میراث فرهنگی شیعه در کتابخانه بریتانیا (1) : مردم شناسی دینی شیعیان شبه قاره هند

پیمان اسحاقی و سید حسین میررضی

اشاره :
کشورهای پیشرو غربی، در تاریخ قرون اخیر خود، عمدتا با توجه سنت دراز دامن شرق شناسی (Orientalism) که پیدایش، توسعه و تداوم آن ریشه در منافع و ارزش هائی داشت که نزد مطلعان تاریخ استعمار واضح و مبرهن است ، به تحقیق، پژوهش و نیز گردآوری اسناد فرهنگی از کشورهای شرقی دست زدند. این آثار و اشیا هم اکنون در کتابخانه ها، موزه ها، آرشیوها و دیگر مراکز فرهنگی کشورهائی که سابقه حضور در ممالک شرقی را دارند نگه داری می شود. این آثار که در برخی موارد، نادر و منحصر به فرد است و در بسیاری از اوقات می تواند به عنوان اسناد فرهنگی باارزشی درباره کشورهای شرقی مورد استفاده قرار گیرد. این اسناد می تواند بسیاری از ابعاد ناشناخته فرهنگ کشورهای شرقی را مشخص کند یا پرده از بسیاری از ابهامات فرهنگی آن کشورها بردارد.  
برخی از تُراث فرهنگی شیعیان هندوستان هم اکنون در کتابخانه بریتانیا موجود (British Museum)است. شبه قاره هند و به طور خاص کشور هندوستان، از جمله مناطقی حضور شیعیان در آن دارای سابقه بسیار است. این سرزمین از دیرباز شمار قابل توجهی از شیعیان را در خود جای داده است . شیعیان هند در نهضت های علمی، ادبی و فرهنگی هند نقش بسزائی ایفا کرده اند؛ به عنوان نمونه آثار علمی فراوانی در زمینه های گوناگون آفریده اند  . نکته قابل توجه آنکه برخی از شخصیت های برجسته شیعیان هند، یا مهاجران ایرانی بوده،   و یا آشکارا دارای تبار ایرانی هستند. 

برای خواندن این مقاله در اینجا کلیک کنید.