رسوائی تونل برلن

سازمان سیا رسوائی‌های تاریخی فراوانی را در تاریخچه فعالیت‌های خود مرتكب شده است. یكی از رسوائی‌های سازمان جاسوسی سیا بر ملا شدن طرح تونل زیرزمینی برلن بوده است. در سال ۱۹۵۵ …

سازمان سیا رسوائی‌های تاریخی فراوانی را در تاریخچه فعالیت‌های خود مرتكب شده است. یكی از رسوائی‌های سازمان جاسوسی سیا بر ملا شدن طرح تونل زیرزمینی برلن بوده است. در سال ۱۹۵۵ سازمان جاسوسی سیا برای آنكه بتواند مكالمات تلفنی مركز مخابرات آلمان شرقی و همچنین مكالمات تلفنی مقامات شوروی و دیگر دولت‌های بلوك شرق را با مقامات آلمان شرقی ضبط كند به كمك سازمان جاسوسی آلمان غربی تونلی به ارتفاع ۲ متر و عرض یك متر با فاصله ۲ متر از سطح زمین از نقطه‌ای در برلن غربی به طرف برلن شرقی حفر كرد. (برلن شهری است در آلمان شرقی كه خود به دو قسمت برلن شرقی و برلن غربی تقسیم می‌شود. برلن شرقی متعلق به آلمان شرقی وبرلن غربی متعلق به ‌آلمان غربی بود و تلفنخانه مركزی آلمان شرقی نیز در برلن شرقی در نزدیكی برلن غربی واقع شده بود).

این تونل كه حدود یك كیلومتر طول داشت از منطقه‌ای تحت كنترل آمریكائیان در برلن غربی آغاز می‌شد و پس از عبور از مرز دو شهر به مقر تلفنخانه آلمان شرقی در برلن شرقی ختم می‌‌گردید. در فاصله كمی از دهانه تونل نیز كارگران زیادی مشغول بنای چند ساختمان بودند و همین امر كافی بود تا مأموران مرزی آلمان شرقی به عملیات خاك‌برداری تونل مظنون نشوند.در داخل تونل، ترانسفورماتورهای بسیار قوی، گیرنده‌های خودكار، دستگاه‌های تقویت كننده اصوات تلفنی، همراه با دستگاه‌های تهویه و تصفیه هوا به طرز ماهرانه‌ای كارگذاری شده بود. این سوی تونل در برلن غربی بیش از ۴۰۰ دستگاه ضبط صوت با سیستم تقویت كننده صدا قرار داشت و در آن سوی تونل تمام این تأسیسات به شكلی غیر قابل رؤیت توسط یك رشته سیم به كابل اصلی تلفنخانه وصل شده بود. حفر این تونل ۳ ماه به طول انجامید و در حدود یكسال مقامات ‌آمریكایی از این تونل استفاده می‌كردند تا مكالمات تلفنی و مذاكرات محرمانه میان افسران روسی و افسران و مقامات آلمان شرقی را ثبت وضبط نمایند. آمریكائیان همچنین در این فاصله زمانی بخوبی موفق شده بودند مذاكرات تلفنی مسكو با مقامات آ‌لمان شرقی پیرامون مسائل گوناگون سیاسی، نظامی، اقتصادی و ... را به دست آوردند، میلیونها لغت و كلمه با دقت و نظم ثبت و مرتب می‌شد و ترجمه می‌گشت و برای استفاده از آنها تلاش لازم به عمل می‌آمد.

اما در سال ۱۹۵۶ ماجرای تونل به وسیله یك نفر جاسوس انگلیسی كه از آلمان غربی به آلمان شرقی پناهنده شد، فاش گردید و رسوائی جدیدی برای آمریكا به وجود آورد.

افسران روسی به محض آنكه از این جریان با خبر شدند به شكافتن دهانه پرداختند و متعاقباً تونل استخباری آمریكائیها در برابرشان عیان و آشكار شد. شوروی پس از كشف این شیوه جاسوسی یادداشت اعتراض آمیز شدیداللحنی علیه دولت آمریكا انتشار داد و مطبوعات ‌آلمان شرقی نیز به حمایت از شوروی برخاستند و این روش جاسوسی را نوعی مداخله در امور داخلی آلمان شرقی اعلام كردند.

مقامات رسمی شوروی سپس از خبرنگاران غربی، توریستها و مردم آلمان شرقی برای بازدید از تونل دعوت بعمل آوردند و راهنمایانی را نیز تعیین كردند تا خصوصیات فنی شبكه استخباری را برای بازدید كنندگان تشریح كند. در ظرف ۲ ماه چهل هزار نفر از این تونل بازدید كردند.

نكته جالب این واقعه ماجرای باریدن اولین برف زمستانی سال ۱۹۵۵ بود. جاسوسان آمریكائی هنگام زمستان دستگاه‌های گرم كننده در سراسر تونل نصب كرده بودند و این امر باعث شده بود بر روی سطح زمین كلیه برفها به عرض یك متر و درست در مسیر تونل آب شود. مأموران مرزی برلن شرقی مشاهده كردند اولین برف زمستانی در یك مسیر مشخص و مارپیچ سطح زمین و در دو سوی مرز ذوب می‌شود اما قبل از آنكه مأمورین بیشتر به این موضوع ظنین شوند یكی از آمریكائیان این وضع را دید و آن را به جاسوسان گزارش داد. جاسوسان نیز ناگزیر شدند علیرغم سرما و یخبندان شدید یك سیتسم خنك كننده در هوای زمستانی در داخل تونل برقرار سازند! و به جاسوسی خود در چنین شرایط دشوار ادامه دهند. این طرح موفق بود و از آن پس بتدریج برف تمامی سطح زمین حتی در مسیر تونل را نیز سفید پوش كرد.

منبع: سازمانهای جاسوسی دنیا، احمد ساجدی، انتشارات محراب قلم