کج‌بیل ـ فرهنگ

انسان در دوره نوسنگی تا قرن‌ها خاک را با کج‌بیل، که به سهم خود اختراع قابل توجهی بود، می‌شکافت. تکه سنگی به شکل استخوان جناق یا تبر را بر سر چوبی که نزدیک به یک متر طول داشت محکم …

انسان در دوره نوسنگی تا قرن‌ها خاک را با کج‌بیل، که به سهم خود اختراع قابل توجهی بود، می‌شکافت. تکه سنگی به شکل استخوان جناق یا تبر را بر سر چوبی که نزدیک به یک متر طول داشت محکم می‌بستند. این ابزار تا اندازهٔ زیادی شبیه استخوان جناق مرغ یا شکل عدد ۷ بود، با این تفاوت که سنگی که به چوب بسته شده بود کوتاهتر بود و از نقطه اتصال تقریباً سی سانتی‌متر درازا داشت. بعدها در عصر مفرغ، مس یا مفرغ جای سنگ را گرفت. انسان با زحمت بسیار و با این ابزار ابتدائی زمین را شخم می‌زد و آمادهٔ بذر می‌کرد. مردم اواخر عصر نوسنگی با این روش شخم‌زنی می‌توانستند از حد معینی ثروت و رفاه برخوردار شوند و چون تنها کشت قطعه‌های کوچک زمین امکان داشت، بنابراین تنها معیشت گروه‌های کوچک روستائی فراهم گشت [۲۷].

۲۷ ـ تاریخ تمدن ـ ترجمه عبدالحسین آذرنگ