پنجشنبه, ۷ تیر, ۱۴۰۳ / 27 June, 2024
مجله ویستا
چیستی جهانی شدن
جهانی شدن از منظرهای گوناگون و ابعاد مختلف همچون فرهنگ ، اقتصاد و سیاست مورد بررسی قرار گرفته است که این خود بر پیچیدگی و ابهامات این پدیده افزوده است . به طور کلی در یک نگاه اجمالی به این پدیده می توان از پنج ویژگی آن چنین پرده برداشت :
نخست آنکه جهانی شدن فرایندی تک بعدی و محدود در یکی از ابعاد اقتصادی ، فرهنگی و سیاسی نیست بلکه این پدیده ، فرایندی منسجم و یکپارچه است که در تمامی عرصه های اجتماعی رسوخ کرده است . بر این اساس ، بررسی این پدیده را نمی توان محدود به یکی از ساحت های اجتماعی نمود .
دوم ، جهانی شدن در اولین معنای خود پدیده ای چالش گراست به گونه ای که ابعاد آن ، قلمرو بسیاری از مفاهیم کلاسیک همچون نظم ، دولت ، اقتدار ، حاکمیت ، فرهنگ ، هویت ، امنیت و ... را در نوردیده و زمینه را برای تفسیر و باز تعریف آنها فراهم کرده است . گفته می شود که هسته اصلی مفهوم جهانی شدن در این معنا خلاصه شده است که دیگر واحد دولت ملی و چارچوب کارآمد و مناسبی برای تبیین بسیاری از پدیده ها و رویدادهای فعلی نیست .
سوم آنکه ، جهانی شدن یک فرایند است نه یک وضعیت غایی . ما در جهانی شدن با فرایند «شدن» سرو کار داریم ، فرایندی که به مدد نیروهای مهمی همچون نظام ارتباط جهانی ، شرکت های چند ملیتی ، سازمانهای بین المللی و ... مرزهای ملی را در نوردیده و بسیاری از پدیده ها را دستخوش تحویل ، تبدیل و تأثیر پذیری کرده است . گفته می شود که جهانی شدن اولا روندی اجتناب ناپذیر است ، ثانیا پدیده ای منتج از برخی تحولات تاریخی است ، ثالثا این فرایند به صورت یک وضعیت پایدار باقی نمی ماند و عاقبت خود وارد مرحله دیگری می شود که برخی از آن به عنوان «یکپارچگی جهانی» یاد می کنند .
چهارم آنکه جهانی شدن با وجود تمامی مخالفتها و موافقت ها با آن ، نه خیر است و نه شر ، بلکه هم می تواند خیر باشد و هم شر . به عبارت دیگر جهانی شدن هم منجی است و هم مهلک . در حقیقت ، این فرایند در تمامی ابعاد خود دارای قواعد بازی خاصی است که اگر دولت ها بخواهند سعادت شهروندان خود را تأمین نمایند ، بناچار باید به آن قواعد تن در دهند . به عنوان مثال ، در کشوری نظیر برزیل که در تلاش برای افزایش رشد اقتصادی خود فعالانه از یک مجموعه موانع تجاری بهره می گیرد ، شاهد بیشترین سهم نابرابری میان مردمان هستیم . از سوی دیگر ، با اینکه در دو کشور دانمارک و ایالات متحده آمریکا طی سالیان اخیر شاهد کاهش موانع تجاری بوده ایم ، اما نابرابری اجتماعی در ایالات متحده افزایش و در دانمارک کاهش یافته است . بهره سخن آنکه هیچگونه همبستگی قاطعی میان تجارت آزاد و نابرابری نیست ، خواه مثبت و خواه منفی . همانطور که این فرایند در برخی کشورها پیام آور کاهش دستمزدها ، نابسامانی شرایط کاری ، ناامنی شغلی ، عمیق تر شدن شکاف میان اغنیاء و فقراء است در برخی دیگر از کشورها منادی رشد و رفاه اقتصادی است .
پنجم ، جهانی شدن ، پدیده ای تناقض نما است که با مفاهیم دوگانه ای همچون جهانی - محلی ، منطقه گرایی ، جهان گرایی ، همگرایی - واگرایی و ... همراه است . زیگمونت باومن ، جهانی شدن را حامل نظم جدیدی موسوم به «بی نظمی نوین جهانی» می داند . در خصوص این مسأله باید خاطر نشان نمود که اگر چه این پدیده ظاهری تناقض نما دارد اما فی نفسه اینگونه است . بسیاری همچون رابرتسون بر این باورند که ما در عرصه جهانی شدن شاهد تقویت هویت های محلی در کنار رشد هویت های جهانی هستیم . وی از این نظم به عنوان نظم «جهانی - محلی» یاد می کند . به بیان دیگر ، حرکت هایی همچون واگرایی ، محلی گرایی ، پاره افزایی و استقلال طلبی روندی مکمل جهانی شدن هستند که امروزه در قالب مفهوم ابتکاری «واهمگرایی» از آن نام برده می شود . از بیان ویژگی های این فرایند که بگذریم با این سؤال مهم مواجه می شویم که براستی جهانی شدن چیست ؟ و چه تعریف قابل قبولی می توان از آن ارائه داد .تاکنون تعاریف مختلفی از این مفهوم ارائه شده است که این خود نشان از عدم توافق کلی میان محققان علوم اجتماعی ، بر روی چیستی این مفهوم می باشد . در یک تعریف ساده ، می توان جهانی شدن را حاصل گسترش روابط و تعاملات اقتصادی ، سیاسی و فرهنگی میان دولتها و جوامع با یکدیگر دانست . ( دازن ویشارد ) جهانی شدن را حاصل تلاشی دراز مدت برای ترکیب مجموعه ای از ابعاد جهانی زندگی با اقتصاد ، سیاست و فرهنگ ملتها می داند . ( مک گرو ) که خود از صاحب نظران این موضوع می باشد جهانی شدن را عبارت می داند از :
گسترش روابط متنوع و متقابل بین دولتها و جوامع که به ایجاد نظام جهانی کنونی انجامیده ؛ فرآیندی که بنابر آن ، رخدادها ، تصمیمها وفعالیتها در یک بخش از جهان می تواند پیامدهای مهمی برای افراد و جوامع در بخش کاملا"مجزایی از جهان در برداشته باشد .
http://www.anthropology.ir/node/۳۹۱
انتخابات ریاست جمهوری انتخابات علیرضا زاکانی مسعود پزشکیان ایران سعید جلیلی انتخابات ریاست جمهوری 1403 انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم قالیباف پزشکیان مناظره انتخاباتی محمدباقر قالیباف
هواشناسی سیل سوادکوه بارش باران قتل تهران قوه قضاییه فضای مجازی سیلاب سازمان هواشناسی محیط زیست شهرداری تهران
قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو دولت سیزدهم حقوق بازنشستگان دلار بازنشستگان نهضت ملی مسکن مسکن قیمت سکه خودرو طلا
جوکر احسان علیخانی تلویزیون سینمای ایران فیلم رسانه ملی شهید خدمت سینما سریال تئاتر دفاع مقدس
ماهواره دانش بنیان
رژیم صهیونیستی روسیه آمریکا بولیوی غزه فلسطین جنگ غزه چین ترکیه اوکراین اتحادیه اروپا حزب الله لبنان
پرسپولیس فوتبال استقلال یورو 2024 باشگاه پرسپولیس کریستیانو رونالدو لیگ برتر عبدالکریم حسن تیم ملی فوتبال ایران جام ملت های اروپا جواد نکونام لیگ برتر ایران
نمایشگاه الکامپ ربات همراه اول عیسی زارع پور وزیر ارتباطات هوش مصنوعی ایلان ماسک گوشی
آلزایمر دیابت سرطان سازمان غذا و دارو کاهش وزن ریزش مو زوال عقل اعتماد به نفس