دختربچه ها و سیره نبی اعظم صلی الله علیه و آله

برخورد دین مبین اسلام خصوصاً پیامبر عظیم الشان آن نسبت به زنان و دختران بسیار والاست

برخورد دین مبین اسلام خصوصاً پیامبر عظیم الشان آن نسبت به زنان و دختران بسیار والاست . کسی خواهد توانست به خوبی عظمت لطف رسول خدا(ص) به دختران را در عصر پیامبر درک کند که از عمق فاجعه تحقیر جنس مؤنث، دخترکشی، برخورد کالایی با زنان در عصر جاهلیت با خبر باشد.

اما سیره رسول خدا(ص) ممتاز و منحصر به فرد بود. خدیجه کبری(س) پس از تولد قاسم چهار دختر برای رسول خدا(ص) به دنیا آورد و هر بار که خبر تولد هر دختر به رسول خدا(ص) می‌رسید، بسیار مسرور ‌شده و گوسفندی قربانی می‌کرد. نسبت به آنها دائماً ابراز لطف می‌نمود و از مرگ آنها بسیار غمگین می‌شد. زمانی که رقیه درگذشت رسول خدا(ص) خود او را دفن کرد. بر مزار او آب ریخت و فاطمه را که کنار او نشسته بود و بر مرگ خواهر اشک می‌ریخت نوازش کرده و دلداری می‌داد و با گوشه عبایش اشک چشم او را پاک می کرد. محبت او به فاطمه نیز بی‌نیاز از هر گونه بحث است ولی جهت ادای احترام به آن بانوی بزرگ بخشی از روایات مربوط به رفتار حضرت با دختر گرامی‌اش را متذکر می‌شویم:

بنا به نقل کتاب‌های روائی شیعه و سنی رسول خدا(ص) دایماً فاطمه را می‌بوسید، سر بر سینه او نهاده و می‌بویید و می‌فرمود بوی بهشت را از فاطمه(س) استشمام می‌کنم. هر گاه فاطمه به حضورش می‌رسید، نه تنها جلوی قدوم دختر برمی‌ساخت بلکه بسوی او چند قدم می‌شتافت و او را با تکریم بر جای خود می‌نشاند. هنگام رفتن به سفر، آخرین کسی که رسول‌الله با او خداحافظی می‌کرد فاطمه بود و پس از بازگشت اولین کسی که به دیدارش می‌رفت نیز فاطمه بود. پس از ازدواج او تا مدتی که خانه او از خانه پدر فاصله داشت هر روز رسول خدا(ص) برای دیدار او و سلام بر او مسیر طولانی را طی کرده و به خانه فاطمه می‌رفت. همین رفتار بود که مسلمانان را واداشت که کنار خانه رسول خدا(ص) خانه‌ای برای فاطمه در نظر بگیرند.

رسول خدا(ص) نه فقط نسبت به دختران خود بلکه نسبت به سایرین نیز این لطف را دریغ نمی‌فرمودند. از آن جمله امامه دختر زینب نوه رسول خداست که حضرت او را بسیار دوست می‌داشت. گاهی هدایایی که در اختیارش قرار می‌گرفت به امامه می‌بخشید. صاحب طبقات نقل می‌کند روزی گردنبندی برای رسول خدا(ص) فرستاده شد و حضرت رو به همسران خویش فرمود آن را به کسی هدیه می‌کنم که نزد من دوست داشتنی‌تر است، سپس آنان مشاهده کردند که رسول خدا(ص) گردنبند را به امامه بخشید.

توجه رسول خدا(ص) به دختر بچه‌ها داستانی جداگانه و شیرین دارد لیکن علاوه بر توجهات عاطفی رسول خدا(ص) به دختران باید دانست قوت روحی و صلابت شخصیت که حاکی از اعتماد به نفس و توانایی ابراز وجود در مواقع مقتضی برای دفاع از حق و جسارت حق‌مداری در عرصه‌های مختلف زندگی است، ویژگی دخترانی است که در محضر آن پیامبر بزرگ رشد می‌کردند.

آموزش حیا و عفت، خضوع، فروتنی و قناعت که از برجسته‌ترین اخلاقیات بخصوص برای زنان است، هیچیک در تربیت نبوی مانع از آن نمی‌شد که نبی‌اکرم دختران را موجوداتی زبون و ذلیل بار بیاورد.

توجه به تربیت احساسی دختران و تلاش در جهت رشد عاطفی آنها یک ارزش بوده و حاکی از ارتباط معقول بین جنسیت و تربیت است. در عین حال دختران نیز مانند پسران وظائفی اجتماعی بر عهده دارند. آنان نیز می‌بایست توانایی‌ آمریت داشته باشند تا بتوانند وظیفه مهم امر به معروف و نهی از منکر را در آینده انجام دهند. چنانکه اگر در شرایط حاد سیاسی قرار ‌گرفتند بتوانند در مقابل ستمگران از حق و حقوق خود و سایر مسلمانان دفاع نمایند،در نتیجه لازم است که توانایی روحی کافی و لازم را برای انجام این وظائف مشترک انسانی در اختیار داشته باشند. طبعاً این توانایی‌ها رفعی و با سرعت کسب شدنی نیست بلکه آموزش این مهارت‌ها باید در تمام مراحل رشد بخصوص دوران کودکی، در دستور کار تربیتی والدین یا نهاد‌‌های تربیتی قرار گیرد. بدیهی است که برنامه تربیتی‌ای که حاوی همه نیازهای عاطفی، شخصیتی، خانوادگی و اجتماعی زنان و مردان باشد آنان را در نقطه اعتدال قرار می‌دهد و تعارضی در اوصاف و هویت جنسی آنان ایجاد نمی‌کند.

بنابراین رسول خدا(ص)، احترام به دختر و عدم آزار و اهانت به او را وسیله ورود به سعادت اخروی می‌داند و تأکید می‌کند «اگر کسی هرگز پسر خود را بر دخترش ترجیح ندهد خداوند او را وارد بهشت می‌کند.»

از نظر رسول خدا(ص) دختران بهترین فرزندانندو نعمت‌هایی هستند که سرشار از لطف بوده و همواره آماده کمک و یاری‌اند.حضرت علی علیه‌السلام می‌فرماید: هر گاه خبر تولد دختری به رسول خدا(ص) می‌رسید ایشان می‌فرمودند او یک گل است و رزق و روزی او نیز بر عهده خداوند است.طبعاً این تشویق هم حاکی از ویژگی‌ روانشناختی دختر بچه‌هاست و هم به نوعی داوری در مورد صفات عاطفی دختران است. خوب است با تأسی از بیانات پیامبر (ص) دختران را بر اساس تقویت این صفات عاطفی تربیت نمود.

از سوی دیگر از شناخت زندگی دخترانی که در محضر حضرت تربیت یافتند معلوم می‌شود که حضرت در عین توجه به نکات فوق، استواری و اعتماد به نفس جهت انجام وظائف خطیر را در مواقع لزوم، به آنان آموخته بود.

یکی از شواهد این مطلب وجود مقدس حضرت زهراست. حضرت در کودکی یار و پشتیبان پدر در تمام شرایط حاد اجتماعی ـ سیاسی دوران اوایل بعثت بود. روایت شده است که روزی رسول خدا‌(ص) در کنار کعبه مشغول نماز بود و جمعی از قریش نیز در آن نزدیکی نشسته بودند.

یکی از آن کافران خواست که کسی شکمبه شتری را در هنگام سجده بر دوش رسول خدا(ص) نهاده تا اسباب اهانت به حضرتش فراهم شود.

عقبه بن‌ابی معیط جرأت این جسارت را به خود داد و زمانی که رسول خدا(ص) در سجده بود مرتکب این عمل ناروا شد. رسول خدا(ص) در سجده ماند و آن کفار بی‌مقدار آنقدر خندیدند که نزدیک بود بر زمین بیفتند. کسی به فاطمه ماجرا را خبر داد. وی در حالی که کودکی خردسال بود، با سرعت خود را به پدر رسانید و آن ماده متعفن را از دوش مقدس ایشان برداشته و آنگاه به کفار رو کرده و آنان را سخت شماتت کرد.

بدیهی است که این شجاعت و جسارت را فاطمه (س) از مادر، پدر و محیط تربیتی خانوادگی خود به ارث برده بود.

نویسنده : فریبا علاسوند