با غـذایـمـان چـه بـنـوشیـم؟

نوشیدن انواع نوشیدنی‌هایی مانند دوغ، آب، آبمیوه یا نوشابه همراه غذا از عادت‌های معمول مردم است. گاهی این سوال برای برخی‌ پیش می‌آید که آیا مصرف این نوشیدنی‌ها می‌تواند اختلالی …

نوشیدن انواع نوشیدنی‌هایی مانند دوغ، آب، آبمیوه یا نوشابه همراه غذا از عادت‌های معمول مردم است. گاهی این سوال برای برخی‌ پیش می‌آید که آیا مصرف این نوشیدنی‌ها می‌تواند اختلالی در جذب آهن غذا به وجود بیاورد یا نه؟ در درجه اول بهتر است بدانید نوشابه‌های گازدار، نوشابه‌های سیاه یا نوشابه‌های کولا‌دار، جذب آهن، روی و کلسیم غذا را کاهش می‌دهند...

از طرف دیگر مصرف مداوم این نوشیدنی‌ها می‌تواند ابتلا به پوکی‌استخوان را هم در پی داشته باشد. به همین دلیل به تمام افرادی که در معرض کم‌خونی فقر آهن یا هر نوع کم‌خونی دیگری هستند یا آنهایی که در خطر ابتلا به پوکی‌استخوان قرار دارند (به‌خصوص خانم‌ها) توصیه می‌کنیم مصرف نوشیدنی‌های گازدار به‌خصوص نوشابه‌های سیاه را در رژیم‌غذایی خود بسیار محدود و اصلا اگر می‌توانند آن را از برنامه غذایی‌شان حذف کنند. حتما بسیاری از شما هم تا به حال شنیده‌اید که نوشیدن دوغ می‌تواند باعث اختلال در جذب آهن غذا شود. این ادعا درست است. یعنی تداخلی بین جذب کلسیم دوغ و آهن غذا در بدن وجود دارد اما از آنجا که مردم کشور ما همواره با کمبود کلسیم مواجه هستند، بنابراین ما نمی‌توانیم حذف دوغ از سفره غذایی افراد را به آنها توصیه کنیم.

مصرف انواع آبمیوه‌ها به جز آب‌انار به دلیل وجود ویتامین C در آنها می‌تواند جذب آهن غذا را افزایش دهد. اما نوشیدن آب‌انار همراه غذا باعث کاهش چشمگیر جذب آهن می‌شود. به همین دلیل هم به آقایان یا افرادی که دچار غلظت خون هستند، توصیه می‌شود همراه غذای خود، قدری آب‌انار بنوشند و از مصرف سایر آبمیوه‌ها با غذا خودداری کنند. در غیر این صورت ممکن است با بالا رفتن غلظت خون و خطر سکته قلبی مواجه شوند. دقت کنید اثر مثبت آبمیوه‌ها بر جذب بهتر موادمغذی هم زمانی صورت می‌گیرد که شما آنها را همراه غذا میل کنید و هم زمانی که آنها را پس از صرف غذا بنوشید. البته وقتی می‌گوییم آبمیوه، منظورمان آبمیوه‌های طبیعی و تازه است؛ نه آبمیوه‌های گازدار یا سرشار از شکر!

دکتر سیدعلی کشاورز

مدیرگروه تغذیه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران