جمعه, ۱۲ بهمن, ۱۴۰۳ / 31 January, 2025
مجله ویستا

دیابت و مسافرت


دیابت و مسافرت

دیابت نوعی بیماری است که به علت نانوانی بدن برای تولید یا مصرف قند ایجاد می شود انسولین ماده ای است که در بدن توسط لوزالمعده تولید می گردد و باعث می شود قند یا به عبارتی مهمترین منبع انرژی بدن مورد استفاده قرار گیرد

دیابت نوعی بیماری است که به علت نانوانی بدن برای تولید یا مصرف قند ایجاد می شود . انسولین ماده ای است که در بدن توسط لوزالمعده تولید می گردد و باعث می شود قند یا به عبارتی مهمترین منبع انرژی بدن مورد استفاده قرار گیرد .

هنگام مسافرت به علت تغییر برنامه های روزانه کسب آمادگی لازم برای پیشگیری از مشکلات احتمالی ضروری است . بیماران با برنامه ریزی مناسب و رعایت نکات پیشنهادی می توانند مسافرت خود را مانند دیگر افراد خانواده سپری سازند .

با توجه به استرس های مسافرت ، تغییر میزان فعالیت و نیز تغییر عادات زندگی و نوع تغذیه ،‌به بیماران دیابتی به ویژه در نوع وابسته به انسولین توصیه می شود که دستگاه سنجش قند خون ویا نوارهای سنجش قند و کتون ادرار را به همراه داشته باشند و با فواصل کمتری نسبت به روزهای عادی قند خون خود را بررسی نمایند . در غیر اینصورت بهتر است در اولین فرصت ممکن در سفر به آزمایشگاه مراجعه و نسبت به اندازه گیری قند خون اقدام نمایند . به همراه داشتن کارت هویت بیماری ، که بیانگر دیابتی بودن شخص باشد ، برای تمام بیماران ضروری است . این کارت باید حاوی اطلاعاتی مبنی بر نوع درمان و شماره تماس در موارد فوریتی ( اورژانس باشد .

● وسایل مورد نیاز هنگام مسافرت

۱) انسولین مورد نیاز و قرص مصرفی برای تمام مدت سفر

۲) سرنگ های تزریق انسولین

۳) در صورتی که گلوکومتر دارید ، لانست (‌ تیغ مخصوص ) برای نمونه گیری و نوارهای آزمایش قند خون

۴) نوارهای آزمایش قند و کتون ادرار

۵) قند حبه ای ، نبات ، بیسکویت و آب میوه برای درمان کاهش احتمالی قند خون

۶) میان وعده های مناسب برای چند روز ( مانند میوه و ساندویچ های کوچک )‌

۷) سایر داروهای مصرفی

همیشه مقداری انسولین و قرص خود را به صورت اضافی در جای جداگانه ای همراه داشته باشید تا درصورت گم شدن سایر وسایل دچار مشکل نشوید . در صورتی که در طی سفر دچار تهوع و استفراغ ( بیماری حرکت ) می شوید . از پزشک خود بخواهید داروی لازم را برایتان تجویز کند .

● نگهداری و حمل انسولین در مسافرت

انسولین را تا یک ماه در دمای طبیعی اتاق می توان نگهداری کرد . از این رو در سفر به مناطق معتدل نیازی به نگهداری انسولین در یخچال نیست . طی مسافرت مراقب باشید که شیشه انسولین در معرض نورمستقیم آفتاب قرار نگیرد . از قرار دادن آن پشت شیشه عقب اتومبیل یا کنار پنجره آفتاب گیر خودداری کنید . بهتر است انسولین در تاریکی نگهداری شود .

انسولین در اثر حرارت زیاد یا یخ زدن صدمه می بیند ، به همین علت نباید انسولین نباید در قسمت جایخی یخچال قرار داده شود .

در صورت فاسد شدن انسولین ، نوع شفاف آن ( کریستال ) کدر می شود و نوع شیری رنگ ( ان پی اچ ) نیز یکنواختی خود را از دست می دهد و به صورت دانه دانه با دیواره شیشه می چسبد . اگر انسولین در معرض نور خورشید قرار گرفته باشد ، گاه تغییر رنگ قهوه ای نشان می دهد که در این موارد نباید از آن استفاده کنید .

طی مسافرت بهتر است انسولین را در کیف دستی خود حمل کنید نه در چمدانی که به قسمت بار می سپارید این نکته به ویژه در مسافرت با هواپیما اهمیت دارد ؛ زیرا که در ارتفاع بالا ممکن است انسولین در قسمت بار هواپیما یخ بزند .

● تغذیه

ورزش یا افزایش سایر فعالیتها طی سفر ممکن است باعث کاهش قند خون شود . از سوی دیگر تنش ( استرس )‌ ، نشستن طولانی و عدم فعالیت در مسافرت ممکن است باعث افزایش قند خون گردد . در صورت امکان قند خون را با فواصل کمتری وارسی (‌چک ) کنید .

مقادیر زیادی غذاهای حاوی کربوهیدرات را به صورت بسته بندی در کیف دستی خود داشته باشید به گونه ای که به راحتی در دسترس باشد . به خاطر داشته باشید که همیشه مسافرت طبق برنامه پیش نمی رود . ممکن است ساعتها در ترافیک بمانید یا دچار مشکلات دیگر در جاده شوید ویا قطار ، کشتی یا هواپیمای شما تأخیر داشته باشد و یا ممکن است مغازه یا رستوران مناسبی پیدا نکنید ؛ بنابراین هر چه میان وعده های مناسب با خود بردارید کمتر دچار عارضه خواهید شد .

در بیشتر کشورها چای ،‌قهوه و شیشه های آب نوشیدنی در دسترس هستند . از مصرف نوشیدنی های شیرین شده جز در مواقع افت قند خون خودداری کنید .

در مسافرت با کشتی هواپیما بهتر است از غذای معمولی استفاده کنید و درخواست غذای دیابتی ننمایید زیرا غذای معمولی اغلب مناسب بوده ، در حالی که غذای دیابتی ممکن است کربوهیدارت کمی داشته باشد .

● مراقبت از پاها

در صورتی که خونرسانی به پاها خوب بوده و مشکل خاصی ندارید کافی است فقط به صورت روزانه پاهایتان را وارسی کنید . اگر قصد دارید برای مسافرت کفش جدیدی بخرید ، مواظب باشید که کاملاً راحت و اندازه باشد و قبل از شروع مسافرت آن را امتحان کنید . از پا برهنه راه رفتن بپرهیزید . در کنار دریا از دمپایی پلاستیکی استفاده کنید و در هنگام شنا جورابهای شنا بپوشید . از آفتاب سوختگی به ویژه در پا جلوگیری کنید .

اگر پاهایتان اختلال خونرسانی داشته یا احساس بی حسی دارید علاوه بر رعایت نکات فوق به خاطر داشته باشید که :

اگر پوستتان خشک است از کرم مرطوب کننده استفاده کنید ؛‌ به پاشنه پاها دقت خاصی داشته باشید ؛ اگر پاهایتان عرق می کنند ، ‌با دستمال یا پنبه آنها را خشک کنید ؛‌ بعد از شنا نیز پاها را خشک نمایید ( به ویژه لای انگشتان را ) . هر روز پاهایتان را از نظر وجود زخم ، تورم یا تغییر رنگ معاینه کنید . در صورت وجود هر مشکلی به پزشک مراجعه نمایید . هر تاول کوچک ، بریدگی یا خراشیدگی را با ماده ضدعفونی کننده تمیز و پانسمان کنید .

● مسافرت به مناطق خیلی گرم

در مسافرت به مناطق خیلی گرم بهتر است انسولین در یخچال نگهداری شود . طی مسافرت به مناطق خیلی گرم از کیسه یخ و یا فلاسک حاوی یخ استفاده نمایید . در این موارد از تماس مستقیم انسولین با یخ جلوگیری کنید . می توانید شیشه انسولین را از جعبه مقوایی خارج و در یک پارچه مرطوب بپیچید . در صورت عدم دسترسی به این وسایل انسولین را در پارچه خیسی گذاشته و با خود حمل کنید . اما به خاطر داشته باشید حتی در مناطق خیلی گرم می توان انسولین را تا شش ماه نگهداری کرد . اما ممکن است اثر دارو کاهش یابد که در این صورت با اندازه‌گیری قند خون می توانید به اثر انسولین مصرفی پی ببرید .

در آب و هوای خیلی گرم انسولین از محل تزریق سریعتر جذب می شود ، از این باعث افت قند خون می گردد ؛ بنابراین قند خون خود را به طور مرتب وارسی کنید . هیچگاه مدت طولانی در آفتاب نمانید .

دراز کشیدن طولانی در ساحل آفتابی ممکن است قند خونتان را بالا ببرد . اگر قند خونتان بالاست ، ممکن است با حضور در یک منطقه گرم سریع آب بدن خود را از دست بدهید . از این رو حتماً‌ مقدار زیادی مایعات غیرشیرین بنوشید . جهت جلوگیری از آفتاب سوختگی ، از کرم های ضدآفتاب استفاده نمایید .

● مسافرت به مناطق خیلی سرد

در آب و هوای خیلی سرد ، انسولین کندتر جذب می شود . انرژی مورد استفاده در هنگام لرزیدن در هوای سرد باعث افت قند خون می شود .

اگر در آب و هوای سرد قرار گرفتید و اشکال خونرسانی یا بی حسی در پا پیدا کردید حتماً مراقب یخ زدگی باشید . نوارهای آزمایش قند خون را در دمای اتاق قرار دهید چرا که در هوای سرد ممکن است قند خون را به طور کاذب کمتر از معمول نشان ندهند .

● مسافرت به دیگر کشورها

مسافرت به کشورهای شمال یا جنوب ایران ( از جمله عربستان ) مشکل خاصی ایجاد نمی نماید اما در مسافرت به شرق یا غرب به دلیل تغییر ساعات روز ، باید مصرف انسولین و قرص در صورت لزوم تغییر یابد .

در صورتی که اختلاف ساعت کشور مقصد با کشور خودمان کمتر از ۴ ساعت باشد ( از جمله سفر به کشورهای همسایه ، کشورهای اروپایی مانند فرانسه ، آلمان و … ) به تغییر خاصی نیاز نیست .

دقت کنید که در مسافرت به شرق روزها کوتاهتر می شود و مقدار انسولین و کربوهیدارت مورد نیاز کاهش می یابد اما در مسافرت به غرب طولانی تر می گردد و ممکن است شما به وعده غذای اضافی و انسولین بیشتری نیازمند باشید .

اغلب غذاهایی که در هواپیما داده می شود کافی است ولی بهتر است چند میان وعده همراه داشته باشید تا در صورت تأخیر در زمان ارائه غذا ، آنها را مصرف نمایید .

● بیمار شدن حین مسافرت

در صورت بروز بیماری حاد ممکن است قند خون افزایش یابد ، بنابراین در این موارد اندازه گیری قند خون ضروری است . اگر بیماری شما روز طول کشیده یا همراه با استفراغ و اسهال باشد ، ممکن است نیازمند تغییر درمان قبلی یا داروهای اضافی باشید . در این موارد حتماً کتون ادرار را نیز ( اگر وابسته به انسولین هستید ) بررسی کنید . در صورت وجود کتون در ادرار ، سریع به پزشک مراجعه نمایید . در صورت وجود بی اشتهایی و یا استفراغ ، مواد غذایی را به صورت مایعاتی مانند سوپ ، آب میوه یا شیر جایگزین کنید تا دچار کاهش قند خون نشوید . برای جلوگیری از اتلاف آب بدن مقدار فراوانی مایعات بدون قند بنوشید .

رانندگی و دیابت

در مورد رانندگی بیماران دیابتی منعی وجود ندارد اما به منظور حفظ سلامت خودتان و نیز افراد جامعه رعایت نکات زیر ضروری است :

۱) هنگام دریافت گواهینامه رانندگی ، حتماً بیماری خود را ذکر کنید ، همچنین در زمان بیمه کردن خوروی خود ، طرف قرار داد بیمه را نیز از این امر مطلع سازید .

۲) بیماران دیابتی وابسته به انسولین نمی توانند به عنوان راننده تاکسی ، اتوبوس و نیز به عنوان راننده ماشین های سنگین فعالیت نمایند .

۳) مراقبت های لازم برای پیشگیر یاز کاهش قند خون طی رانندگی را رعایت کنید .

۴) بیماران دیابتی در موارد زیر نمی توانند رانندگی کنند :

ـ حملات شدید یا مکرر افت قند خون

ـ نداشتن علامتهای هشداردهنده افت قند خون

ـ عدم توانایی در درمان سریع افت قند خون یا عدم مراجعه منظم به پزشک جهت کنترل قند خون

ـ آسیب های چشمی ناشی از دیابت مانند کاهش دید

ـ آسیب شدید عصبی ناشی از دیابت

▪ به منظور پیشگیری از افت قند خون حین رانندگی ، رعایت نکات زیر توصیه می شود ؛

۱) اگر انسولین مصرف می کنید قبل از شروع رانندگی ، غذا یا میان وعده خود را مصرف نمایید و در صورت امکان ( در دسترس داشتن گلوکومتر ) قند خونتان را بررسی کنید .

۲) در مسافرتهای طولانی هر دو ساعت توقف کنید و میان وعده خود را مصرف نمایید .

۳) هیچگاه در زمانی که وضعیت کنترل قند خونتان ثابت نیست رانندگی نکنید . پس از انجام ورزش یا فعالیت جسمی بیش از معمول که قند خون پایین می افتد یا هنگام غروب که از محل کار برمی گردید ، نمونه چنین زمانهایی هستند .

۴) هیچگاه عجله نکنید .

۵) همیشه در اتومبیل خود مواد غذایی مانند قند ، نبات ، بیسکویت یا آب میوه داشته باشید .

۶) هر گاه متوجه نخستین علامتهای کاهش قند خون شدید ، به سرعت توقف کنید و مواد غذایی کافی میل نمایید تا علامتها از بین بروند . طی این مدت از خودروی خود خارج نشوید.

۷) پس از اطمینان کامل از بهبود حالتان رانندگی را ادامه دهید ( حداقل ۰۲ دقیقه بعد یا پس از رسیدن قند خون به بالای ۰۱۱ میلی گرم در دسی لیتر )‌

۸) هیچگاه قبل یا طی رانندگی الکل ننوشید . مصرف الکل علاوه بر کاهش تمرکز در تمام افراد، در فرد دیابتی میتواند افت شدید قند خون ایجاد نماید.

http://www.۳noqte.com/main/bahar-mosaferat/۷۱۹۳-mosaferat-diyabet