درد سرهای یک راننده تاکسی زن

نگاهی به پشت صحنه فیلم «تاکسی نارنجی» به کارگردانی ابراهیم وحیدزاده

با هماهنگی افشین رضایی مدیر روابط عمومی برای تهیه پشت صحنه به یکی از لوکیشن‌های اصلی فیلم یعنی خانه شارلوت (ماهایا پطروسیان) و سیمون (علی دهکردی) می‌روم.

خانه در یکی از محلات آرام و خلوت شهرک غرب قرار دارد و ماشین فیلم رو در جلوی خانه علامت خوبی برای دیدن مکان فیلمبرداری است. در بدو ورود نیما قطبی دستیار جوان و انرژیک ابراهیم وحید‌زاده به استقبالم می‌آید و در مورد فیلمبرداری سکانس‌‌های امروز برایم توضیحاتی می‌دهد. «امروز سکانس خانه شارلوت و سیمون فیلمبرداری می‌شود و سیمین (آزیتا حاجیان) به اتفاق پدر (سیروس ابراهیم‌زاده) و بچه‌هایش (ارسلان قاسمی و نیایش ماهانی) به مهمانی آنها آمده‌اند و فیلمبرداری ظرف یکی دو روز آینده به پایان می‌رسد و کار در لوکیشن خانه سیمین پیگیری و در ادامه در جزیره کیش به پایان می‌رسد. در گوشه‌ای از محوطه آپارتمان ابراهیم وحیدزاده با همان صبوری و متانت همیشگی مشغول ارائه توضیحاتی به بچه‌های خردسال فیلم است تا سکانسی که بچه‌ها در اتاق مشغول بازی هستند، فیلمبرداری شود. وحیدزاده درباره رویکرد مجددش به فیلم کمدی می‌گوید: «به کار کمدی علاقه خاصی دارم و تاکسی نارنجی تلفیقی از کمدی موقعیت و کلامی محسوب می‌شود.» وحیدزاده جلسات فیلمبرداری را ۵۵ جلسه عنوان می‌کند و می‌گوید تمام بازیگران جلوی دوربین فیلمبرداری رفته‌اند. داستان «تاکسی نارنجی» درباره زنی مطلقه و مادر و کودک است که به همراه پدرش برای ادامه زندگی و یافتن شغل مناسب به جزیره کیش می‌روند و رانندگی تاکسی را انتخاب می‌کند. اما برای به دست آوردن این شغل دچار مشکلات متعددی می‌شود...

● بازیگری و بازی کودکانه ارسلان قاسمی

ارسلان قاسمی، بازیگر کودک و نوجوان بعد از اتمام سکانس فیلمبرداری‌اش مشغول شیطنت و بازیگوشی با دو بازیگر کودک فیلم است. در مورد نقشش از او سوال می‌کنم. «در نقش فرهاد پسر سیمین بازی دارم و او در طی فیلم ماجراهایی را به وجود می‌آورد.» قاسمی در مورد ویژگی‌های فرهاد می‌گوید: «شیطان، پرجنب و جوش و عشق فوتبال است و در عین حال عاشق دختری هم سن و سال خودش می‌شود.» او در مورد کار کردن با ابراهیم وحیدزاده می‌گوید: «قبلا تجربه همکاری با ابراهیم وحیدزاده را داشتم و همکاری بسیار خوبی با ایشان دارم او کارگردان آشنا به کمدی و مسلطی هستند و معتقد است بازیگرانی نظیر ماهایا پطروسیان و آزیتا حاجیان برای ایفای نقش راهنماهای خوبی برای او بوده‌اند.

● چهره‌ای متفاوت از پطروسیان

در ادامه گروه محوطه داخلی آپارتمان را برای فیلمبرداری سکانس بعدی آماده می‌کنند و آمدن ماهایا پطروسیان از اتاق گریم نظرم را جلب می‌کند که گریم سنگینی روی چهره‌اش اعمال شده است. پطروسیان در مورد حضورش در «تاکسی نارنجی» می‌گوید: قرار بود فیلم در سال گذشته فیلمبرداری شود و وحیدزاده صحبت‌های زیادی با من در مورد حضورم در فیلم انجام داده بود، اما کار به دلایل مختلفی به تعویق افتاد.

فیلمنامه کمیک و بسیار خوب و نقش شارلوت هم بسیار جذاب است و جای کار برای بازیگر در جهت ارائه کار کمدی دارد و با سایر نقش‌هایی که تا به حال در سینما ایفا کرده بودم تفاوت اساسی دارد. این تفاوت به لحاظ شخصیتی و هم به لحاظ فیزیکی و سن و سال محسوس و قابل تشخیص خواهد بود. به همین دلیل برای بازی در این نقش مدت‌ها صبر کردم.

در گذشته هم چند بار پیشنهاد همکاری با وحیدزاده را داشتم که هر بار به دلایلی این همکاری میسر نشد. فیلم اصلا رئال نیست و جنبه‌های فانتزی زیادی دارد و این فاصله سنی زیاد با نقش چالش بسیار خوبی برای ایفای نقش برایم به وجود آورد تا به بهترین شکل از عهده ایفای نقش یک زن مسن و پا به سن گذاشته برآیم. پیر زنی با ویژگی‌ خاصی که رگه‌هایی از بدجنسی در شخصیتش دیده می‌شود.»وی در مورد حضور بیشترش در نقش‌های کمدی و طنز معتقد است: «خب این روزها فیلم‌های کمدی زیادی با توجه به استقبال خوب مخاطبان ساخته می‌شود و پیشنهادات در این ژانر بیشتر از گونه‌های سینمایی وجود دارد. البته به سایر نقش‌ها هم علاقه دارم.

پطروسیان در مورد گروه تولید می‌گوید: وحیدزاده برخلاف ریتم تند و پرشتاب آثارشان انسانی آرام، متین و صبوری هستند و به کارشان احاطه دارند. در مورد شخصیت‌پردازی نقش شارلوت قبل از شروع کار به توافق رسیده بودیم. همچنین همکاری خوبی بین تیم بازیگری وجود دارد. نکته حائز اهمیت در مورد من و آزیتا حاجیان تغییر پیدا کردن سن کاراکتر‌هایم به لحاظ موقعیت‌های داستانی فیلم است که باعث ایجاد کمدی شخصیت هم می‌شود.

● ابراهیم‌زاده پای ثابت کار

از اتاق گریم سروکله سیروس ابراهیم‌زاده بازیگر باسابقه سینما، تئاتر و تلویزیون که در اغلب کارهای وحیدزاده حضور داشتند پیدا می‌شود. ابراهیم‌زاده در مورد همکاری طولانی مدتش با این کارگردان می‌گوید: «دوستی دیرین و نزدیک به چهار دهه با وحیدزاده دارم و بجز یک فیلم در تمام کارهای او حضور داشته‌ام و حتی در جریان نگارش ابتدایی و اولیه فیلمنامه «تاکسی نارنجی» نیز بودم.»

وی در مورد کاراکتری که در فیلم بازی می‌کند، گفت: «در نقش پدر سیمین بازی دارم و به لحاظ شخصیتی همچون سایر کاراکترهایم در فیلم‌های وحیدزاده فانتزی نیست و شخصیتم واقعی و دارای شناسنامه است، منتهی چون اغلب فیلم‌های وحیدزاده کمدی موقعیت هستند، این آدم‌ها در موقعیت‌های خنده‌دار و مضحک قرار می‌گیرند و به بروز کنش‌هایی فانتزی گونه روی می‌آورند، اما به هیچ وجه نه کاریکاتور هستند و نه فانتزی صرف، به هر حال فیلمنامه «تاکسی نارنجی» نسبت به سایر کارهای گذشته او شاخص‌تر است. بدین صورت که به شدت در ارائه لحظات خنده‌دار موفق است. شخصیت‌ها در لحظات عادی فیلم به شدت جدی هستند و توجهی را جلب نمی‌کنند، اما به محض اینکه شرایط غیرعادی می‌شود آن وقت شخصیت واقعی خودشان را بروز می‌دهند که ایجاد موقعیت‌های کمیک می‌کند.کل فیلم قرار است موقعیت‌های زندگی فردی در جامعه و نوع روابط با سایر آدم‌ها را به شدت دلنشین و معمولی روایت کند.

● معاونیان و جلوه‌هایی از صدا

در این هنگام دستیاران وحیدزاده و داریوش عیاری صحنه را برای فیلمبرداری آماده می‌کنند. خانه سیمون یک آپارتمان شیک و جمع و جور است با مبلمان و از همه مهم‌تر پیانویی است که سیمون نوازنده آن است. در گوشه‌ای از هال آپارتمان بهروز معاونیان صدابردار کار مشغول چک کردن صداهای گرفته‌شده است. او در مورد همکاری‌اش با وحیدزاده می‌گوید: «قبلا در فیلم معادله با ایشان همکاری داشتم و فرصت دوباره‌ای پیش آمد تا همکاری مجددی صورت بگیرد.»وی در مورد تفاوت‌های صدابرداری کارهای کمدی با سایر گونه‌ها معتقد است: «برای صدابردار ژانر کار تفاوت چندانی ندارد. اما برای تشخیص نوع دیالوگ گفتن، کنترل بیان، ژانرها برای صدابردار تفاوت پیدا می‌کند.»معاونیان در مورد صدابرداری «تاکسی نارنجی» متذکر شد: «از نظر افکت و اسپیشیال افکت و صداهایی که باید در سر صحنه ضبط شود کار بسیار خوبی بود البته ممکن است برخی از صداهای رئال به درد کارهای کمدی نخورد و باید بعدا نمونه‌سازی آن شکل بگیرد. حتی برخی از صداها را باید تغییراتی داد و فرم مورد نظر را به دست آورد.

● دهکردی در میان کمدین‌ها

علی دهکردی که همه او را به خاطر نقش‌هایی که در عرصه سینمای دفاع مقدس ایفا کرد می‌شناسند سر می‌رسد و برای گریم شدن آماده می‌شود. وی در مورد تجربه حضور در نقش‌های کمدی می‌گوید: در تلویزیون و سینما تجربه کارهای کمدی نداشتم. اما در چندین نمایشنامه کمدی ایفای نقش کرده بودم. ژانر کمدی آنقدر مفهوم گسترده و متنوعی دارد که به هر کاری نمی‌توان لفظ کمدی را اطلاق کرد.

وی در مورد شخصیت سیمون که یک ارمنی است گفت: همیشه نقش‌های خاص و متفاوت برای بازیگران وسوسه‌کننده است و نقش سیمون دارای یک‌سری از ریزه‌کاری‌ها و ظرایفی بود که برای بازیگرش چالش‌برانگیز است و در ضمن قبلا شناخت خوبی از اقلیت‌های مذهبی داشتم و در سال‌های دور با چندین خانواده اقلیت حشر و نشر داشتم. دهکردی معتقد است: همه آدم‌ها در یک قالب انسانی قرار دارند و در خیابان به هیچ عنوان نمی‌توانیم متوجه شویم که کدام آدم اقلیت است یا اقلیت نیست.

وی در مورد لهجه سیمون می‌گوید: برخی از هموطنان ارامنه که سن و سال بالایی دارند ممکن است لهجه‌شان پررنگ و غلیظ باشد اما در بین جوان‌ها اغلب چنین ویژگی دیده نمی‌شود و فقط در فضای خانوادگی‌شان به زبان ارمنی تکلم می‌کنند.

دهکردی در مورد ویژگی شخصیتی سیمون معتقد است، سیمون آدم احساساتی و ظریفی است که گهگاهی پیانو می‌نوازد و می‌توان او را آدمی اخلاقی و حساس نام برد که به مقولات هنری علاقه خاصی دارد.

● آزیتا حاجیان بازیگر سینما و بازیکن فوتبال

در اتاق گریم باز می‌شود و بعد از حدود یک ساعتی که آزیتا حاجیان زیر دستان گریمور قرار دارد فراغت پیدا می‌کند. در وهله اول عصای زیر دست او جلب توجه می‌کند وقتی علت را از او سوال می‌کنم می‌گوید در هنگام فیلمبرداری در جزیره کیش فوتبال بازی می‌کردم و مانند دروازه‌بان‌های حرفه‌ای قصد شیرجه و دفع توپ را داشتم که چنین بلایی بر سرم آمد.

وی در مورد حضورش در «تاکسی نارنجی» می‌گوید: «این سومین همکاری‌ام بعد از حضور در فیلم «آرتیست» و «معادله» بود که «آرتیست» هیچگاه اکران نشد. نقش سیمین رئال و کمی جدی است. سیمین زنی پیگیر، مقاوم، محکم و در عین حال دارای خصوصیات زنانه‌ای است. سیمین اقتداری را که باید یک زن در جامعه داشته باشد تا بتواند در بطن مسائل اجتماعی حضوری موفق داشته باشد از خود بروز می‌دهد.او در مورد بازی‌اش معتقد است: علی‌رغم کمدی بودن فضای فیلم سیمین شخصیتی جدی دارد و ویژگی‌های منحصربه‌فرد متعددی از خود بروز می‌دهد. کار می‌کند، عاشق می‌شود، به وظیفه مادری و فرزندی‌اش پایبند و متعهد است و تمام موانع و مشکلات پیش رو را از جلویش برمی‌دارد.

وی در مورد کار کردن با وحیدزاده و در ژانر کمدی معتقد است: برایم جذاب است. کارهایی که در سینما و تلویزیون انجام داده‌ام اغلب جدی بودند. تجربه‌های کمدی را دوست دارم و قالب‌های متداولی که مخاطب از من به یاد دارد را می‌شکنم. در ضمن حضور در فیلم‌های کمدی به دلیل مفرح بودن فضای کار برای بازیگر بسیار راحت‌تر است. در این پروژه‌ها کمتر رفتارهای عصبی کارهای جدی را حس می‌کنی و در ضمن بازی تکنیکی‌تری ارائه می‌شود.

حاجیان در مورد تجربه رانندگی تاکسی می‌گوید: خوب بود، خیابان‌های جزیره کیش خلوت و ساکت و برای رانندگی محیط مناسبی است. باید بدانید که راننده خوب و ماهری هم هستم.

حاجیان با اشاره به آسیب‌دیدگی زانویش می‌گوید: تعطیلات عیدم خراب شد و الان به سختی کار فوتبالیست‌ها و دروازه‌بانان پی می‌برم! درآمدهایی که دارند حق‌شان است زیرا عمر فوتبال کوتاه است. اما ما بازیگران تا نفس و جان در بدن داریم بازی می‌کنیم. مرحوم جمیله شیخی در لحظات پایانی عمرش هم بازی می‌کرد و تمام کارگردان‌ها دوست داشتند با ایشان همکاری کنند. از بیرون پنجره اتاق متوجه گذشت زمان می‌شوم. می‌فهمم وقتی می‌گویند کار کمدی آدم را خسته نمی‌کند یعنی چه.

احمد محمداسماعیلی