۴ اوت سال ۱۹۸۳ میلادی ـ کودتا در کشور مردان کامل

۲۷سال پیش در شب ۴ اوت سال ۱۹۸۳ میلادی در ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه صدای شلیک سلاح های خودکار در شهر اواگادوگو پایتخت کشور ولتای علیا طنین افکند. خیابان ها از مردم خالی شدند.سروان توماس …

۲۷سال پیش در شب ۴ اوت سال ۱۹۸۳ میلادی در ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه صدای شلیک سلاح های خودکار در شهر اواگادوگو پایتخت کشور ولتای علیا طنین افکند. خیابان ها از مردم خالی شدند.سروان توماس سانکارا به همراه تعدادی از افسران جوان علیه حکومت ژان باپتیست اوئه دراگو دست به کودتا زده بود.

رادیو دولتی ولتای علیا برنامه های عادی اش را ناگهان قطع کرد و به جای آنها مارش نظامی پخش شد. بیانیه ای به این مضمون از رادیو پخش شد : «شورای ملی انقلاب از این پس قدرت را در کشور دست گرفته و به رژیم پوشالی رییس جمهور ژان باپتیست اوئه دراگو خاتمه داده است». این صدا از میان هزار صدا قابل شناسایی بود.صدای سروان توماس سانکارا ، ۳۴ ساله که تا چند ماه پیش نخست وزیر کشور بود و به عنوان یکی از افسران بسیار کاریزماتیک ارتش ولتای علیا محسوب می شد.

در این کودتا ۵ نفر کشته و ۱۵ نفر مجروح شدند.این کودتا پنجمین کودتا در جریان ۲۳ سال استقلال ولتای علیا بود.

ژان باپتیست اوئه دراگو ، سروان پزشک که خودش با یک کودتای نظامی در روز ۷ نوامبر سال ۱۹۸۲ میلادی به قدرت رسیده بود ، حکومتش ساقط شد.البته کودتای سانکارا قابل پیش بینی بود.

سانکارا در روز ۲ فوریه سال ۱۹۸۳ میلادی به سمت نخست وزیر منصوب می شود.در مقابل ضعف فوق العاده اوئه دراگو که به محافظه کاری مشهور بود ، سانکارا یک افسر پیشرو و بسیار محبوب به شمار می آمد.

سانکارا پس از نخست وزیر شدن در اولین سفرهای خارجی خود به کره شمالی و لیبی رفت .او بی وقفه سخنرانی های آتشین علیه امپریالیسم و نئوکلونیالیسم انجام می داد.

سانکارا بدون آنکه رئیس جمهور را در جریان بگذارد سرهنگ معمر قذافی را به اواگادوگو دعوت کرد.پس از گذشت چند هفته اختلاف ها میان رئیس جمهور و نخست وزیر آشکار شدند.

در روز ۱۷ مه سال ۱۹۸۳ میلادی ، رئیس جمهور اوئه دراگو نخست وزیرش را برکنار کرد و دستور دستگیری او را داد. اما ۲ هفته بعد درپی شورش چتربازان کماندو ، اوئه دراگو ناگزیر شد سانکارا را آزاد کند.

پس از کودتای ۴ اوت و به قدرت رسیدن توماس سانکارا در ولتای علیا که یکی از فقیرترین کشورهای آفریقا محسوب می شد ، او به سرعت در کشورش یک سیستم جدید و حیرت آور را برقرار کرد.

آمیزه ای از مارکسیسم ، چه گواریسم ، پان آفریکانیسم و بشر دوستی مسیحی.

سانکارا مردم کشور را دعوت کرد فرآورده های داخلی را مصرف کنند. او اندک اندک خود را به عنوان قهرمان تمام «محرومان زمین» تصور کرد.

توماس سانکارا یک سال پس از به قدرت رسیدن تصمیم گرفت نام کشورش ولتای علیا که یادآور دوران استعمار بود را تغییر دهد.ولتای علیا ، به بورکینافاسو «کشور مردان کامل» تغییر نام داد.

به این ترتیب ، در شب ۴ اوت سال ۱۹۸۳ میلادی سروان توماس سانکارا به همراه تعدادی از افسران جوان علیه حکومت ژان باپتیست اوئه دراگو دست به کودتای نظامی زد و قدرت را در کشور ولتای علیا به دست گرفت. او یک سال بعد ، نام ولتای علیا را به بورکینافاسو تغییر داد.

توماس سانکارا که معتقد به یک انقلاب دموکراتیک و مردمی بود در سال ۱۹۸۷ میلادی در یک کودتای نظامی توسط بلز کومپائوره از قدرت ساقط شد و به قتل رسید اما حتی بعد از مرگ او نام بورکینافاسو «کشور مردان کامل» برای همیشه باقی ماند.

بهرام افتخاری