ملاقات مخاطب و برنامه ساز

درباره برنامه «گلخانه» در شبکه سه سیما

«گلخانه» برنامه‌ای تهیه شده در گروه پخش شبکه سه سیماست کـــه هر روز به مدت ۳۰ دقیقه به برنامه‌های در حــــال پخش شبکه سه می‌پردازد.

این برنامه که سال‌های پیش با عنوان سینما گلخانه و با اجرای محمدرضا حسینیان شروع به کار کرد، با ایجاد تغییراتی در تعریف خود، به برنامه جدید و با کارکرد متفاوتی تبدیل شد که هم‌اکنون گلخانه نامیده می‌شود و با اجرای مجریان متفاوتی از جمله شاهین جمشیدی و علی ضیا روی آنتن می‌رود.

در واقع گلخانه به بلندگوی شبکه سه تبدیل شد تا علاوه بر اعلام برنامه‌هایی که از این شبکه پخش می‌شود، آنها را معرفی و نقد کند و پل ارتباطی باشد میان برنامه‌های شبکه سه و بینندگان آن.

گلخانه هر روز به یکی از برنامه‌ها می‌پردازد و با توجه به قابلیت برنامه یا مجموعه نمایشی مورد بحث، ایام بیشتری را به آن اختصاص می‌دهد و از جوانب مختلف اطلاع‌رسانی می‌کند.

در بخش‌های گوناگون این برنامه پشت صحنه، مصاحبه با عوامل اصلی مانند تهیه‌کننده، کارگردان، نویسنده، بازیگران، مجریان، کارشناسان و دست‌اندرکاران و همچنین اطلاعات و آمار مربوط به مجموعه نمایشی با برنامه مورد بحث در گلخانه از قبیل میزان مخاطبان، رضایتمندی آنان، انتقادها، پیشنهادها و راهنمایی‌های مخاطبان، پخش تلفن‌های مخاطبان در قالب گزارش، خواندن پیامک‌ها و... مطرح می‌شود.

یکی از کارویژه‌های این برنامه اشاره به اخبار و اطلاعات منتشر شده در رسانه‌ها و بازتاب یافته در مطبوعات و... با عنوان شبکه سه سیما در رسانه‌ها (شنیداری، دیداری، مکتوب و...) است که برنامه را به صورتی جنجالی پیش می‌برد.

معرفی برنامه‌های روز بعد شبکه در این برنامه یکی از بخش‌های با اهمیت آن است. گلخانه با خودرویی که درون آن دکور طراحی و تعبیه شده است به اقصی نقاط کشور سفر می‌کند تا با چهره‌های شناخته شده به مصاحبه و گفت‌وگو بپردازد.

حضور میان مردم و صحبت در مورد برنامه‌های این شبکه و ایجاد ارتباطی دوسویه با مخاطبان سراسر کشور به صورت حضوری و جلب نظرات و راهنمایی‌های آنان، بخش دیگری از برنامه است.

گلخانه همان‌طور که گفته شده برنامه‌ای است میانجی و میاندار برای گروه‌های برنامه ساز و بینندگان که هرگز قصد ندارد به نقد تخصصی برنامه‌ها و سریال‌ها بپردازد.

رابطه صمیمی میان مجریان و مهمانان برنامه، طرح سوالات توسط مجری برنامه، مطالعه نظرات مردم از طریق پیامک و ارتباطات تلفنی و شیوه پاسخگویی مهمان که به صورت بداهه و در لحظه صورت می‌گیرد، نــــه در راستای موشکافی که در باب دریافت صحیح و کمک به درک بهتر برنامه و تاثیرات آن توسط طرفین است که علاوه بر جذابیت‌های خاص خود، بار سازنده و پیش برنده‌ای برای هر دو گروه دارد و به مدیران شبکه کمک می‌کند با دریافت بازخورد مردم و شنیدن مشکلات، معضلات و تمایلات گامی بلند در راستای تولید بهتر و بهبود تولیدات خود بردارند.

از این منظر شاید بتوان گفت گلخانه که محصول اتاق فکر شبکه است، نیاز دیگر شبکه‌های سیماست. هر شبکه نمایشگاهی گلــخانه‌ای می‌خواهد تا محصولات هنری و فرهنگی خود را به نمایش بگذارد و در معرض همه‌پرسی قرار دهد. همچون کارنامه‌ای که نقاط ضعف و قدرت در هر کدام از مواد درسی را نشان می‌دهد تا به آن آگاه شویم و در راستای بهبود بکوشیم.

دکور برنامه را مربع ـ مستطیل‌های سفید رنگی تشکیل داده است که به صورت مثبت و منفی ایجاد حجم کرده‌اند. زمینه و پس‌زمینه صحنه سفید است و تنها رنگی که در آن به چشم می‌خورد، رنگ با تونالیته بنفش یاسی است. البته فضای مثبت و منفی دکور، سایه روشن‌هایی در صحنه ایجاد کرده است که عاری از لطف نیست. اما در مجموع، دکور با رنگ و نورهای فانتزی فضایی مجلل ایجاد کرده که آدم را به یاد طراحی ویترین مغازه‌ها می‌اندازد که هدفشان جلب مشتری است. اگرچه فضای ایجاد شده زیادی فانتزی و شیک است، اما با اهداف گلخانه که ارائه محصولات شبکه و نظرپرسی در مورد آن است، همخوانی دارد. تنها مساله‌ای که گاه در تناقض با ساختار و اهداف برنامه به چشم می‌خورد، نحوه چینش مجری و مهمان است.

مجری پشت جایگاه خود که در گوشه سمت چپ دکور تعبیه شده است، می‌نشیند و مهمان پشت میز گرد بنفشی که با زاویه در سمت راست صحنه جای داده شده، قرار می‌گیرد. زاویه ایجاد شده میان مهمان و میزبان، مشابه و یادآور جایگاه قاضی و متهم در دادگاه است و با کلیت برنامه و دکور همخوانی ندارد. اگر نوع سوالات و رابطه میان طرفین از جنس پرسش و پاسخ‌های تعیین‌کننده و منتقدانه بود، جایگاه به درستی تعریف شده و رنگ‌ها در تناقض با برنامه بود، اما اکنون خلاف این امر است.

مریم رها