رمز داوینچی، رمز رمان

مسئله رمان رمز داوینچی صحت تاریخی آن نیست. حتی رئالیسم مینیاتوری تولستوی در جنگ و صلح نبرد استرلیتز را با خرافه تقدیر روسی رنگ آمیزی كرده است. رمان نه صفحه حوادث روزنامه است …

مسئله رمان رمز داوینچی صحت تاریخی آن نیست. حتی رئالیسم مینیاتوری تولستوی در جنگ و صلح نبرد استرلیتز را با خرافه تقدیر روسی رنگ آمیزی كرده است. رمان نه صفحه حوادث روزنامه است و نه گزارش تاریخی. چنین است رمان های بالزاك كبیر. چنین است بلندونگ الیاس كانتی، اولیس جیمز جویس، قطره اشكی در اقیانوس از مانس اشپربر، از ره رسیدن و بازگشت از كویستلر و تمام آثار كافكا. قهرمانان و ضدقهرمانان هیچ یك از این آثار عیناً همان گونه كه در رمان هستند، در عالم واقع نبوده اند. با این همه شناخت نزاع طبقاتی و واقعیت جاری در قرن نوزدهم فرانسه نه از طریق مورخین بل با خواندن آثار بالزاك ممكن است.

عمق بی پناهی انسان قرن بیستم، فشار و اختناق نامریی قدرت، كشمكش جسم و جان برای عدالت و آزادی، تصویر راستین زندگی روشنفكران و قدرتمندان در قرن بیستم در آثار هیچ مورخی ژرف نگر تر از آثار نامبرده مصور نمی شوند. رمان یعنی توصیف دقیق جزییات به نحوی كه تعمیم آنچه فراگیر و شامل است، به سخن درآید. رمان اگر در فرانمود این امر عام قویاً موثر باشد، دروغ بودن همه جزییات آن هیچ اهمیتی ندارد. استاندال براساس یك بریده چند خطی از صفحه حوادث روزنامه ای رمان جاودانه سرخ و سیاه را نوشت. تصویر راستین قرن نوزدهم فرانسه را امروز در این اثر می یابیم و نه در آن خبر چند خطی. به همین منوال رمان رمز داوینچی اگر این را نموده باشد كه امروزه دیندار آنی است كه تكلیف خویش را در افشای كذب مدعیان دینداری بداند، كار خودش را تمام كرده است ورنه كیست كه نداند كه داستان جام مقدس از دیرباز تاكنون محمل انبوهی افسانه های واهی و خرافه های دروغین بوده است.

سیاوش جمادی