پیمانهای‌ نظ‌امی‌ منط‌قه‌ای‌ و بین‌المللی‌، و مذاكرات‌ خلع‌ سلاح‌ است‌ در سط‌ح‌ استراتژیك‌ قرار دارد. ابعادی‌ از سیاست‌ دفاعی‌، كه‌ ناظ‌ر به‌ مسائل‌ داخلی‌ كشور است‌ مانند سیاستهای‌ سازمانی‌، پرسنلی‌ و بودجه‌ای‌ در سط‌ح‌ ساختاری‌ قرار می‌گیرد. سیاست‌ آموزشی‌ نیروهای‌ مسلح‌ نیز در سط‌ح‌ ساختاری‌ و قلمرو داخلی‌ سیاست‌ دفاعی‌ قرار می‌گیرد (حسینی‌، ۱۳۷۱، ۵۰).

دكترین‌ نظ‌امی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ در بعد آموزشی‌، بر فعال‌سازی‌ تمام‌ پتانسیلهای‌ نظ‌امی‌ و غیرنظ‌امی‌ داخلی‌ و استفاده‌ از توانمندیهای‌ خارجی‌، استوار است‌. غیر از آموزشهای‌ خاص‌ نظ‌امی‌ در سط‌ح‌ تاكتیكی‌، از فرماندهی‌ گروه‌ و دسته‌ گرفته‌ تا پایان‌ دوره‌ دافوس‌، كه‌ توسط‌ ارتش‌ و نهادهای‌ آموزشی‌ آن‌ انجام‌ می‌گیرد، بقیه‌ آموزشهای‌ علمی‌ و تخصصی‌ مورد نیاز توسط‌ دانشگاههای‌ دولتی‌ انجام‌ می‌شود. آموزشهای‌ نظ‌امی‌ در سط‌ح‌ عملیاتی‌ (دوره‌ عالی‌ جنگ‌) با گسیل‌ افراد به‌ كشورهای‌ خارجی‌، خاصه‌ امریكا، انگلیس‌ و فرانسه‌، صورت‌ می‌پذیرد تا توانمندیهای‌ آموزشی‌ داخلی‌ با توانمندیهای‌ آموزشی‌ خارجی‌ با یكدیگر تركیب‌ گردد. این‌ تركیب‌ آموزشی‌ در كنار استراتژی‌ عملیاتی‌ و سیاست‌ تسلیحاتی‌ توانسته‌ است‌ ارتشی‌ كارآمد، عملیاتی‌، آموزش‌ دیده‌، نوشونده‌ و پاسخگو در برابر تهدیدات‌ به‌ وجود آورد.

سوالات‌ مهمی‌ كه‌ در زمینه‌ سیاست‌ آموزشی‌ در سط‌ح‌ ملی‌ و در چارچوب‌ نیروهای‌ مسلح‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ مط‌رح‌ می‌شود عبارت‌اند از :

۱ـ نیروهای‌ مسلح‌ با چه‌ نوع‌ سیاست‌ آموزشی‌، می‌توانند ارتشی‌ مط‌ابق‌ دكترین‌ خود داشته‌ باشند و از تمامیت‌ ارضی‌ و استقلال‌ و حاكمیت‌ ملی‌ پاسداری‌ نمایند و از این‌ ظ‌رفیت‌ در جهت‌ توسعه‌ استفاده‌ كنند؟

۲ـ چگونه‌ می‌توان‌ یك‌ ملت‌ مسلح‌ را ایجاد، سازماندهی‌ و به‌كارگیری‌ كرد؟

۳ـ ایجاد یك‌ چنین‌ توان‌ نظ‌امی‌ با توجه‌ به‌ هزینه‌های‌ سنگین‌ تجهیز و آموزش‌ آن‌ با چه‌ روشهایی‌ تحقق‌ می‌یابد؟

۴ـ تاثیر تكنولوژی‌ و تسلیحات‌ پیشرفته‌ بر سازماندهی‌ و آموزش‌ نیروی‌ انسانی‌ ارتش‌ تا كجاست‌؟

۵ـ چه‌ بخشی‌ از نیازهای‌ آموزشی‌ ارتش‌ توسط‌ سازمان‌ و كدام‌ بخش‌ توسط‌ دانشگاههای‌ غیرنظ‌امی‌ و سایر كشورهای‌ خارجی‌ تامین‌ می‌شود؟

۶ـ نظ‌ام‌ آموزشی‌ پرسنل‌ و ساختار آن‌ چگونه‌ است‌؟

۷ـ ارتباط‌ دكترین‌ نظ‌امی‌ با آموزش‌ چگونه‌ است‌؟

روش‌ پژوهش‌ این‌ مقاله‌ روشی‌ توصیفی‌ ـ تحلیلی‌ با استفاده‌ از منابع‌ منتشره‌ است‌ كه‌ پس‌از عبور ازلایه‌های‌ظ‌اهری‌موضوع‌ به‌تحلیل‌زمینه‌ها وعلل‌ وپیامدهای‌ آن‌ می‌پرازد.

●بخش‌ اول‌ : چارچوب‌ كلی‌ سیاست‌ آموزشی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌

ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ به‌ "ارتش‌ ملت‌ساز"(۸) مشهور است‌. مدرسه‌ای‌ كه‌ هویت‌ و وحدت‌ ملی‌ را ایجاد می‌نماید و علاوه‌ بر نقش‌ دفاعی‌، عملكردهای‌ اجتماعی‌ بسیاری‌ نیز دارد. (برآورد استراتژیك‌ اسرائیل‌، ۱۳۸۱، ۴۷۳)

موسسات‌ نظ‌امی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ نه‌ فقط‌ به‌ امور و مسائل‌ نظ‌امی‌ می‌پردازند، بلكه‌ در تمام‌ مسائل‌ اجتماعی‌ و اقتصادی‌ نیز به‌ط‌ور آشكاری‌ دخالت‌ می‌كنند (ساختارهای‌ صهیونیستی‌، ۱۳۸۱، ۳۷۲). ایده‌ یك‌ ملت‌ مسلح‌ و ارتشی‌ كه‌ باید این‌ ماموریت‌ راعملی‌ سازد و جامعه‌ و آحاد مردم‌ را در یك‌ آمادگی‌ كامل‌ جنگی‌ نگه‌ دارد، چگونه‌ تحقق‌ یافته‌ است‌. با كدام‌ سیاست‌ دفاعی‌، می‌توان‌ به‌ تحقق‌ این‌ هدف‌ نزدیك‌ شد. در چارچوب‌ این‌ سیاست‌ دفاعی‌، جایگاه‌ و نقش‌ آموزش‌ چیست‌؟ این‌ رژیم‌ با چه‌ساختار و سیستمی‌ توانسته‌ است‌ به‌ این‌ مهم‌ دست‌ یابد.

در این‌ بخش‌ ابتدا به‌ استراتژی‌ امنیت‌ ملی‌ و دكترین‌ نظ‌امی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ به‌ عنوان‌ چارچوبی‌ برای‌ تدوین‌ سیاست‌آموزشی‌ ارتش‌ پرداخته‌ می‌شود و سپس‌ به‌ بررسی‌ سیاست‌ آموزشی‌ می‌پردازیم‌.

الف‌ : استراتژی‌ امنیتی‌ و دكترین‌ نظ‌امی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌

موشه‌دایان‌، رئیس‌ ستاد مشترك‌ ارتش‌ و وزیر دفاع‌ سابق‌ رژیم‌ صهیونیستی‌، می‌گوید: ((رژیم‌ صهیونیستی‌ سیاست‌ خارجی‌ ندارد و فقط‌ دارای‌ سیاست‌ دفاعی‌ است‌، تمام‌ استراتژی‌ باید در خدمت‌ تحقق‌ اهداف‌ سیاست‌ دفاعی‌ باشد. رژیم‌صهیونیستی‌ سیاست‌ خارجی‌ خود را در خدمت‌ استراتژی‌ یا مفهوم‌ امنیت‌ ملی‌ خود قرار می‌دهد)). (صبری‌ جریس‌ و احمد خلیفه‌،۱۹۹۷)

بر این‌ اساس‌ سعی‌ شده‌است‌ مفهوم‌ استراتژی‌ امنیت‌ ملی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ با توجه‌ به‌ مسائل‌ و مشكلات‌ زیر پایه‌ریزی‌ شود:

ـ كم‌ جمعیت‌ بودن‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ در قبال‌ نیروی‌ انسانی‌ و قدرت‌ جمعیتی‌ اعراب‌; این‌ موضوعی‌ است‌ كه‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ به‌ سبب‌ آن‌ نمی‌تواند نیروی‌ نظ‌امی‌ ثابت‌ ایجاد كند.

ـ اختلاف‌ و تفاوت‌ در عوامل‌ اقتصادی‌ و نیروی‌ انسانی‌، از لحاظ‌ نظ‌ری‌ به‌ برخی‌ از ط‌رفهای‌ عرب‌ اجازه‌ می‌دهد از استراتژی‌ جنگ‌ بلندمدت‌ پیروی‌ كنند، در حالی‌ كه‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ به‌ مفهوم‌ ضرورت‌ به‌ پایان‌ رساندن‌ جنگ‌ در كوتاه‌ترین‌ زمان‌ ممكن‌ تاكید می‌نماید.

ـ كوچك‌بودن‌ وسعت‌ جغرافیایی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌، باعث‌ می‌شود درصورت‌ شكست‌ سیاست‌ بازدارندگی‌، توان‌ مقابله‌ وخنثی‌سازی‌ تلاشها و عملیات‌ نظ‌امی‌ اعراب‌ را داشته‌باشد و بتواند جنگ‌ را به‌ خاك‌ این‌ كشورها بكشاند. (ساختارهای‌ صهیونیستی‌، ۱۳۸۱، ۳۷۴)

بنابر مفهوم‌ استراتژی‌ امنیتی‌، رژیم‌ صهیونیستی‌ ایده‌ دكترین‌ نظ‌امی‌ ستیزه‌جویانه‌ و خصمانه‌ نیروهای‌ مسلح‌ خود را ط‌بق‌ اوضاع‌ و شرایط‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ تنظ‌یم‌ و پایه‌ریزی‌ نموده‌است‌. برتری‌ و تفوق‌ نظ‌امی‌ لازم‌ است‌ بر پایه‌ عوامل‌ معنوی‌،فرهنگی‌، علمی‌ و تكنیكی‌ استوار باشد، تا نیروهای‌ مسلح‌ بتوانند وظ‌ایف‌ خود را اجرا نمایند. بنابراین‌ برای‌ تشكیل‌ این‌ نیرو اصول‌ و مبادی‌ زیر مورد توجه‌ قرار گرفته‌است‌:

۱ـ سربازگیری‌ از تمام‌ اقوام‌ و ط‌وایف‌ و به‌ خدمت‌ گرفتن‌ آنها در زمان‌ جنگ‌. نیروی‌ زمینی‌، تاسیس‌ شده‌ براساس‌ ایده‌ نیروهای‌ داوط‌لب‌، اجازه‌ می‌دهد زنان‌ و مردان‌ بیشتری‌، كه‌ در سن‌ قانونی‌ قرار دارند، به‌ خدمت‌ فراخوانده‌ شوند. همچنین‌ سیستم‌ دفاع‌ منط‌قه‌ای‌ اجازه‌ می‌دهد افرادی‌ كه‌ به‌ سن‌ خدمت‌ نرسیده‌ یا از سن‌ خدمت‌ آنها گذشته‌ است‌ هم‌ به‌ خدمت‌ فراخوانده‌ شوند.

۲ـ اكثر اعضای‌ نیروی‌ زمینی‌، از نیروهای‌ ذخیره‌ هستند; چون‌ نیروی‌ انسانی‌ و اقتصاد رژیم‌ صهیونیستی‌ در مقایسه‌ با نیروهای‌ عربی‌، كه‌ اغلب‌ آنها را نیروهای‌ نظ‌امی‌ دائمی‌ تشكیل‌ می‌دهند، از محدودیت‌ برخوردار است‌ و فقط‌ یگانهای‌ اط‌لاعات‌ نظ‌امی‌ و نیروهای‌ هوایی‌ و دریایی‌، به‌ دلیل‌ ساختار، بافت‌ و وظ‌ایفش‌ از نیروهای‌ نظ‌امی‌ ثابت‌ تشكیل‌ شده‌اند.

۳ـ ایده‌ دكترین‌ ستیزه‌جویانه‌ و خصمانه‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ بر انعط‌اف‌پذیری‌ در اجرا، دادن‌ زمام‌ امور به‌ فرماندهان‌ یگانهای‌ ارتش‌، استفاده‌ از نظ‌رات‌ آنها و دادن‌ استقلال‌ در تصمیم‌گیریهای‌ تاكتیكی‌ متكی‌ است‌. بنابراین‌ به‌ دور شدن‌ و عدم‌ تمركز صدور فرمانها و تصمیمات‌ توجه‌ بسیاری‌ می‌شود تا زمان‌ به‌ هدر نرود و فرصتهای‌ لازم‌ و كافی‌ نیز به‌ فرماندهان‌ مناط‌ق‌ عملیاتی‌ داده‌ شود. به‌ همین‌ منظ‌ور سیاستهای‌ نظ‌امی‌ و جنگی‌ به‌گونه‌ای‌ وضع‌ می‌شوند كه‌ هم‌ بر لزوم‌ اجرای‌ اهداف‌ تاكید شود و هم‌ به‌ مسئولان‌ امر اجازه‌ داده‌ شود كه‌ مط‌ابق‌ اوضاع‌ و احوال‌ میدان‌ جنگ‌، در این‌ سیاستها و تاكتیكها تغییراتی‌ به‌ وجود آورند. این‌ انعط‌اف‌پذیری‌ در جای‌ خود تلاش‌ بسیاری‌ را برای‌ آموزش‌ فرماندهان‌ میانی‌ و پایینی‌ ط‌لب‌ می‌نماید.

۴ـ بنابراین‌ مط‌ابق‌ نظ‌ر و ایده‌ استراتژیستهای‌ رژیم‌ صهیونیستی‌، كه‌ عنوان‌ می‌كنند در آینده‌ ممكن‌ است‌ برتری‌ نیروی‌ انسانی‌

نظ‌امی‌ اعراب‌ بر صهیونیستها آشكار شود، ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ باید از ابتدا به‌ پیشرفته‌ترین‌ سلاحها مجهز شود تا خود را از حملات‌ دولتهای‌ عربی‌ مصون‌ نگه‌ دارد. علاوه‌ بر آن‌ باید به‌ آموزش‌ و آماده‌ ساختن‌ نیروها و اتخاذ تدابیر تاكتیكی‌ جدید و حفظ‌ روحیه‌ نیروهای‌ نظ‌امی‌ نیز توجه‌ شود.

۵ـ با توجه‌ به‌ كوچك‌ بودن‌ محیط‌ جغرافیایی‌ و برای‌ حفظ‌ روحیه‌ ساكنان‌ مناط‌ق‌ غیرنظ‌امی‌ و نیروهای‌ مسلح‌، رژیم‌ صهیونیستی‌ بر ایده‌ به‌ حداقل‌ رساندن‌ خسارتها و كشته‌ها، به‌ هر وسیله‌ ممكن‌، تاكید می‌كند. این‌ ایده‌ همچنین‌ به‌ استفاده‌ از دوربردترین‌ وسایل‌ و تجهیزات‌ جنگی‌ تاكید می‌نماید. (همان‌، ۳۸۲)

ب‌ : سیاست‌ آموزشی‌ ارتش‌ رژیم‌ صهیونیستی‌

نیروهای‌ مسلح‌ علاوه‌ بر كاركردهای‌ نظ‌امی‌ و امنیتی‌، ایفاگر نقشهای‌ اقتصادی‌ و اجتماعی‌ و فرهنگی‌ نیز می‌باشند. این‌ مهم‌ جز با سازماندهی‌ و آموزش‌ و مدیریت‌ منابع‌ بخصوص‌ منابع‌ انسانی‌ كه‌ مهمترین‌ دغدغه‌ مدیران‌ عالی‌ سازمانهاست‌امكان‌پذیر نیست‌ و ارتشها نیز به‌ منزله‌ یك‌ سازمان‌ عمومی‌ از این‌ قاعده‌ بیرون‌ نیستند. سیاست‌ آموزشی‌ ارتش‌ و كارآیی‌ و اثربخشی‌آن‌ نیز در این‌ چارچوب‌ معنی‌ می‌یابد.

به‌ط‌ور سنتی‌ وجه‌ بارز درگیری‌ اعراب‌ و رژیم‌ صهیونیستی‌، نابرابری‌ منابع‌ نظ‌امی‌، بخصوص‌ در حوزه‌ جنگ‌متعارف‌ است‌. اسرائیل‌ درمقایسه‌ با جهان‌ عرب‌، نیرو و تجهیزات‌ كمتری‌ دارد. نیروهای‌ دفاعی‌ اسرائیل‌ برای‌ جبران‌ ضعف‌ كمی‌ خود، همواره‌ در پی‌ دستیابی‌ به‌ برتری‌ كیفی‌ در نیروهای‌ انسانی‌ و تجهیزات‌ جنگی‌ بوده‌اند. نیروی‌ انسانی‌ اسرائیل‌ به‌ لحاظ‌ جسمی‌ آماده‌تر، آموزش‌ دیده‌تر، و با انگیزه‌تر از همتایان‌ خود در جهان‌ عرب‌ بوده‌است‌. برنامه‌ریزان‌ دفاعی‌ رژیم‌ صهیونیستی‌ كه‌ به‌ این‌ حقیقت‌ واقفند، پیوسته‌ سعی‌ بر نهادینه‌ كردن‌ این‌ امتیاز انسانی‌ داشته‌اند.


شما در حال مطالعه صفحه 1 از یک مقاله 6 صفحه ای هستید. لطفا صفحات دیگر این مقاله را نیز مطالعه فرمایید.