مجازات اسیدپاشی چیست؟

اسیدپاشی اصطلاح رایجی است که برای این جرم به کار می‌رود ولی در واقع هر نوع ماده سوزاننده‌ای می‌تواند برای انجام این جرم به کار رود و در بسیاری از موارد فرد مجرم از مواد قلیایی …

اسیدپاشی اصطلاح رایجی است که برای این جرم به کار می‌رود ولی در واقع هر نوع ماده سوزاننده‌ای می‌تواند برای انجام این جرم به کار رود و در بسیاری از موارد فرد مجرم از مواد قلیایی برای این امر استفاده می‌کند.

قربانیان اسیدپاشی،‌ بیشتر زن هستند یا مرد؟

قربانیان اسیدپاشی هر دو جنس زن و مرد را شامل می‌شوند ولی بر اساس بررسی‌های به عمل آمده تعداد قربانیان مؤنث بیشتر از مذکر است.در بیشتر مواقع چه ناحیه‌ای مورد اسیدپاشی قرار می‌گیرد؟

ـ معمولاً صورت و در درجه بعد نیمه فوقانی بدن قربانی مورد هدف اسیدپاشی قرار می‌گیرد و هدف اصلی مجرم ایجاد کراهت در ظاهر قربانی است. اگر بخواهیم انگیزه‌های اصلی اسیدپاشی را مورد بررسی قرار بدهیم، بیشترین دلیل این عمل غیرانسانی چیست؟

اسیدپاشی انگیزه‌های مختلفی می‌تواند داشته باشد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌شود:

۱) انتقام‌جویی عشقی: این نوع اسیدپاشی معمولاً در میان جوانان دیده می‌شود. دختر یا پسری که به فردی دلبستگی عشقی و عاطفی پیدا کرده و احتمالاً ارتباطاتی نیز با یکدیگر داشته‌اند و حالا طرف مقابل وی را ترک کرده یا با دیگری طرح دوستی و آشنایی ریخته و یا ازدواج نموده است، در چنین مواردی انگیزه حسادت و انتقام‌جویی باعث اسیدپاشی روی قربانی می‌شود.

۲) انگیزه ناموسی: مواردی از اسیدپاشی گزارش شده است که به دنبال مزاحمت‌های ناموسی از طرف یک مرد برای خانمی پیش می‌آید که گاه به تجاوزات جنسی منجر می‌شود. در چنین حالتی خود قربانی یا فردی از طرف وی اقدام به اسیدپاشی به فرد متجاوز می‌کند.

۳) اسیدپاشی به عنوان وسیله‌ای برای اخاذی و سرقت: موردی گزارش شده است که چند نوجوان با تهدید قربانیان خود به پاشیدن اسید روی آنها اقدام به اخاذی و زورگیری می‌کرده‌اند.

۴) اختلاف خانوادگی: در مواردی متعاقب اختلافات خانوادگی فردی قربانی اسیدپاشی در منزل شده است. نمونه‌هایی از این موارد پاشیدن اسید توسط شوهر روی همسرش یا پاشیدن اسید از طرف زن اول روی همسر دوم (سوگولی) شوهرش بوده است.

۵) کینه‌های قدیمی: یکی دیگر از علل اسیدپاشی کینه‌های قدیمی است که بعد از مدت‌ها باعث انتقام‌جویی می‌شود. موردی گزارش شده است که پسر جوانی به دلیل اینکه مدت‌ها قبل توسط هم‌کلاسی خود مسخره می‌شده است، بعد از چند سال روی صورت وی اسید پاشیده است. اقدام تأخیری به چنین امری به دلیل این است که فرد اسیدپاش شناخته نشود.اسیدپاشی در قانون ایران جزو چه دسته‌ای از جرایم است؟

متأسفانه در قانون مجازات اسلامی که قانون کیفری کشور ما محسوب می‌شود فعلا چنین جرمی، تعریف نشده و برای آن کیفر مقرر نشده است و از آنجا که طبق اصل قانونی بودن جرم و مجازات، هیچ فعل یا ترک فعلی، جرم محسوب نمی‌شود، مگر به موجب قانون، لذا باید به سراغ قوانین جزایی گذشته (قبل از انقلاب) برویم که چنین ماده قانونی را تحت عنوان «قانون مجازات پاشیدن اسید» که مصوب سال ۱۳۳۷ می‌باشد، خواهیم یافت. متن این قانون به شرح زیر است: «هرکس عمداً با پاشیدن اسید یا هر نوع ترکیبات شیمیایی دیگر موجب قتل کسی بشود، به مجازات اعدام و اگر موجب مرض دایمی یا فقدان یکی از حواس مجنی علیه شود به حبس جنایی درجه یک و اگر موجب قطع یا نقصان یا از کار افتادن عضوی از اعضا شود، به حبس جنایی درجه دو از ۲ سال تا ۱۰ سال و اگر موجب صدمه دیگری شود، به حبس جنایی درجه دو از ۲ سال تا ۵ سال محکوم خواهد شد. مجازات شروع به پاشیدن اسید به اشخاص، حبس جنایی درجه دو از ۲ سال تا ۵ سال است....»

اقدامی که با توجه به افزایش آمار اقدام به اسیدپاشی لازم به نظر می‌رسد، وضع قانون با انگیزه تشدید مجازات مرتکبان این جرم می‌باشد که لازم است قانونگذار محترم در این راستا گام بردارد.

دکترکامران آقاخانی

متخصص پزشکی قانونی، دانشیار دانشگاه علوم پزشکی ایران