درمان بی‌اختیاری ادرار

درمان‌های متفاوتی برای بی‌اختیاری ادرار وجود دارد و جراحی به عنوان آخرین راه درمان در بیشتر موارد پیشنهاد می‌شود.
از آنجا که چاقی و سیگار از عوامل زمینه‌ساز بی‌اختیاری ادرار …

درمان‌های متفاوتی برای بی‌اختیاری ادرار وجود دارد و جراحی به عنوان آخرین راه درمان در بیشتر موارد پیشنهاد می‌شود.

از آنجا که چاقی و سیگار از عوامل زمینه‌ساز بی‌اختیاری ادرار استرسی است (بی‌اختیاری ادرار استرسی یعنی با عطسه و سرفه و افزایش فشار شکم ادرار بی‌اختیار می‌ریزد)، کاهش وزن و نکشیدن سیگار از راه​های کنترل این بیماری است. همین‌طور نخوردن قهوه و چای و انواع کولاها به درمان این بیماری کمک می‌کند. نخوردن مایعات چندان تغییری در وضعیت بیمار ایجاد نمی‌کند و به دلیل احتمال آسیب به کلیه‌ها توصیه نمی‌شود. قرار دادن پاها در وضعیت ضربدری هم در زمان احساس ادرار به کنترل بی‌اختیاری ادرار کمک می‌کند.

انجام ورزش‌های خاصی به نام ورزش‌های کگل (ورزش‌هایی برای تقویت ماهیچه‌های لگنی)‌ نیز از درمان‌های بسیار مناسب این بیماری است و با انجام ۶ ماهه این ورزش‌ها در ۶۰ درصد بیماران علائم بهبود ظاهر شده است. این درمان اولین روش انتخابی درمان غیرجراحی در این بیماران است، البته فرد باید ورزش‌ها را مرتب انجام داده و تحت نظر پزشک چند بار چک شود و در کنار آن ورزش‌های دیگری را برای سلامت جسم خود انجام دهد.روش درمانی غیرجراحی دیگر، تحریک عضلات ناحیه لگن با دستگاه‌های خاص الکتریکی است که اثربخشی این روش کمتر از ورزش‌های کگل است.

راه دیگر رفتار درمانی و آموزش مثانه است که بخصوص در کسانی که بی‌اختیاری ادرار اورژانسی دارند (یعنی به محض احساس ادرار باید سریع به توالت بروند وگرنه خود را خیس می‌کنند و تعداد دفعات دفع ادرارشان بیش از ۱۲ بار در شبانه‌روز است و بخصوص شب‌ها از این مساله رنج می‌برند) کاربرد دارد. در این روش از بیمار می‌خواهیم سر ساعت خاصی (مثلا هر یک ساعت یک بار) به توالت رفته و دفع ادرار هر چند اندک را به صورت ارادی انجام دهد و در فواصل این دفع ادرارها به هیچ عنوان به دستشویی نرود و بتدریج و هفتگی این فواصل دفع ادرار را افزایش دهد تا به فواصل مناسب هر دو تا سه ساعت یک بار برسد.

روش غیر جراحی بعدی استفاده از وسایل خاص طراحی‌شده جهت این بیماری است که پساری نامیده می‌شود و از جنس مواد مصنوعی خاصی ساخته شده‌اند که حساسیت پوستی و مخاطی نمی‌دهد و قابل شستشو بوده و در داخل واژن استفاده می‌شود.

این وسایل بخصوص در کسانی که شل شدن بافت‌های لگنی (افتادگی مثانه و رحم و...) دارند، اما امکان جراحی را ندارند، استفاده می‌شود و به صورت فیزیکی بافت واژن را بالا کشیده و تا حدودی موثرند، اما به دلیل سخت بودن استعمال، چندان مورد اقبال مردم قرار نگرفته چون پساری باید به صورت متناوب از واژن خارج شده و شستشو و استریل شده به طور مجدد در جای خود گذاشته شود. در نهایت درمان‌های دارویی متفاوتی برای درمان انواع بی‌اختیاری ادرار وجود دارد که به‌رغم عوارضی که این داروها دارند به طور وسیعی استفاده شده و در بسیاری از بیماران موثرند.

دکتر ثریا عالمی

جراح و متخصص بیماری‌های زنان و زایمان