گفتگو, اعتماد, آرامش

اساسی ترین عامل در هر رابطه ای, اعتماد است ارتباط موفق دندان پزشک و بیمار هم بر اساس اعتماد شکل می گیرد

اساسی‌ترین عامل در هر رابطه‌ای، اعتماد است. ارتباط موفق دندان‌پزشک و بیمار هم بر اساس اعتماد شکل می‌گیرد. این کار تعامل دندان‌پزشک و بیمار را آسان و‌ ترس و اضطراب از دندان‌پزشکی را به احساس خشنودی از خدمات تبدیل می‌کند...

● اعتماد چیست؟

اعتماد یعنی اطمینان از اینکه احساسات و افکار درونی خود را با دیگران در میان بگذارید بدون اینکه نسبت به رازداری آنها دچار تردید شوید و بدانید از احساسات، هیجان‌ها و واکنش‌هایتان سوءاستفاده نمی‌کنند و به شما احترام می‌گذارند.

در ارتباط میان دندان‌پزشک و بیمار، اعتماد، از تضمین محرمانه نگه‌داشتن اطلاعات شخصی ناشی می‌شود و برخورد محترمانه با بیمار و پذیرش بدون قید و شرط و درمان صادقانه وی ورای هرگونه تبعیض نژادی و فرهنگی، باعث پرورش این حس می‌شود. به همین دلیل است که بیماران به دندان‌پزشکانی که توانایی برقراری ارتباط و مراقبت دلسوزانه را دارند، اعتماد بیشتری می‌کنند.

● عوامل موثر در اعتماد

یک ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید: «طوری با دیگران رفتار کن که انتظار داری با تو رفتار کنند»، یعنی باید طوری دیگران را بشناسیم که بتوانیم مانند آنها فکر و رفتار کنیم.

شناخت بیمار از اساسی‌ترین عوامل موفقیت در درمان دندان‌پزشکی است اما مشکل‌تر از آن، شناخت خود است. برای شناخت بیمار ابتدا باید خود را بشناسید و هر چه بهتر این کار را انجام دهید، بهتر می‌توانید خود را تحلیل کنید. هرچه به خود هوشیارتر باشید، بهتر دیگران را درک خواهیدکرد. البته درک مفاهیم ضمنی ارتباط مانند انتخاب درست کلمات و تن صدای مناسب، بر کیفیت ارتباط اثر می‌گذارد اما اصل اساسی در ارتباط بین دندان‌پزشک و بیمار، کلمات هستند.

از میان عوامل موثر در اعتماد ۳ عامل اخلاقیات، ارتباط و مشارکت در تصمیم‌گیری، بیشترین تاثیر را دارند.

▪ اخلاقیات: بیمار و دندان‌پزشک هر دو اخلاقیات را در امانتداری و صداقت در مراقبت‌ها و شیوه اداره آن مراقبت‌ها می‌بینند. بیماران انتظار دارند عادلانه درمان شوند و به‌دلیل نژاد و طبقه و فرهنگ مورد تبعیض واقع نشوند. دندان‌پزشکان نیز باور‌های ثابت در ارزش مهربانی دارند و صداقت با بیماران را گرامی می‌دارند.

▪ ارتباط: بیماران انتظار دارند دندان‌پزشک به آنها گوش دهد و نیاز‌های آنان را درک کند. توانایی دندان‌پزشک برای ارتباط شفاف و موثر، یکی از عوامل اساسی در ارتباط دندان‌پزشک و بیمار است و درک عمیق تفاوت‌های فرهنگی و پیش زمینه‌های قومی، مهم‌ترین مولفه این ارتباط و کلید آن محسوب می‌شود.

خیلی از دندان‌پزشکان در ابتدا این کار را مشکل می‌پندارند زیرا تمایلی به پرسیدن سوالاتی ورای نام و سن و تاریخ تولد ندارند. این سطحی‌ترین نوع ارتباط است. هر کسی می‌تواند این سوالات را بپرسد، در حالی که دندان‌پزشک باید در یک مبادله میان فردی درگیر شود. کسی که هنر آرامش بخشیدن به بیمار، شناخت و ازبین‌بردن ترس او را یک محاوره همدلانه دارد. این روش شاید در ظاهر سخت به نظر برسد، اما مهم‌ترین بخش ارتباط دندان‌پزشک و بیمار است.

اگر بتوانید در حال صحبت با بیمار، فکر خود را گسترش دهید و تصور کنید «اگر من جای او بودم و همه چیز را درباره دندان‌پزشکی می‌دانستم، دوست داشتم چگونه درمان شوم؟»، رابطه‌ای همدلانه را شروع کرده‌اید. این آغاز اعتماد است. وقتی بیمار ارتباط همدلانه شما را درک کند، تقریبا خود به خود، با حداقل کلمات، احساس همدلی می‌کند و هر آنچه مایل به دانستن آن باشید، به شما خواهد گفت.

▪ مشارکت در تصمیم‌گیری: تحقیقات زیادی ثابت کرده‌اند بیماران علاقه‌ای به درگیری بیشتر در فرآیند تصمیم‌گیری ندارند. بیماران می‌خواهند بیشتر درباره طرح‌های درمانی بدانند و نقشی فعال در این فرآیند داشته باشند.

از عواملی که باعث بی‌علاقگی بیماران به مشارکت در تصمیم‌گیری می‌شود، کمبود دانش تخصصی درباره مراقبت‌های دندانی است که باعث می‌شود تصمیم‌گیری را به دندان‌پزشک محول کنند. از طرفی بیمارانی که به توانایی دندان‌پزشکشان اعتماد بیشتری داشته باشند نیز کمتر احتمال دارد نقش فعال در تصمیم‌گیری بر عهده گیرند.

خیلی از پزشکان ‌ترجیح می‌دهند ریسک نکنند و بیماران را درگیر نکنند زیرا باور دارند که خود بهتر می‌دانند چه چیزی برای بیمار بهترین است، بنابراین ضرورتی برای ورود بیمار به این حوزه نمی‌بینند.

از سوی دیگر دندان‌پزشکان زیادی وجود دارند که مسوولیت بیشتری به بیماران محول می‌کنند و اطلاعات کامل را از راه‌های ممکن و خطرها و منافع هر یک از طرح‌های درمانی در اختیار بیماران می‌گذارند و رضایت و موافقت آنها را برای طرح درمانی دریافت می‌کنند.

● جمع‌بندی و پیشنهادات

اگرچه بیماران اعتماد زیادی به دندان‌پزشکان دارند اما می‌توان این اعتماد را پویا‌تر و بیشتر کرد. برای ارتباط و اعتماد دوجانبه باید هر دو طرف، نیاز‌های خود را با یکدیگر تطبیق دهند و رابطه عادلانه‌ای براساس صداقت و همدلی برقرار کنند. دندان‌پزشکان باید کنترل بیمار را ‌ترک کنند و نقش فعال‌تری در فرآیند درمان به او بدهند.برای ایجاد اعتماد، دندان‌پزشک همیشه باید سعی کند بالاترین درجه رضایت بیمار را به دست آورد.

بهبود و ارتقای مهارت‌های ارتباطی دندان‌پزشکان، اولویت مهمی است که می‌تواند برخورد بیمار و دندان‌پزشک را لذت‌بخش و ارزنده کند. از فواید دیگر این امر، تمایل بیشتر بیمار به همکاری و پیگیری بیشتر برای مراقبت‌های دهان و دندان است.

اطلاع و احترام به پیش‌زمینه‌های قومی و فرهنگی بیماران و آگاهی از نیاز‌های مراجعه‌کنندگان، باعث جذابیت مراجعه به دندان‌پزشک می‌شود. مشورت طولانی‌تر دادن و آگاه‌کردن کامل‌تر بیماران، میل مشارکت بیشتر را در آنها به وجود می‌آورد و این سطحی است که دندان‌پزشکان باید برای همسازکردن نیاز‌های بیمارشان به آن برسند.

منبع: ایردن، پایگاه دندان‌پزشکی ایرانیان

فاطمه آذرفر