امان از میگرن

میگرن یک بیماری شایع به حساب می آید و بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند, در طی سال های متمادی, دچار حملات مکرر سردرد می شوند

میگرن یک بیماری شایع به حساب می‌آید و بیشتر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، در طی سال‌های متمادی، دچار حملات مکرر سردرد می‌شوند.

سردرد میگرنی معمولا به صورت ضربان‌دار بوده و اغلب با تهوع و اختلال در بینائی نیز همراه است. اگرچه اکثر موارد میگرن سردردهای شدید را شامل می‌شود؛ ولی هر سردرد شدیدی میگرن نیست و به‌عکس، حتی ممکن است سردرد میگرن به صورت یک درد خفیف بروز کند.

● علائم میگرن

میگرن یک سردرد ضربان دار است که می تواند در یک طرف هر دو طرف سر ایجاد شود. سردرد میگرن معمولا باحالت تهوع، استفراغ، و یا کاهش اشتها همراه است. فعالیت فیزیکی، نور زیاد و یا صداهای بلند می‌تواند سردرد میگرنی را تشدید کنند.

بیشتر حملات میگرن بین ۱۲-۴ ساعت طول می‌کشد. یکی از خصوصیات منحصر به فرد میگرن احساس غیرمعمولی است که، قبل از شروع حمله به فرد دست می‌دهد و به آن «پیش‌درآمد» می‌گویند. علائم پیش درآمد می‌تواند شامل اختلالات بینایی (مثل مشاهده جرقه‌های نورانی، خطوط زیگزاک یا لکه‌های تاریک در جلو میدان بینایی)، سوزن‌سوزن شدن یک‌طرف بدن، سرگیجه، خستگی، گرسنگی و یا احساس عصبانیت باشد.

متعاقب پیش‌درآمد، سردرد خفیفی شروع می‌شود و به سردرد اصلی میگرنی می‌انجامد. میگرن همچنین میگرن دارای «پس‌اثر» نیز است که پس از حمله این احساس به فرد دست داده و شامل احساس تهی شدن از انرژی می‌شود که ممکن است برای یک تا دو روز پس از یک حمله شدید میگرن ادامه داشته باشد. این موارد در همه افرادی که مبتلابه میگرن هستند بروز نمی‌کند. گاهی این علایم به صورت تاری دید، مشاهده نورهای ضربان‌دار ظاهر می‌شود که ممکن است ۱۵تا۳۰ دقیقه طول بکشد. ظاهر شدن این علایم همیشه نشان دهنده شروع میگرن نیست.

● تشخیص میگرن

هیچ تست مخصوصی برای تشخیص میگرن وجود ندارد و نتایج آزمایشاتی مثل سی‌تی‌اسکن و ام‌آر‌آی مغز معمولا طبیعی هستند. البته ممکن است پزشک آزمایش‌های دیگری را توصیه کند، به خصوصا در افرادی که خصوصیات سردرد در آنها کاملا منطبق با میگرن معمولی نباشد و یا اینکه علاوه بر علائم میگرن، علائم آزاردهنده دیگری هم داشته باشند. البته اگر هرگونه شکی در تشخیص میگرن وجود داشته باشد، مشاوره با یک متخصص مغز و اعصاب انجام خواهد شد. پزشک معمولا از روی تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه او میگرن را تشخیص می‌دهد.

● طول مدت سردرد

سردرد میگرن می‌تواند چند ساعت تا چند روز طول بکشد و فرد مبتلا به میگرن ممکن است چندین بار در ماه دچار حملات بیماری شود. البته هستند افرادی که در طول دوره زندگی خود فقط یک بار دچار حمله میگرن می شوند و یا هستند افرادی که بیش از ۳ حمله در هفته را تجربه می‌کنند.

● پیشگیری

میگرن نیز مانند سایر انواع سردرد با توجه به نحوه تغذیه، دوری از استرس، استراحت و خواب منظم، قابل کنترل وپیشگیری است. انجام روش‌های دیگر مثل یوگا، پیاده‌روی در هوای مناسب، طب سوزنی، ماساژ درمانی، هومیوپاتی، استفاده از مسکن‌های قوی، حجامت و ورزش منظم برای برخی از بیماران در کاهش دفعات شروع حمله یا شدت حملات موثر بوده است.

● درمان

تعیین نوع دارو برای درمان به شدت و تعداد حملات بیماری بستگی دارد. تجویز دارو با نظر پزشک انجام می‌شود. یک دسته از داروها برای پیشگیری از حملات میگرن است که لازم است هر روز مصرف شوند تا مؤثر باشند و دسته دیگر، برای تسکین درد تجویز می‌شوند. بیمارانی که فقط چند بار در سال دچار حملات میگرن می‌شوند، به خوبی به مسکن‌های عادی و بدون نسخه پزشک پاسخ می‌دهند. باید توجه داشت که مصرف بی‌رویه همین مسکن‌ها نیز باعث بروز سردرد در افراد می‌شود. اگر شدت درد به حدی باشد که با فعالیت‌های عادی فرد تداخل کند و مسکن‌های ساده نیز درد را کاهش ندهند، مراجعه به پزشک و تجویز داروهای قوی‌تر الزامی است.

● چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

▪ سردرد میگرنی که در طول زمان به شدت آن افزوده شود؛

▪ شروع سردرد میگرن پس از ۴۰ سالگی؛

▪ سردرد شدیدی که ناگهان شروع می‌شود (در عرض مدت کمی به اوج خود می‌رسد) و به سردردهای صاعقه مانند معرف هستند؛

▪ سردرد میگرنی که با ورزش، سرفه، عطسه بدتر می‌شود؛

▪ سردردی که با علائم غیر معمول مثل از دست دادن بینائی، اختلال در صحبت کردن و یا راه رفتن همراه باشد؛

▪ سردرد میگرنی که پس از صدمه و ضربه به سر شروع شده باشد؛

▪ سردرد میگرنی که همیشه در یک‌طرف سر اتفاق می‌افتد؛

▪ سردرد میگرنی که با مشکلات خاص پزشکی دیگری مثل فشار خون بالا، ابتلا به سرطان و یا ایدز همراه است؛

▪ سردرد میگرنی در کسی که سابقه خانوادگی اختلالات عروقی و گشاد شدگی عروق مغزی دارد؛

روند بیماری و آینده فرد مبتلا به میگرن

بیشتر بیماران مبتلا به سردرد میگرن می‌توانند حملات گاه‌گاهی سردرد را تحمل کرده و به زندگی عادی خود ادامه دهند و همچنین اکثر بیماران به مرور راه‌های مقابله با سردرد و کاهش رنج ناشی از آنرا یاد می‌گیرند. به‌علاوه در اکثر موارد از شدت سردرد میگرن پس از دهه ششم زندگی کاسته می‌شود.