میهمان بعدی الیزه امروز انتخاب می شود

این سنت دموکراسی فرانسه است که از چپ های دو آتشه تا راست های افراطی به آن تن داده اند امروز هم که فرانسه صحنه نبرد نهایی میان نماینده راست های میانه و سوسالیست های میانه است, همین سنت فرانسوی پابرجا خواهد بود

امروز یکشنبه فرانسوی است. یک روز به ظاهر تعطیل ولی پرهیجان تر از همه ایام سال. اتومبیل های تشریفاتی که جلوی کاخ الیزه پارک کرده اند از صبح فردا به خدمت جانشین شیراک درخواهند آمد. پیرمرد از کاخ بیرون می رود و نام کوچک کسی که به سرسرای این بنای با شکوه معماری فرانسه قدم می گذارد جز نیکلا یا سگولن نخواهد بود. ساعت هشت امشب همه چیز مشخص می شود. هواداران کاندیدای پیروز تا نیمه های شب در خیابان ها هورا خواهند کشید و کاندیدای بازمانده هوادارانش را تسکین خواهد داد.

این سنت دموکراسی فرانسه است که از چپ های دو آتشه تا راست های افراطی به آن تن داده اند. امروز هم که فرانسه صحنه نبرد نهایی میان نماینده راست های میانه و سوسالیست های میانه است، همین سنت فرانسوی پابرجا خواهد بود.

چه سگولن رویال به عنوان نخستین زن فرانسوی در مقام ریاست جمهوری پا به الیزه بگذارد چه نیکلا سارکوزی به عنوان نخستین مهاجر فرانسوی بر کرسی ریاست جمهوری بنشیند، فرانسوی ها با انتخابشان می خواهند به تمام اروپا یا حتی تمام دنیا نشان دهند که ارزش های دموکراسی دیرپای کشورشان را پاس داشته اند.

اگر فرانسوی ها نظر سنجی های انتخاباتی را با صداقت پر کرده باشند، امروز باید نام مردی به عنوان جانشین شیراک از صندوق های رای بیرون بیاید که همچنان که دوست کاخ سفید خواهد بود به حساسیت های ضد آمریکایی مردم کشورش هم توجه می کند و اگر سگولن، این بانوی چپ گرا پیروزی را از آن خود کند، اروپا درمی یابد که نباید سوسیالیسم را بیش از این دستکم بگیرد.

تا پیش از رای گیری امروز، غالب نشانه ها همچنان از بخت بالای سارکوزی برای نشستن بر کرسی ریاست جمهوری حکایت داشتند و تنها اگر هواداران فرانسوا بایرو این کاندیدای شکست خورده دور نخست انتخابات امروز تصمیم بگیرند که رای خود را به نفع رویال در صندوف بریزند، وضیعت نتایج تغییر خواهد کرد.

مناظره چهارشنبه گذشته کاندیداهای نهایی انتخابات فرانسه، بی شک مرددها هم به سمت راست یا چپ ترغیب کرده است و امروز تمام فرانسوی هایی که پای صندوق های رای می روند می دانند که به چه دلیل و به چه برنامه هایی رای خواهند داد.

بنابراین تخمین هایی که بعد از برگزاری مناظره چهارشنبه گذشته صورت گرفت، حدود ۲۰ میلیون فرانسوی شاهد این مناظره تلویزیونی بودند در حالی که این مناظره توسط بسیاری از تلویزیون ها اروپایی و بین المللی در دسترس مخاطبان خارج از فرانسه قرار گرفته بود. این درحالی است که پس از مناظره میان لیونل ژوسپن و ژاک شیراک در سال ۱۹۹۵ این نخستین مناظره انتخابات ریاست جمهوری بود که برگزار می شد.

پس از مناظره انتخاباتی تلویزیونی که برای نخستین بار میان والری ژیسکاردستن و فرانسوا میتران در سال ۱۹۷۴ برگزار شد، مناظره انتخاباتی میان رقبای انتخاباتی در دور دوم تبدیل به یک سنت سیاسی مستحکم شده است که در هر دوره انتخاباتی برگزار می شود و فعالان سیاسی به آن عنوان فرصتی بسیار استثنایی برای جلب آرا نگاه می کنند.

این سنت انتخاباتی در سال ۲۰۰۲ نقض شد و مناظره ای میان ژان ماری لوپن و ژاک شیراک صورت نگرفت. مشاورین ژاک شیراک بیم داشتند که باتوجه به توانایی های بالای سخن وری ژان ماری لوپن، مناظره انتخاباتی تبدیل به یک شکست مفتضح برای ژاک شیراکی شود که به دلیل ترس مردم فرانسه از لوپن، پیشاپیش برنده انتخابات بیشمار می رفت.

مناظره تلویزیونی چهارشنبه گذشته میان رویال و سارکوزی هم نشان داد کسب درصد قابل توجهی از آراء توسط فرانسوا بایرو، نامزد میانه روها در دور اول انتخابات باعث شد که او تبدیل به مهره پر اهمیتی در دور دوم انتخابات شود. اگرچه فرانسوا بایرو نتوانست در میان دو نفر راه یافته به دور دوم انتخابات باشد اما هر دو کاندیدای دور دوم، به جذب آرای ۱۸ درصدی او چشم دوخته اند که می تواند سرنوشت انتخابات را رقم بزند.

اما با این حال فرانسوا بایرو در سخنرانی خود بعد از دور اول انتخابات حاضر نشد حمایت خود را از هیچ کدام از کاندیداها اعلام کند و تنها به تاسیس یک حزب میانه در فرانسه و عدم رضایت خود از هر دو کاندیدای دور دوم اشاره کرد. اما در عین حال او سعی کرد با استفاده از موقعیت پیش آمده حداکثر استفاده را برای افزایش محبوبیت خود ببرد و از هر دو کاندیدا دعوت کرد که در مناظره تلویزیونی با او شرکت کنند.

این دعوت از سوی سگولن رویال با آغوش باز پذیرفته شد اما نیکلا سارکوزی تاکید کرد که مناظره تنها باید میان دو کاندیدای دور دوم صورت پذیرد. در عین حال تلویزیون های پر بیننده فرانسه از پخش مناظره میان سگولن رویال و فرانسوا بایرو به جهت حفظ عدالت در تبلیغات انتخاباتی خودداری کردند. هم فرانسوا بایرو و هم سگولن رویال، تلویزیونهای فرانسه را به همکاری و مصالحه پنهانی با نیکلاس سارکوزی برای عدم پخش مناظره متهم ساختند، اتهاماتی که با قاطعیت رد شد. اما سرانجام مناظره میان فرانسوا بایرو و سگولن رویال توسط یک تلویزیون کم بیننده خصوصی برگزار شد.

اما واقعیت اینجاست که مناظره میان بایرو و رویال بیش از همه به مصالحه سیاسی شباهت داشت تا یک بحث سفت و سخت انتخاباتی. هر دو نفر بر نقاط اشتراک تاکید می کردند و کاندیدای حزب سوسیالیست، سگولن رویال سعی داشت با تاکید بر شباهت ها، طرفدارای فرانسوا بایرو را به سوی خود جلب کند. اگرچه تعداد زیادی از نمایندگان مجلس طرفدار بایرو حمایت خود را آشکارا از نیکلا سارکوزی اعلام کرده اند، اما فرانسوا بایرو تا این لحظه نه تنها هیچ حمایت صریحی از هیچ کدام از کاندیداها به عمل نیاورده است، بلکه تنها به این اکتفا کرده است که «من به سارکوزی رای نمی دهم».

فرانسوا بایرو سعی دارد با ایجاد فاصله میان خود و کاندیداهای دور دوم هویت خود را به عنوان یک نیروی سیاسی جدید و مستقل تثبیت کند و در عین حال آشکار است که خارج از این ملاحظات سیاسی بیش از همه به سگولن رویال تمایل دارد تا نیکلا سارکوزی.

مناظر اصلی تلویزیونی که در ساعت ۹ شب دوشنبه میان سارکوزی و رویال برگزار شد از حساسیت های بسیاری برخوردار بود. بر اساس تحلیل ناظرین انتخاباتی روزنامه لوموند، هر دو کاندیدا با دقت تمام از رنگ های تیره برای پوشش خود استفاده کردند تا سرسختی خود را در مقابل رقیب نمایش دهند. تمامی خیابان های منتهی به محل مناظره تلویزیونی توسط پلیس مسدود شده بود تا از هرگونه مسئله امنیتی جلوگیری شود. با این حال طرفداران هرکدام از کاندیداها برای حمایت در اطراف محل مناظره تجمع کرده بودند تا سگولن رویال و نیکلا سارکوزی به محض پیاده شدن از اتومبیل های خود چند کلمه ای با هواداران صحبت کرده و مورد تشویق و حمایت قرار گیرند.

نیکلا سارکوزی هنگام ورود به محل توسط مدیر شبکه تلویزونی یک فرانسه مورد استقبال قرار گرفت که نشان دهنده عمق ارتباط های رسانه ای اوست. در حالی که سگولن رویال در هنگام ورود تنها به همراه مشاورین خود به محل مناظره مشایعت شد. از زمان فرانسوا میتران و والری ژیسکاردستن و توجه دقیق کاندیداها به چگونگی برگزاری مناظره و تاثیر عوامل بسیار کوچک بر نظر بینندگان، هرکدام از کاندیداها دارای کارگردان های خاصی هستند که پیش از برگزاری مناظره قواعد برگزاری جلسه را مورد تدوین و توافق قرار می دهند.

زاویه قرار گرفتن دوربین ها، ارتفاع صندلی ها، تعداد سوالات، زمان برگزاری، رنگ پس زمینه، فاصله میکروفونها و بسیاری جزئیات دیگر در اسناد بسیار منظم مورد ثبت قرار گرفته و باید مورد توافق طرفین باشد. پس از تجربه سال ها برگزاری مناظره تلویزیونی، هرکدام از کاندیداها می دانند که این جزئیات به نظر بی اهمیت می تواند تاثیرات بسیار زیادی به بار آوردند. برای مثال در هنگام صحبت کردن یکی از کاندیداها، کارگردان تلویزیونی اجازه ندارد تصور کاندیدای دیگر را نشان دهد تا از عکس العمل هایی که می تواند به معنای تمسخر سخنان طرف مقابل باشد جلوگیری شود.

کادر نمایش تصویر نمی تواند از اندازه خاصی تخطی کند زیرا باعث می شود تصویر یک کاندیدا قوی تر یا ضعیف تر از دیگری به نظر برسد. ارتفاع صندلی های باید به گونه ای تنظیم شده باشد که نمایان کنند قد کوتاه یا بلند یک کاندیدا نباشد که برای مثال در مورد سارکوزی قد کوتاه او می توانست تاثیر منفی بر مخاطب داشته باشد.

میکروفون ها باید در فاصله ای قرار داشته باشند که طنین صدای هر دو کاندیدا یکسان باشد. در عین حال دست دادن دو کاندیدا در قبل از مناظره نباید تا پایان نمایش داده شود تا روح چالش بر انگیز مناظره مورد شک قرار نگیرد. این جزئیات به بیان مشاورین کاندیداها باید تا اندازه دقیق باشد که مناظره به یک گفت وگوی بی احساس و یکنواخت تبدیل شود.

اما با تمامی این جزئیات، مناظره با توجه به عکس العمل کاندیداها تبدیل به برنامه ای بسیار هیجان برانگیز و جذاب شد که مردم فرانسه را تا ۲ ساعت در پای تلویزیون ها میخکوب نگاه داشت. هرکدام از کاندیداها تکنیک متفاوتی را برای جذب مخاطبین انتخاب کردند. تاکتیک سارکوزی ورود به جزئیات دقیق و تاکید بر برنامه های مشخص بود تا کاندیدای سوسیالیست را در تنگنای برنامه های عملی برای آینده فرانسه قرار دهد.

پاریس ـ رسول نمازی

---