کودکان شترران به وطن خویش برمی گردند

کمتر از دو ماه است که فعالیت سازمان یونیسف, سازمان کمک به کودکان وابسته به سازمان ملل متحد, برای بازگرداندن کودکان شترران از برخی کشورهای عربی به کشورهایشان آغاز شده است کودکان پاکستانی و بنگلادشی که در خاورمیانه به عنوان شترران کار کرده اند, می توانند به دامان خانواده های خود بازگردند

کمتر از دو ماه است که فعالیت سازمان یونیسف، سازمان کمک به کودکان وابسته به سازمان ملل متحد، برای بازگرداندن کودکان شترران از برخی کشورهای عربی به کشورهایشان آغاز شده است. کودکان پاکستانی و بنگلادشی که در خاورمیانه به عنوان شترران کار کرده‌اند، می‌توانند به دامان خانواده‌های خود بازگردند.قاچاقچیان انسان بسیاری از این کودکان را، که ۴ تا ۱۵ ساله هستند، ربوده و به شترداران فروخته و شترداران هم این کودکان را به‌عنوان سوارکار در مسابقه‌های شترسواری به‌کار وا می‌داشتند. در سطح بین‌المللی این کار به‌عنوان نوعی برده‌داری محکوم شده است. در این میان از جمله امارات متحده عربی در برابر فشار جهانی تسلیم شده و مسابقه شترسواری با سوارکاران خردسال را ممنوع کرده است. به ابتکار یونیسف، سازمان کمک به کودکان وابسته به سازمان ملل متحد، بازگرداندن نخستین گروه پسران به میهن‌شان آغاز شده است و روند بازگشت گروه‌هائی دیگر نیز در جریان است.پسربچگان با شلاقی در دست روی شترها نشسته‌اند، پاهایشان را جمع کرده و به پهلوهای شتر بسته‌اند. مسابقه آغاز می‌شود.سوارکاران کوچک باید حیوان‌ها را با ضربه شلاق و فریاد تیز کودکانه‌شان هدایت کنند. وظیفه‌ای که به آنها سپرده شده بس دشوار است. بسیاری از کودکان از روی شتر به زمین پرت می‌شوند، روی زمین کشیده شده و به شدت زخمی می‌شوند. برخی از آنها حتی جانشان را از دست می‌دهند. برای مسابقه شترسواری مهم آن است که سوارکاران تا جائی‌که ممکن است سبک باشند. برای همین تاکنون همیشه از کودکان به‌عنوان سوارکار استفاده شده است. سازمان‌های مدافع حقوق بشر برآورد کرده‌اند که در منطقه خلیج‌فارس حدود ۴۰ هزار کودک شترران وجود دارد. اینک برخی از این کودکان می‌توانند امیدوار باشند که به میهن خود بازخواهند گشت و بار دیگر خانواده خود را خواهند دید.”هلگا کوهن“ سخنگوی مطبوعاتی یونیسف، سازمان کمک به کودکان وابسته به سازمان ملل متحد، می‌گوید: ”نخست کودکان را به وطن‌شان باز می‌گردانیم. در آنجا یونیسف برنامه‌ای دارد برای اینکه این کودکان بتوانند دوباره جذب جامعه شوند و زندگی را از سر بگیرند. طبیعی است که نخستین گام ما این است که پدر و مادر و خویشاوندان کودکان را پیدا کنیم. اگر این امکان وجود نداشته باشد، به آنها کمک می‌کنیم تا به مدرسه بروند. برای این کار دولت امارات متحده عربی از یونیسف پشتیبانی مالی می‌کند. تلاش ما این است که کودکان بتوانند در وطن‌شان آینده‌ای داشته باشند.“برنامه یونیسف برای بازگردان کودکان به وطنشان از مرداد ۱۳۸۴ آغاز شده است. اکثریت کودکانی که تاکنون بازگردانده شده‌اند اهل پاکستان بوده‌اند. از مرداد ماه تاکنون ۱۸۵ پسربچه وارد پاکستان شده‌اند. اکثر آنان از منطقه فقیرنشینی واقع در جنوب ایالت پنجاب می‌آیند. در لاهور، مرکز ایالت پنجاب در پاکستان، سازمانی به نام ”مرکز حمایت از کودکان“ آنها را می‌پذیرد. رئیس این سازمان خانم فهیده اصغر است. فهیده اصغر درباره این کودکان می‌گوید که بسیاری از آنان سال‌هاست که دور از وطن‌شان بوده‌اند و یافتن پدر و مادر آنها کاری است بسیار مشکل. اصغر می‌افزاید که با این حال ”مرکز حمایت از کودکان“ توانسته ۱۱۹ نفر از سوارکاران خردسال را به خانواده‌هایشان بازگرداند و حتی بیش از این.اصغر در این‌باره می‌گوید: ”بعد از اینکه خانواده‌ها را پیدا کردیم، به لاهور می‌آیند. ما یک دادگاه حمایت از کودکان داریم که از کودکانی که قربانی بوده‌اند حفاظت می‌کند. این دادگاه کودکان را به‌دست خانواده‌هایشان می‌سپارد. برای دادگاه مهم است که مطمئن شود کودکان از حمایت برخوردار خواهند شد و دوباره کسی با آنها مثل جنس قاچاق رفتار نمی‌کند.“بسیاری از کودکان را قاچاقچیان انسان ربوده و به شترداران عرب فروخته‌اند. اکثریت پدران و مادران از سرنوشت پسرانشان بی‌اطلاع می‌مانند. سازمان یونیسف برآورد می‌کند که تنها ۳۰ درصد پدران و مادران می‌دانند که فرزندان آنها به‌عنوان شترران کار می‌کنند. بیشتر آنان آگاه نیستند از اینکه چه سرنوشتی در انتظار فرزندانشان است.داد و ستد کودکان مشکلی است که در سراسر منطقه آسیای جنوبی و نیز فراتر از آن بسیار گسترده است. هلگا کوهن، سخنگوی یونیسف، می‌گوید: ”برآورد شده است که سوداگران انسان سالانه حدود یک میلیون کودک را در آسیا از خانواده‌هایشان با قول و قرارهای دروغین می‌گیرند یا حتی با خشونت آنها را می‌دزدند. پس از آن از این کودکان سوءاستفاده جنسی می‌کنند یا آنها را به‌کار اجباری وامی‌دارند، به‌طوری‌که پدیده کودکان شترران تنها یک بخش کوچک و البته بسیار چشمگیر از این اعمال غیرانسانی را تشکیل می‌دهد. ما امیدوار هستیم که بتوانیم در این زمینه موفق باشیم و موفقیت دراین زمینه بتواند به ما کمک کند تا بتوانیم در حوزه‌های دیگر هم، که پوشیده‌ترند و پنهان‌تر از نظرها هستند، در مبارزه با چنین جنایت‌هائی پیروز بشویم.“هلگا کوهن می‌گوید که این واقعیت که هنوز هم کودکان را می‌خرند و می‌فروشند نشانگر آن است که دولت‌ها به اندازه کافی با این پدیده مقابله نمی‌کنند. کوهن می‌افزاید که با این حال می‌توانیم بگوئیم که این مشکل شناخته شده و نخستین گام‌ها نیز برای مبارزه با آن برداشته شده است. فهیده اصغر، رئیس سازمان دولتی ”حمایت از کودکان“ در لاهور نیز این موضوع را تصدیق می‌کند. می‌گوید: ”ما ۷ واحد مختلف برای کشف موارد داد و ستد کودکان تشکیل داده‌ایم که همه کودکان را بازرسی می‌کند، به‌نحوی که کودکانی که زمانی به‌عنوان سوارکار در مسابقه‌های شترسواری شرکت می‌کردند، دوباره نتوانند از کشور خارج شوند و چنانچه بخواهند این کار را بکنند به‌طور خودکار معلوم شود. طی یک سال و نیم گذشته هم ۹۲ نفر که در خرید و فروش کودکان دست داشتند، دستگیر شده‌اند.“با وجود این به‌نظر سازمان پاکستانی غیردولتی کمک به کودکان SPARC این اقدام‌ها به هیچ‌وجه کافی نیستند. جواد اسلام، یکی از اعضاء این سازمان می‌گوید که در شش ماه گذشته سوداگران انسان حدود ۳۰۰ کودک دیگر را ربوده و با خود برده‌اند. هنوز هم این امکان وجود دارد که بتوان این کودکان را از کنترل فرودگاه رد کرد و به خارج از کشور برد. جواد اسلام عقیده دارد که تشدید قوانین می‌تواند راهگشا باشد.جواد اسلام می‌گوید: ”نمی‌توان کودکی را از پاکستان به‌طور قاچاق خارج کرد بدون آنکه کارکنان فرودگاه یا بنادر در تمام این پروسه سهیم باشند. برای همین روشن است که در این قضیه کارمندان دولت به‌طور وسیع دست دارند. من تا به حال هیچ نهاد دولتی را ندیده‌ام که مسئولیت بر عهده گیرد و تضمین کند که چنین چیزی در آینده دیگر رخ ندهد. حال که رسانه‌ها به این موضوع می‌پردازند، بهترین وقت است که تا جامعه مدنی از موقعیت استفاده کند و دولت را زیر فشار بگذارد. جامعه باید خواستار قوانینی سخت‌تر یا اقداماتی شدیدتر شود تا بتوان تمامی این روند را متوقف کرد.“در این میان مسابقه شترسواری در امارات متحده عربی همچنان ادامه دارد و نیاز به سوارکاران جوان و سبک وزن رفع نشده است. برای همین قرار است در آینده روبوت‌هائی که از راه دور کنترل می‌شوند جایگزین کودکان سوارکار بشوند. مخترع روبوت‌های ۳۰ کیلوگرمی، که شکلی شبیه به انسان دارند، شرکتی است سویسی. قرار است ۴ کارخانه برای تولید روبوت‌های سوارکار در منطقه خلیج‌فارس بنا شود.تنها هنگامی‌که شیخ‌های عرب واقعاً این بدیل را بپذیرند کودکان می‌توانند از زندگی دیگری برخوردار شوند.