انیمیشن و صنعت

جایگاه صنعت انیمیشن در اقتصاد امروز جهان انکار کردنی نیست؛ اما واقعیت این است که نمی‌توانیم انیمیشن را در کشور ایران، یک صنعت قلمداد کنیم. انیمیشن ما هنوز از لحاظ ساختاری، …

جایگاه صنعت انیمیشن در اقتصاد امروز جهان انکار کردنی نیست؛ اما واقعیت این است که نمی‌توانیم انیمیشن را در کشور ایران، یک صنعت قلمداد کنیم. انیمیشن ما هنوز از لحاظ ساختاری، توسعه یافتگی و سیستم پذیری به صنعت تبدیل نشده است و عموماً به عنوان یک حرفها هنر تعریف می‌شود.

در علم اقتصاد هرگاه مجموعه ای حائز معیارها و استانداردهای سازمانی و اجرایی لازم برای حضور در عرصه‌ صنعت نباشد و به توسعه‌ کافی دست نیابد، فعالیتی سنتی به شمار می‌رود. به نظر می‌رسد در حال حاضر هنوز مقدمات تأسیس و سازماندهی در قالب صنایع کوچک نیز در انیمیشن ما شکل نگرفته است.

با وجود موارد فوق صرف نظر از اطلاق صنعت یا سنت به سیستم‌های فعال و موجود در انیمیشن ایران، تولید کنونی و رو به توسعه‌ این حرفه قابل اغماض نیست. بنابراین مبنای مطالعاتی که در پی می‌آید بر مبنای تولیدات حاصل از فرایند انیمیشن در ایران است. بدیهی است که برای حضور در عرصه‌ صنعتی شدن، استفاده از الگوهای توسعه یافته، برنامه‌ریزی مدون و سیستم‌پذیری، ضروری است.

نکته‌ دوم اهمیت معیارهایی چون توسعه، امکان‌سنجی، نیازسنجی و سایر شاخص‌های آماری- اقتصادی است که قطعاً مبنای مهمی برای برنامه‌ریزی در سیستم‌های مدیریتی و دولتی است. در این نوشتار شاخص‌های ذکر شده با برآورد تخمینی و براساس داده‌های آماری موجود محاسبه شده است و بررسی دقیق آن نیاز به بررسی جداگانه و تخصصی و جمع‌آوری اطلاعات میدانی گسترده‌ای دارد که در قالب یک پژوهش تیمی امکان‌پذیر است و همیاری کارشناسان آمار و اقتصاد و صنایع را می‌طلبد و در این مقال امکان آن میسر نبوده است.

حوزه‌ بازی‌های کامپیوتری و جلوه‌های ویژه استفاده از انیمیشن در تیراژه آثار زنده و غیره در سینما امروزه از اهمیت شایانی برخوردار است. کشور ما نیز در سال‌های اخیر رویکرد فزآینده‌ای به این هنرها داشته است.

به نظر می رسد باید طرح نیازسنجی برای پست‌های مورد نیاز در انیمیشن ایران صورت گیرد و براساس آن به تربیت هنرمند مبادرت شود.

به عبارتی همه‌ هنرمندان این عرصه باید برای همه‌ نیازهای آن تربیت شوند.

این بررسی توسط متولیان انیمیشن و اجرای آن توسط مراکز آموزش دولتی و آموزشگاه‌های خصوصی ضروری است.

توجه کافی به مراحل پیش تولید پُر رنگ گردد. به عبارتی در تخصیص بودجه‌های سفارش دهندگان به زمان و اهمیت مشاوره، بررسی‌های مقدماتی، فیلمنامه و غیره اهمیت کافی داده شود تا این بخش از هر پروژه بتواند افراد متخصص و علاقه‌مند را جذب کرده و موجب اشتغال‌زایی بیشتر و همچنین افزایش کیفیت آثار شود.

همچنین لازم است نگاه حرفه‌ای به پس از تولید شکل گیرد. به عبارتی قراردادهای منعقده حقوق تولید کنندگان را به خوبی مشخص کند و تلاش بیشتری جهت شکل‌گیری تیم‌های توزیع و بازاریابی و حتی صادرات آثار صورت گیرد. و نیز ایجاد انگیزه‌ مالی و حرفه‌ای برای شاغلان میان بخشی از جمله داستان‌نویسان، مشاوران، پژوهشگران و غیره در پیش از تولید و بازاریابان، اقتصاددانان و مدیران بازرگانی در پس از تولید موجب می‌شود تا با گسترش اشتغال، انیمیشن نیز توسعه یابد.

از سوی دیگر ایجاد فضای مساعد برای رهایی از کارگردان سالاری، چرا که هم اکنون هر کارگردان به طور متوسط چهار سمت را در آثار تولیدی اشغال کرده است. این رویکرد با حفظ حقوق مسلم کارگردان می‌تواند برای سایر سمت‌ها ایجاد تشخص و انگیزه‌ مالی نماید. البته این پیشنهاد نیازمند بررسی و راهکارهای دقیق‌تر است. آخرین نکته که ذکر آن ضروری است، نگاه کلی حوزه‌ فرهنگی هنری ما به محوریت آثار هنری است. به عبارتی قوانین و برنامه‌های موجود بایستی نگاه خود را به سوی هنرمند معطوف دارد و فراموش نشود که شرایط مناسب و توجه کافی به روحیه‌ حال و خلاق هنرمند می‌تواند شرایط مناسبی برای خلق یک اثر هنری فراهم آورد. در علم اقتصاد، فرهنگ مهمترین سرمایه هنرمند است.

نرگس محبی