جمعه, ۲۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 17 May, 2024
سندپردازی
این اصطلاح معادلی است که در این دایره المعارف برای واژه Documentation اختیار شده است و در زبان انگلیسی دست‌کم در سه معنی مرتبط با کتابداری و اطلاع‌رسانی به‌کار می‌رود:
۱) فرایند نظام‌مند گردآوری، سازماندهی، ذخیره، بازیابی، و اشاعه مدارک تخصصی ــ به‌ویژه مدارک علمی، فنی یا حقوقی ــ برای تسهیل پژوهش یا حفاظت از سوابق سازمانی؛
۲) مجموعه‌ای از مدارک مرتبط به یک موضوع، به‌ویژه هنگام استفاده از آن به‌عنوان جانشین واقعیت‌ها؛ و
۳) در انتشارات علمی، عمل استناد به منبع یک نقل قول مستقیم یا تکه برگرفته یا اندیشه‌ای که متعلق به نویسنده نیست، و یا اطلاعات معین برای تقویت و پشتیبانی از نظر یا استدلال خاص و یا اجتناب از دزدی ادبی یا نقض قانون حق‌مؤلف (۳: ذیل واژه).
سندپردازی یا دبیزش، به‌عنوان یک حرفه، متمایز از کتابداری است. پیدایش دبیزشکار ناشی از تبعات توسعه تحقیقات علمی قرن بیستم است. تا قرن نوزدهم هر دانشمندی می‌توانست نوشته‌های رشته خود را به‌دست آورد و مطالعه کند و حتی به موضوعات دیگر نیز بپردازد، لکن با افزایش رشته‌های دانش و گسترش نوشته‌های مربوط به آنها امکان دسترسی فردی به همه این منابع، به‌گونه‌ای که هم موضوع‌های مرتبط را شامل شود و هم نیاز صنعت و فناوری را که با سرعت فزاینده‌ای پیشرفت می‌کرد برآورد، محدود شد. تهیه چکیده‌نامه‌ها نخستین راه حل این مشکل بود و هنوز هم یکی از ابزارهای ارزشمند به حساب میآید، ولی به‌علت گسترش روزافزون دانش، چکیده‌نامه‌ها نیز نتوانستند همه نیازها را برطرف کنند. به‌تدریج، به کسانی نیاز افتاد که به‌طور تمام وقت آنچه را در رشته‌های مختلف نوشته میشود بیابند و در شکل‌ها و قالب‌های مختلف در اختیار دانشمندان اهل فن بگذارند. بدین ترتیب، سندپردازی به شکل فعلی به‌وجود آمد تا به نهادهای پژوهشی، به‌ویژه در حوزه علوم عملی کمک کنند. خدمات دبیزش اکنون به حوزه‌های دیگر نیز کشیده شده است و مورد استفاده صنایع و نهادهای مختلف در رشته‌هایی نظیر مدیریت، علوم اجتماعی، بازاریابی، مهندسی تولید، شهرسازی، و جز آن قرار گرفته است.
شاید بتوان گفت واژه دکومانتاسیون نخستین بار در ۱۹۳۰ در مجله اسناد جهانی (۱) به‌کار رفت، ولی مسلم است که با تغییر نام مؤسسه بین‌المللی کتابشناختی (آی.آی.بی.) (۲) به فدراسیون بین‌المللی سندپردازی (فید) این واژه مقبولیت عام یافت (۱: ذیل دبیزش).
اتله باب مطالعه رسمی درباره سندپردازی را در اروپا باز کرد، به‌طوری که این واژه رسمیت یافت. آنچه که او و سایر همکارانش انجام دادند در امریکا تأثیر زیادی بر جای گذاشت، از جمله باعث ایجاد مؤسسه امریکایی سندپردازی (۳) شد که اکنون به‌نام "انجمن امریکایی علوم و فناوری اطلاعات (۴) خوانده میشود (۲: ۶۴۲).
مسعود بهمن آبادی
سلطانی، پوری؛ راستین، فروردین. دانشنامه کتابداری و اطلاع‌رسانی. ذیل دبیزش؛
مرضیه هدایت
۱) Documentation Universalis
۲) International Institute of Bibliography (IIB)
۳) American Documentation Institute
۴) American Society for Information Science and Technology
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
اسرائیل ایران رئیس جمهور دولت سیزدهم رئیسی توماج صالحی دولت مجلس شورای اسلامی سیدابراهیم رئیسی مجلس تعطیلی شنبه ها شورای نگهبان
سیل مشهد سیل مشهد هواشناسی تهران خراسان رضوی پلیس باران آموزش و پرورش بارش باران قوه قضاییه قتل
خودرو چین قیمت خودرو بازار خودرو قیمت طلا مالیات قیمت دلار مسکن ایران خودرو بانک مرکزی دلار تعطیلی شنبه
لیلا حاتمی زری خوشکام علی حاتمی نمایشگاه کتاب نمایشگاه کتاب تهران سینمای ایران کتاب تلویزیون سریال فردوسی سینما دفاع مقدس
رژیم صهیونیستی غزه روسیه آمریکا فلسطین جنگ غزه حماس اوکراین ترکیه یمن لبنان حزب الله لبنان
فوتبال استقلال تراکتور پرسپولیس مس رفسنجان جام حذفی لیگ برتر سپاهان لیگ برتر انگلیس باشگاه استقلال بازی جواد نکونام
هوش مصنوعی گوگل آیفون اپل اینترنت سونی سرعت اینترنت عیسی زارع پور ایرانسل
بارداری کاهش وزن چای دیابت پوکی استخوان سرماخوردگی