تاریخچه مراکز ترک اعتیاد

در اوایل سال ۱۹۰۰ میلادی بود که مراکزی برای نگهداری و درمان معتادان به مواد مخدر و الکل تاسیس شد. این مراکز اصطلاحا «پناهگاه معتادان» نامیده می‌شدند.
روش اداره این مراکز و نحوه …

در اوایل سال ۱۹۰۰ میلادی بود که مراکزی برای نگهداری و درمان معتادان به مواد مخدر و الکل تاسیس شد. این مراکز اصطلاحا «پناهگاه معتادان» نامیده می‌شدند.

روش اداره این مراکز و نحوه برخورد با بیماران هم درست شبیه به آسایشگاه‌های روانی بود. اولین مراکز ترک اعتیاد دولتی مربوط به ایالات متحده آمریکا بودند. در سال ۱۹۳۵ میلادی این مراکز در ایالت‌های کلزینگستون و کنتاکی شروع به کار کردند. در آن زمان بسیاری از افراد معتاد در این مراکز که «مزرعه نارکوتیک» نام گرفته بودند، ثبت‌نام کردند و تحت درمان قرار گرفتند. حتی نویسنده معروف آمریکایی ویلیام بروگ هم جزو همین معتادان بود.

در سال ۱۹۵۰ برای اولین‌بار واژه «بیمار» برای توصیف افرادی که سوءمصرف مواد مخدر و الکل داشتند، استفاده شد. البته مدتی طول کشید تا افکار عمومی، اعتیاد را به عنوان یک بیماری بپذیرد. در آن زمان روشی به نام «۱۲ قدم» برای ترک الکل و مواد مخدر استفاده می‌شد که موفقیت زیادی هم پیدا کرده بود. امروزه اکثر مراکز ترک اعتیاد، از روان‌درمانی به عنوان بخش اصلی درمان بیماران استفاده می‌کنند. وجود محیطی امن و حمایت‌گر در این مراکز، باعث اطمینان معتادان می‌شود. حتی سازمان‌هایی به نام الکلی‌های بی‌نام یا معتادان گمنام به وجود آمده که فعالیتی جهانی و بین‌المللی دارند. یعنی اقشار مختلف جامعه از سرتاسر جهان با پیوستن به چنین جمعیت‌هایی از تجربیات افراد موفق در این زمینه استفاده می‌کنند. آنها به راحتی مشکلات روحی روانی خود را با دیگران در میان می‌گذارند و با حمایت افرادی که از این بیماری‌ جان سالم به در برده‌اند، دوباره به زندگی طبیعی برمی‌گردند.

در ژانویه ۱۹۷۱ میلادی ریچارد نیکسون، رییس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا جنگی تمام عیار علیه مواد مخدر به راه انداخت. نیکسون ۱۰۵ میلیون دلار از سرمایه ملی آمریکا را صرف تاسیس مراکز درمان و ترک اعتیاد کرد. پس از نیکسون، برنامه ترک اعتیاد نه به شدت قبل ولی همچنان ادامه پیدا کرد. نانسی ریگان، همسر رییس‌جمهور بعدی آمریکا کنترل این برنامه را به دست گرفت و کار خود را با شعار «فقط بگو نه» آغاز کرد.

از اوایل قرن هجدهم برای درمان اعتیاد و سوءمصرف مواد مخدر، در کشورهای پیشرفته دنیا، مراکزی تاسیس شد که توسط روان‌پزشکان اداره می‌شد. البته این مراکز، چیزی شبیه به آسایشگاه‌های روانی بود که بیماران اسکیزوفرنی در آنها نگهداری می‌شدند. در واقع در آن زمان مطالعات کافی برای پیدا کردن روش‌های علمی ترک مواد مخدر انجام نشده بود. یعنی بیماران فقط در چنین مراکزی زندگی می‌کردند و شیوه درمانی استانداردی وجود نداشت. اما امروزه مراکز ترک اعتیاد دیگر به شیوه قدیم اداره نمی‌شوند. در اکثر کشورها چنین مراکزی تاسیس شده و تحقیقات زیادی هم دراین زمینه صورت گرفته است. حالا اکثر افرادی که برای خود یا عزیزان‌شان دنبال کمک می‌گردند، می‌توانند به یکی از این مراکز مراجعه کنند. اما هنوز هم بیشتر مردم در مورد پیدا کردن مرکز ترک اعتیاد مناسب تردید دارند. البته این تردید خیلی هم نابجا نیست چون قرار است برای مدتی طولانی روح و جسم خود را به دست مسوولان این مراکز بسپارند. حالا سوال اکثر مردم این است: «قوانین حقوقی که در مورد روش اداره کردن مراکز ترک اعتیاد وجود دارد، چیست؟»