اوضاع آلودگی صوتی در تهران

● یادداشتی از مهندس حسین مهرآوران مسوول واحد صوت شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران
بررسی‏ها نشان داده است که صدا با سلامت ارتباط دارد و اگر از حد مجاز بالاتر برود و حالت …

یادداشتی از مهندس حسین مهرآوران مسوول واحد صوت شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران

بررسی‏ها نشان داده است که صدا با سلامت ارتباط دارد و اگر از حد مجاز بالاتر برود و حالت آزاردهنده داشته باشد بر سلامت تاثیر نامطلوب خواهد گذاشت. بررسی‏ها نشان داده است که قرار گرفتن در معرض سر و صدا در طولانی مدت موجب بالا رفتن فشار خون، مشکلات قلبی و عروقی، مشکلات گوارشی و پرخاشگری و عصبانیت در افراد می‏شود...

با توجه به اهمیت کنترل صوت و تاثیر آن بر سلامت افراد اتحادیه اروپا از سال ۲۰۰۱ اقدام به تهیه نقشه صوتی کرده و تا سال ۲۰۰۸ با استفاده از روش پایش مستمر نقشه صوتی نقاط مختلف را تهیه کرد. با تهیه نقشه صوتی میزان بلندی صدا در تمام مناطق شهری و روستایی مشخص می‌شود و مناطقی که سر و صدای بیش از حد مجاز دارند، مشخص می‌شوند و اقدامات کنترلی برای آنها در نظر گرفته خواهد شد.

کنترل سر و صدا در کلان شهر تهران هم نیازمند پایش مستمر است. ابر شهر تهران با ۲ میلیون ساختمان و بیش از ۱۳ هزار کیلومتر خیابان با معضلی به نام سر و صدا مواجه است. ترافیک و تردد زیاد خودروها، وجود فرودگاه و راه آهن در اطراف شهر، وجود مناطق صنعتی در نقاط مختلف شهر، تردد خودروهای فرسوده و همچنین تردد خودروهای سنگین در شهر، ساخت و ساز ساختمان‏ها و فقدان بزرگراه‌های استاندارد و عدم رعایت الگوی مناسب رانندگی و بوق زدن بیش از حد از عوامل تشدید صدا در کلان شهر تهران هستند. در شهر تهران به مدت ۴ سال است که بررسی‌ها و اندازه‌گیری‌ها برای پایش و کنترل سر و صدا آغاز شده است و هم اکنون نیز در حال انجام است.

یکی از اقدامات کنترلی نصب دیوار عایق صوت است. با استفاده و نصب این دیوارها می‌توان صوت را ۱۰ تا ۱۵ دسی بل کم کرد. دیوارهای صوتی انواع مختلفی دارد از جمله شفاف، بتنی، فلزی و چوبی و... که با توجه به هزینه‌های بالای دیوارهای عایق صوت شفاف از دیوارهای بتی برای کاهش صوت استفاده می‌شود. این دیوارها ممکن است برای ساکنان خانه‌های اطراف مشکل کاهش نور را به همراه داشته باشد اما در حال حاضر به دلیل هزینه کمتر (تقریبا یک چهارم) این دیوارها انتخاب می‌شود. بزرگراه نواب یکی از محل‌هایی است که به دلیل عدم توجه به موضوع کنترل صوت و نداشتن طرح اولیه استاندارد مشکل سر و صدا را برای ساکنان ساختمان‌های اطراف به همراه داشته است. استفاده از تونلی با دیوارهای عایق صوت اقدامی است که برای کاهش آلودگی صوتی در این منطقه انجام شده و نتیجه مطلوبی هم داشته است. بررسی‌های انجام شده و اندازه‌گیری تراز صدا در مناطق مختلف شهر تهران نشان داده است که در میان مناطق مختلف شهر تهران منطقه ۶ به دلیل بزرگراه‏ها و خیابان‌های زیاد و مراکز اداری و موسسات آموزشی زیادی در آن قرار دارد جزو یکی از آلوده‏ترین مناطق است.

یکی دیگر از اقداماتی که توسط شرکت کنترل کیفیت هوای شهرداری تهران جهت کاهش و کنترل صوت انجام شده است، نصب تابلوهای سنجش تراز صدا در نقاط مختلف شهر تهران است. مدت ۶ ماه است که این تابلوهای صوتی در برخی مناطق شهر تهران نصب شده است و بیشتر مواقع هم منطقه غیرمجاز را نشان می‌دهد اما این موضوع هنوز حساسیت ایجاد نکرده و کسی به موضوع صوت و کنترل آن حساس نشده است. با وجود اینکه در این تابلوها از استاندارد مکان‌های تجاری استفاده شده است و استاندارد مکان‌های مسکونی در نظر گرفته نشده است، با این حال باز هم صدا ۱۵ دسی بل بالاتر از حد مجاز نمایش داده می‌شود.

موضوع کنترل و کاهش آلودگی صوتی موضوعی است که به همکاری‌های بین بخشی نیاز دارد و تنها بر عهده یک سازمان یا نهاد نیست. به عنوان مثال برای کاهش سر و صدای ناشی از ترافیک که یکی از منابع آلودگی صوتی در تهران است، لازم است شرکت‌های خودروسازی، شهرداری، راهنمایی و رانندگی، رسانه‌های جمعی و نهادها و مراکز آموزشی با همکاری هم برای حل معضل سر و صدا و کاهش آلودگی صوتی اقدام کنند.