حذف نان و برنج به لاغری کمک می کند

چنانچه کربوهیدرات ها از جمله نان و برنج از برنامه غذایی شخص حذف شود, چربی ها دچار سوخت ناقص می شوند

یکی از عادت‌های غذایی بسیار شایعی که بین افراد و به‌خصوص در افرادی که تحت رژیم لاغری هستند، رواج فراوان دارد حذف مواد نشاسته‌ای به‌خصوص نان و برنج از برنامه غذایی است. این افراد بر این باورند که نان و برنج چاق‌کننده هستند و باید به طور کامل از الگوی غذایی روزانه حذف شوند. البته آنچه مسلم است آن است که مواد نشاسته‌ای از جمله نان و برنج جزو منابع انرژی محسوب می‌شوند و هر یک از مواد قندی – نشاسته‌ای حدود ۴ کالری انرژی تولید می‌کند اما این به آن معنا نیست که به علت تولید کالری باید از برنامه غذایی حذف شوند زیرا کالری برای فعالیت‌های حیاتی داخلی و نیز اعمال خارجی بدن هر فردی ضروری است ولی به میزان لازم و متعادل. اما به چه علت حذف مواد نشاسته‌ای از برنامه غذایی باعث چاقی می‌شود؟

برلیانت بزرگمهر، مشاور تغذیه و رژیم درمانی، در این باره می‌گوید: «‌دلایل مختلفی بر این مدعا وجود دارد مثلا از آنجا که کربوهیدرات‌ها مهم‌ترین منابع تامین انرژی بدن هستند، حدود ۶۵-۵۰ درصد کل کالری مصرفی روزانه را به خود اختصاص می‌دهند از طرفی دیگر، غذاهایی که حاوی نان یا برنج هستند ارزش سیری بالایی دارند و انسان تا مدتی پس از مصرف نان یا برنج، احساس گرسنگی نمی‌کند بنابراین حذف این مواد نشاسته‌ای مفید از برنامه غذایی باعث می‌شود شخص احساس گرسنگی مداوم داشته باشد و دچار دل‌ضعفه شود. در نتیجه به خوردن هله‌هوله پناه می‌برد، نظر به اینکه موادی که به عنوان هله‌هوله مصرف می‌شوند معمولا بسیار پرکالری و حاوی چربی، شیرینی یا نمک بالا هستند و از طرف دیگر چون ریزه‌خواری باعث پری معده نمی‌شود و به انسان احساس سیری نمی‌دهد بنابراین این ریزه‌خورای مکررا ادامه پیدا می‌کند و درنتیجه منجر به چاقی می‌شود.»

وی در ادامه به عامل دیگری که با حذف مواد نشاسته‌ای باعث چاقی می‌شود اشاره کرد و گفت: «با احساس گرسنگی و دل ضعفه ناشی از حذف نان و برنج از برنامه غذایی، شخص دچار استرس می‌شود و پیامد استرس، پرخوری عصبی است. بد نیست بدانید که افرادی که از رژیم‌های لاغری بسیار کم‌کالری و فاقد نان و برنج و سایر مواد نشاسته‌ای استفاده می‌کنند، در درازمدت قادر به تحمل چنین رژیم دشواری نیستند و برای جبران آن پس از مدت کوتاهی به پرخوری به‌خصوص مصرف مواد پرکالری پناه می‌برند. این پرخوری باعث احساس نارضایتی از خود و عناد با خود می‌شود. عناد با خود، پرخوری عصبی را تشدید می‌کند و پرخوری باعث عناد بیشتر با خود می‌شود. این حلقه معیوب مرتبا تکرار می‌شود تا شخص را از نظر روانی از پا درمی‌آورد و حتما چاقی نیز تشدید می‌شود. احساس گرسنگی و دل‌ضعفه مداوم ناشی از حذف نان و برنج یعنی این دو ماده غذایی مهم و اصلی منجر به ایجاد استرس در شخص می‌شود. استرس نیز عاملی برای افزایش وزن و چاقی است زیرا تنظیم کار تمام دستگاه‌های بدن را بر هم می‌زند و باعث می‌شود ارگان‌ها نتوانند کار خود را به خوبی انجام دهند. از جمله متابولیسم (سوخت و ساز) مواد انرژی‌زا در بدن مختل می‌شود و مواد انرژی‌زا به جای اینکه بسوزد و تولید انرژی کند، به چربی تبدیل و در بدن ذخیره می‌شود که پیامد آن چاقی است.

این مشاوره تغذیه و رژیم درمانی در ادامه گفت‌وگو با اشاره به اینکه حذف مواد نشاسته‌ای از برنامه غذایی علاوه بر اینها، عوارض و زیان‌های دیگری هم در بردارد، گفت: «انرژی موردنیاز سلول‌های عصبی، از کربوهیدرات‌ها (مواد قندی – نشاسته‌ای) است. چنانچه مواد نشاسته‌ای از الگوی غذایی کنار گذارده شود، تمایل شخص به مصرف موادقندی افزایش می‌یابد. مصرف موادقندی باعث پوسیدگی و خرابی دندان‌ها می‌شود. علاوه بر آن، مواد قندی بعد از مصرف سریعا جذب خون می‌شوند و به همین دلیل در فاصله کوتاهی بعد از مصرف ایجاد سیری می‌کنند. جذب سریع مواد قندی، باعث بالارفتن گلوکز خون و ترشح انسولین می‌شود و گلوکز خون را پایین می‌آورد درنتیجه پس از مدتی افت قندخون و عوارض عصی ناشی از آن بروز می‌کند درحالی که مواد نشاسته‌ای قند خود را به‌تدریج وارد خون می‌کنند بنابراین با مصرف این مواد گلوکز خون در حالت متعادل باقی می‌ماند. چنانچه کربوهیدرات مصرفی در برنامه غذایی منحصر به مواد قندی و مواد نشاسته‌ای حذف شود، احتمال افت قندخون وجود دارد. علاوه بر این، نان و برنج و سایر مواد نشاسته‌ای علاوه بر انرژی، حاوی موادمغذی مفیدی مانند پروتئین گیاهی، ویتامین‌های گروه B، روی مقداری هم کلسیم هستند به‌خصوص چنانچه نان و برنج با سبوس مصرف شوند یعنی پوسته آنها به‌طور کامل گرفته نشود، حاوی ویتامین‌های گروه B بیشتری‌اند. درضمن دارای ویتامین E و فیبر غذایی نیز هستند. درحالی که موادقندی اکثرا فقط مقدار زیادی انرژی به بدن می‌رسانند و فاقد ارزش تغذیه‌ای بالا هستند. چنانچه مواد نشاسته‌ای از برنامه غذایی روزانه حذف شود برای تامین انرژی موردنیاز باید در مصرف چربی‌ها و مواد پروتئینی افراط شود که این افراط به هیچ‌وجه مفید نیست.

به گفته برلیانت بزرگمهر، از آنجا که چربی‌ها غنی‌ترین منبع انرژی محسوب می‌شوند (هر یک گرم چربی ۹ کالری انرژی تولید می‌کند یعنی تقریبا ۲.۵ برابر یک گرم پروتئین یا کربوهیدرات) بنابراین تامین انرژی از چربی‌ها علاوه بر آنکه احتمال چاقی را خیلی بیش‌ از مواد نشاسته‌ای افزایش می‌دهد و باعث اختلالات زیادی از قبیل افزایش چربی‌های نامطلوب خون، اختلالات قلبی – عروقی و افزایش احتمال سکته و نیز بالارفتن احتمال ابتلا به سرطان می‌شود. چنانچه کربوهیدرات‌ها از برنامه غذایی شخص حذف شود، چربی‌ها دچار سوخت ناقص می‌شوند و به جای آنکه به‌طور کامل متابولیزه شوند و تولید انرژی کنند، ایجاد ستون کرده و باعث بالا گرفتن ستن‌ها در خون می‌شوند و عارضه‌ای به نام ستوز تولید می‌کنند که بسیار زیان‌آور و خطرناک است و می‌تواند سلامت انسان را به طور جدی به خطر بیندازد.

وی در پایان تاکید کرد: «البته با وجود آنکه مصرف نان، برنج و سایر مواد نشاسته‌ای در برنامه غذایی روزانه همه افراد ضروری است ولی به‌هیچ وجه نباید در مصرف این گروه غذایی افراط کرد زیرا باعث افزایش وزن و چاقی می‌شوند. درضمن کربوهیدرات‌ها می‌توانند به آسانی تبدیل به چربی و در بدن ذخیره شوند. البته این حالت در صورتی است که در مصرف آنها افراط شود.»

منبع : شفقنازندگی