همکاران من جشنواره را تحریم نکردند

خشایار اعتمادی, نماینده موسیقی پاپ در جشنواره

موسیقی پاپ وارد جشنواره موسیقی فجر شده است. این اتفاق به نوبه خود از سویی بسیار تعجب برانگیز و از سوی دیگر خوشحال کننده است. برخی اعتقاد دارند که موسیقی پاپ جایگاه جدی در عرصه موسیقی علمی ندارد و نباید درجشنواره‌ای فرهنگی حضور داشته باشد. خشایار اعتمادی اعتقاد دارد که اصلا‌ اینگونه نیست و نمی‌توان یک نوع از موسیقی را جدی و نوعی دیگر را غیر جدی دانست. از سوی دیگر بها دادن به این موسیقی که به هر حال مخاطبان زیادی در بین جوانان دارد قابل توجه و خوب است. هیچ‌گاه سلا‌یق فردی نباید دلیلی برای رد یک نوع از هنر و در اصل رد مخاطب آن نوع هنری شود.

ورود پاپ به جشنواره نوید تغییر نگرش مسئولین است. تا دیگر رشته‌های تکثیر شده نیز جدی گرفته و لا‌یق حضور در عرصه شوند. چرا که پاپ نیز ۱۰ سال پیش تکثیر شده بود و فضای روشن در مقابل خود نمی‌دید.

▪ چه لزومی به شرکت موسیقی پاپ در جشنواره موسیقی فجر بوده است؟

ـ الزام این حضور به ۱۰ سال پیش برمی گردد. از همان موقع که موسیقی پاپ با آن قدرت و نشان و مرتبه، وارد جامعه شد و مخاطبان زیادی را به سوی خود جلب کرد. باید ازهمان ابتدا موسیقی پاپ جدی گرفته می‌شد. متاسفانه همان سوء مدیریت‌ها، سوء تعبیرها و سوء تفاهم‌هایی که باعث شده بود تا موسیقی پاپ یک دهه بعد از انقلاب هنوز حضور نداشته باشد و سبب شد تا این بخش از موسیقی ۱۰ سال در جشنواره شرکت نکند. در صورتی که اگر همان زمان این موسیقی جدی گرفته و وارد جشنواره می‌شد، چالش‌ها ، بحران‌ها و سوء تفاهم‌ها، چه به لحاظ فنی و چه به لحاظ سوء تعبیرهایی که در مسئولان فرهنگی ایجاد شده بود، از بین می‌رفت. حضور در عرصه باعث می‌شود که غیرحرفه‌ای‌ها به سمت حرفه‌ای شدن بروند. شانیت پیدا کنند و بحث هدایت قائم بر ممیزی شود. آن وقت دیگر با پدیده‌هایی مثل موسیقی غیرمجاز و زیرزمینی روبه‌رو نمی‌شویم. چون کسی که موسیقی زیرزمینی کار می‌کند، آن موقع می‌داند که باید از طریق قانونی برای اخذ مجوز آلبومش اقدام کند. می‌خواهد کارش شنیده شود، بنابراین مواردی را که به او می‌گویند در کارش لحاظ می‌کند. تا وقتی که موسیقی‌های روز را جدی نگیریم و جوانان به همین خاطر به صورت غیرمجاز فعالیت کنند، سطح موسیقی آنها نیز حرفه‌ای نمی‌شود. آنها نیاز به هدایت به جای ممیزی دارند. با کنار گذاشتن و حذف، جوانان بدون در نظر گرفتن شانیت هنر به ضبط آثاری می‌پردازند و به صورت سهل الوصول آنها را در اینترنت پخش می‌کنند. ما در این چند ساله، بسیار شاهد این قضیه بوده‌ایم. این جوانان چون هدایت نمی‌شوند در کارهایشان پیام‌های ضداخلاقی هم وجود دارد. در صورتی که باجذب آنها، این موارد در ترانه‌هایشان اصلاح می‌شد. حضور در جشنواره هم به معنی همین جدی گرفته شدن است. اهالی موسیقی پاپ در این جشنواره فقط با مخاطبین خود مواجه نمی‌شوند، بلکه با روزنامه‌نگاران، متخصصین، مسئولین و مخاطبان خاص هنر طرف می‌شوند. تلفیق این مخاطبان باعث می‌شد که هنرمند در کارش فقط مخاطب محور نباشد و بداند که با اقشار مختلفی در جامعه طرف است. یکی از مشکلات بزرگ موسیقی پاپ در ایران، مسئله اجرا و سن و صحنه است. اکثریت خواننده‌های پاپ با کمک افکت‌های کامپیوتری کارخود را ارائه می‌دهند، در حالی که هنرمند باید قدرت اجرایی اثرش را داشته باشد. همین وجود مخاطبین خاص باعث می‌شود که هنرمند خود را زیر ذره‌بین ببیند و سعی کند که کارخود را حرفه‌ای‌تر و دقیق‌تر انجام دهد.

▪ نهایتا موفق شدید که به جشنواره بیائید؟

ـ بله، نشست‌ها و رایزنی‌ها و آسیب شناسی‌ها با حمایت دبیر جشنواره آقای روشن‌روان و معاونت فرهنگی و مدیر دفتر موسیقی نتیجه داد. این اتفاق خیلی دیر افتاد و برخی از همکاران من آمادگی حضور نداشتند. برخی کنسرت داشتندو برخی هم به خاطر محدودیت‌هایی که طی این مدت ایجاد شده بود، بی‌میل از حضور بودند.

▪ یعنی جشنواره را تحریم کردند؟

ـ نه، به هیچ‌وجه! هیچ‌یک از همکاران من جشنواره را تحریم نکرد، فقط کمی دلخور بودند. ۱۰ سال پیش که ما کار خودمان را دراین عرصه شروع کردیم، فضای بسیار بسته‌ای بود و ما در یک سوء تفاهم تاریک کارخود را شروع کردیم. حالاکه مجرایی باز شده، باید از آن استفاده کرد و خارج از خط و سوی سیاسی، این مجرا را باز نگه داشت. من به هیچ‌وجه به تحریم کردن و نیامدن اعتقادی ندارم. از هر مجرایی که باز می‌شود، باید استقبال کرد. من هرکجا که بایسته شان هنر است، حضور پیداکردم. برای همین جشنواره ۷۵ نفر نوازنده را ظرف یک هفته آماده کردم، درحالی که می‌توانستم ۱۵ نفره روی سن بروم. می‌خواستم شکل شکیل یک اجرای پاپ را به مسئولان و مردم نشان دهم.

▪ نظر کارشناسان و منتقدان درباره اجرای شما چه بود؟

ـ تا به حال چیزی که من دیده‌ام، رضایت از اجرا بوده است. بارها کلمه بی‌نظیر را از زبان دبیر جشنواره شنیدم. امیدوارم که قابل این رضایت‌ها باشیم و حضور پاپ در جشنواره‌ها تداوم داشته باشد.

▪ با آمدن موسیقی پاپ به جشنواره، می‌توان نتیجه گرفت که این نوع موسیقی از طرف مسئولان فرهنگی جدی گرفته شده است...

ـ بله، قطعا.

▪ آیا می‌توان امیدوار بود که شاخه‌های دیگر موسیقی، اعم از راک یا غیره نیز به جشنواره بیاید؟

ـ مدیران ما باید چشم‌انداز مدیریت کلان داشته باشند. موسیقی پاپ هم در ۱۰ سال پیش با همین نشیب و فرازهایی روبه‌رو شد که امروزه موسیقی راک به آن دچار شده است. اگر همان موقع برای ما هدایت را جایگزین ممیزی می‌کردند، این همه مشکل در عرصه کاری ما پیش نمی‌آمد. ما هنرمندانی در عرصه‌های مختلف موسیقی روز داریم که بسیار خوب کار می‌کنند. مدیران ومسئولان باید به آنها توجه کنند تا آنها در مسیر درستی قرار بگیرند. کانون موسیقی امروز ایرانیان نیز در حال برنامه‌ریزی است تا این گروه‌ها به شانیت برسند.

▪ درباره کانون موسیقی امروز ایرانیان توضیح دهید؟

ـ این کانون، سندیکای موسیقی امروز ایران است. نامش را موسیقی امروز گذاشتیم تا کارهای آن را فقط به موسیقی پاپ بسط نداده باشیم. معتقدیم که موسیقی امروز سبک‌های مختلفی دارد که همه‌شان قابل احترام هستند. فقط باید هدایت شوند تا شانیت حضور پیدا کنند و حرفه‌ای شوند. اگر این هدایت انجام شود، دیگر خدای ناکرده هیچ‌کس زیرزمینی نمی‌شود. کانون امروز ایرانیان می‌خواهد بستر حضور این عزیزان را در تعامل با مسئولین ایجاد کند. ۷ سال است که در حال تدوین اساسنامه هستیم که به ثبت رسیده و در حال طی کرن مراحل دروزارت ارشاد است تا ۲ یا ۳ ماه دیگر به مجمع عمومی برسند. فعلا هیئت‌مدیره موقتی برایش در نظر گرفته شده که من رئیس آن هستم. دوستان و همراهان عزیزم افشین یداللهی، فردین خلعتبری، صدرالدین حسین‌خوانی، فرید سلمانیان، دکتر گلسرخی و حمید رضازاده نیز اعضای هیئت مدیره هستند. مبانی اصلی این اساسنامه نیز مسئله بیمه هنرمندان، صندوق حمایت، ایجاد یک ارکستر فیلارمونیک که نمونه‌اش را در اجرای من دیده‌اید، پیدا کردن نیروهای مستعد و هدایت آنها به سمت حرفه‌ای شدن، برگزاری جشنواره‌ها، تولید و توزیع آثار، ایجاد موزه‌ای برای آثاری که تولید شده و تولید خواهد شد، تشکیل کمیته‌های مختلف آهنگسازی، صدابرداران، خواننده‌ها، نوازنده‌ها، تهیه‌کنندگان، ناشران وغیره است.

با تشکیل این مجمع‌ها که فرمودید، خواننده پاپ می‌تواند شغل خود را خوانندگی معرفی کند؟

احسنت. دقیقا همین‌طور است. یکی از برنامه‌های ما این است که تعریفی برای این شغل‌ها به دست بیاوریم. یعنی خواننده شغلش تعریف شده باشد. وقتی این کانون به ثبت برسد درکمیسیون فرهنگی مجلس به ثبت می‌رسد و یک خواننده پاپ به شان واقعی خود می‌رسد.

▪ انتخاب هیئت مدیره موقت کانون به چه صورت بوده است؟

ـ هیئتی با شرکت آقای بهمن ریاحی، محمد سریر، محمد نوری، کامبیز روشن‌روان، فرید سلمانیان، احمدیان، اینجانب و برخی دیگر از عزیزان تشکیل شد و هیئت مدیره موقت را انتخاب کردند. فعلا کار این هیئت مدیره موقت، تعامل با مسئولان موسیقی کشور، کمیسیون فرهنگی مجلس و سایر مراکز ذی‌صلاح است.

▪ کانون موسیقی امروز ایرانیان در انتخاب آثار پاپ برای جشنواره موسیقی فجر همکاری کرد؟

ـ کانون دراین امر دخیل نبود. اولا این کانون هنوز به ثبت نرسیده است و دوما در اساسنامه آن، اجرای جشنواره موسیقی امروز گنجانده شده است.

محسن ظهوری