رفاه بهتر است

نگاهی به برنامه های خصوصی اکتشاف ماه

«ویل دورانت» نظر همسر سقراط را درباره وی این طور می نویسد؛ «سقراط به هیچ دردی نمی خورد. تنبلی است که برای خانواده خود به جای نان، افتخار می آورد.» از دل همین چند خط ساده است که سوالی نظیر «علم بهتر است یا ثروت؟» بیرون می آید. که البته همسر سقراط به خوبی جوابش را می دانست؛ علمی که به رفاه منتهی نشود، فایده یی نخواهد داشت. اگر در آن سال های نه چندان دور به جای آن سوال اساسی از ما می خواستند که در مورد این سوال که «رفاه بهتر است یا بدتر؟» انشا بنویسیم تکلیف همه چیز روشن می شد و ما این همه سال با وجدان خود کلنجار نمی رفتیم که به خوردش بدهیم علم قطعاً بهتر است.امروز و در ادامه در مورد یک رقابت بزرگ و کم سابقه در عرصه سفرهای فضایی و تحقیقاتی خواهم نوشت که البته کم ارتباط با مبحث روباتیک هم نیست، هر چند که تا زمان برگزاری مسابقات و به علت مسائل رقابتی تیم های شرکت کننده در آن از افشای اطلاعات فنی خود، خودداری می کنند.

بنیاد Prize- X که پیش از این مسابقاتی نظیر Ansari X Prize را در سال ۲۰۰۴ برگزار کرده است (جایزه ۱۰ میلیون دلاری این مسابقه به یک گروه خصوصی تعلق گرفت که توانست ظرف مدت دو هفته، دو بار به فضا سفر کند.) این بار در پروژه مشترک دیگری با کمپانی گوگل مسابقات Lunar X Prize Google را آغاز کرده است.

۳۰ میلیون دلار از شرکت گوگل برای دو تیم اولی که بتوانند روبات هایشان را بر روی ماه فرود بیاورند و تصاویر و اطلاعاتی از آنجا به زمین ارسال کنند، اختصاص داده شده است.گوگل ۲۰ میلیون دلار به تیم اولی که بتواند بر کره ماه فرود بیاید و اطلاعاتی را به زمین ارسال کند و بعد حداقل ۵۰۰ متر بر سطح ماه حرکت کند و بسته اطلاعاتی دوم را ارسال کند، خواهد داد. گروه دومی که این مراحل را به انجام برساند ۵ میلیون دلار خواهد برد. بخشی از ۵ میلیون دلار جایزه اضافی به گروهی که بتواند محل فرود نخستین فضاپیما بر سطح ماه را پیدا کند و بخشی دیگر به تیمی که بتواند قطعات یخ را بر سطح ماه پیدا کند تعلق خواهد گرفت و چنانچه مسابقه تا ۳۱ دسامبر سال ۲۰۱۲ پایان نپذیرد، میزان کل جایزه در اولین مرحله تا ۳۱ دسامبر سال ۲۰۱۴ به ۱۵ میلیون دلار کاهش خواهد یافت.ساخت و طراحی این پروژه ده ها میلیون دلار هزینه خواهد داشت و روبات طراحی شده باید قادر باشد در دمای ۲۵۰ درجه زیر صفر وظایف محوله را به انجام برساند. به تازگی اعلام شده است که محل برگزاری مسابقات پایگاه فضایی فلوریدا خواهد بود و این پایگاه هم به طور مجزا جایزه یی دو میلیون دلاری برای برنده اختصاص داده است.

حدود ۵۶۰ تقاضا از ۵۳ ملیت مختلف برای شرکت در مسابقه ابراز علاقه مندی کرده اند که تا امروز یک گروه از رومانی، هشت گروه از ایالات متحده و یک گروه از ایتالیا موفق به ثبت نام در این مسابقه شده اند.رئیس بنیاد XPrize «توسعه نسل جدیدی از تکنولوژی کم هزینه تر که می تواند دفعات بیشتری در تجسس های فضایی به کار گرفته شود» را از اهداف اصلی این پروژه می داند. در همین حال شرکت گوگل امیدوار است با برگزاری مسابقاتی با این شرایط و در این سطح امکان پیشبرد پروژه ها بسیار سریع تر از پروژه های مشابه دولتی فراهم شود که پیشرفتی بزرگ به حساب می آید. این در حالی است که سازمان فضایی ناسا از بازگرداندن چند فضاپیما به سطح کره ماه تا پایان سال ۲۰۲۰ خبر داده است.چندی پیش در ویدئویی بحث برانگیز که از طریق بنیاد XPrize منتشر شد، علت اهمیت بازدید مجدد از سطح ماه، بهره برداری از معادن متعدد سیلیکون کره ماه برای تامین منابع انرژی فضاپیماها و پایگاه های فضایی خورشیدی و همچنین ارسال این منابع به زمین عنوان شده است.

● در مورد بنیاد XPrize

بنیاد تحقیقاتی XPrize که مقر اصلی اش در لس آنجلس ایالات متحده است، پیش از این با برگزاری مسابقه Ansari X Prize در سال ۲۰۰۴ در صدر اخبار رسانه های خبری قرار گرفته است. در حال حاضر این بنیاد مشغول برگزاری دو مسابقهGoogle Lunar X Prize و Archon X Prize است.اصولاً همه چیز به همه چیز ربط دارد. می شود در پایان این مقاله از اهمیت بخش های خصوصی در پیشبرد اهداف دولتی حرف زد. می شود از قدرت تبلیغات گفت. می شود به ارزش کارهای تحقیقاتی اشاره کرد. می شود در مورد آینده صحبت کرد و حتی می شود پرسید؛ «بشر به کجا می رود؟» اما به گفتن همین کفایت می کنم که «یکی از راه های پول در آوردن اختراع است.»

احسان شارقی