چرا کشور ما به انرژی هسته ای احتیاج دارد

پس ایران که یک کشور ثروتمند است این ثروت خود را قبل از اینکه ذخایر نفتی تمام شود باید در محلی پس انداز کند که منابع انرژی ایران را پس از اتمام این ذخایر تامین کند که یکی از این منابع انرژی هسته ای است که هزینه بسیار بالایی دارد و فقط کشورهایی قادر به داشتن راکتور هسته ای هستند که توان مالی آنها بالاست

کشور ایران کشوری است که ذخایر نفت زیادی داشته و به علت داشتن چنین ذخایری یک کشور ثروتمند محسوب می‌شود و شاید به دلیل داشتن چنین ذخیره‌‌ای در گذشته کمتر به فکر این بوده است که منبع صادرات دیگر خود را ا فزایش دهد.

فرضا کشور دانمارک از نظر صادرات لبنیات به دلیل داشتن دامداری پیشرفته معروفیت دارد یا کشور آلمان از نظر صنعت و علوم آزمایشگاهی پیشرفته است و از نظر ساخت خودرو و یخچال و لوازم آرایشی و خیلی از لوازم دیگر یک کشور ثروتمند محسوب می‌شود و یا ژاپن بخصوص در سال‌های اخیر پیشرفت چشمگیری در صنایع و کامپیوتر دارد و چین که از نظر صنعت پیشرفته نیست با تلاش روزافزون کارگران چینی بازار تجارت خود را توسعه داده و از نظر پوشاک و کیف و کفش وغیره در آمد مالی خود را بالا برده است و یا خیلی از کشورها به دلیل داشتن آثار تاریخی و موزه‌ها و یا مناظر زیبا جمعیت توریست را به سمت کشورشان سرازیر می‌کنند و به این ترتیب درآمد خود را بالا می‌برند. پس چنین کشورهایی می‌توانند کمبود ذخایر نفتی خود را با پیشرفت‌های ذکر شده جبران نمایند.

پس ایران که یک کشور ثروتمند است این ثروت خود را قبل از اینکه ذخایر نفتی تمام شود باید در محلی پس انداز کند که منابع انرژی ایران را پس از اتمام این ذخایر تامین کند که یکی از این منابع انرژی هسته‌ای است که هزینه بسیار بالایی دارد و فقط کشورهایی قادر به داشتن راکتور هسته‌ای هستند که توان مالی آنها بالاست. که با وجود اینکه هزینه ساخت راکتور و روند ادامه کار بالاست ولی چون انرژی زیادی ایجاد می‌کند می‌تواند یک نیرو گاه برق قوی را راه‌اندازی کند .

طبق برآورد و پیش‌بینی‌های لازم و با توجه به منابع نفتی شناخته شده در کشورمان ما تا ۴۰ سال دیگر نفت بیشتر نخواهیم داشت و اگر بخواهیم بی‌تفاوت از کنار این مسئله بگذریم . نسل آینده ما یک کشور فقیر تحویل می‌گیرد و کشور فقیر هم معمولا مورد ظلم و تاخت و تاز ابر قدرت‌ها قرار می‌گیرد و دچار عقب افتادگی می‌گردد.

اما نکاتی که در کاربرد انرژی هسته‌ای باید به آنها دقت کرد به قرار زیر است:

۱) اولا سوخت‌های هسته‌ای مثل اورانیوم و توریم خود به خود دارای تشعشعات مرگبار هستند و اگر کسی بدون حفاظ با اورانیوم کار کند این تشعشعات وارد بدنش می‌شوند و تغییر شکل در سلول‌های بدن ایجاد می‌کنند و پس از گذشت چند سال احتمال بیماری سرطان در آن شخص پیش می‌آید و برای اینکه این احتمال کم شود آن شخص باید در پشت حفاظ سربی قرار بگیرد و یا از جلیقه‌های سربی استفاده کند. علاوه بر آن چنین کارمندانی باید روی سینه شان یک سیستم آشکارساز نصب شود که این سیستم نشان می‌دهد که این کارمند در هر هفته یا در هر ماه چقدر اشعه دریافت کرده و اگر بیش از حد مجاز مورد تابش قرار گرفته باشد باید مدتی را خارج از این محیط به صورت مرخصی یا انتقال به سر ببرد تا جبران تابش این اشعه بشود. که محاسبه اندازه‌گیری‌های هفتگی و ماهانه این مقدار تشعشع و حفاظ‌های سربی به کار رفته و پیش‌بینی‌های دیگر یک هزینه‌ای را به خود اختصاص می‌دهد.

۲) سنگ‌های اورانیوم استخراج شده خالص نمی‌باشند و دو ایزوتوپ ۲۳۵u و ۲۳۸u در این سنگ‌ها وجود دارد که ۲۳۵u اورانیومی است که در راکتور از آن استفاده می‌شود که فقط /۷%۰ از این مخلوط ۲۳۵u است و ۹۹/۳ %دیگر ۲۳۸u می‌باشد که مورد نیاز ما نیست. پس ما لازم داریم که اورانیوم را غنی سازی کنیم و ۲۳۵u را از این مخلوط جدا سازیم و ما می‌دانیم که مادام کوری که کاشف ماده رادیواکتیو بود در اثر غنی‌سازی اورانیوم بیمار شد و به علت بیماری سرطان خون در گذشت . چون از خطرات این اشعه آ‌گاهی نداشت .

۳) در راکتورهای اتمی باید نوترون را با سرعت زیاد به اورانیوم بتابانیم تا اورانیوم شکاف پیدا کند و در اثر شکاف نوترون‌های دیگری همراه با انرژی خیلی زیاد آزاد می‌شود و این نوترون‌های جدید هم به اورانیوم‌های بعدی برخورد می‌کنند و گرمای زیادی همراه با تعداد دیگری نوترون ایجاد می‌شود و این عمل زنجیروار تکرار می‌شود که جلوگیری از انفجار در قلب راکتور )corereactor( چون مرتبا انرژی زیادی آزاد می‌شود باید کند کننده و جذب کننده‌هایی در داخل راکتور قرار دهند تا سرعت نوترون را کم کند و مازاد آنها را نیز جذب نماید تا بتوانند انرژی آزاد شده را کنترل نمایند و از انفجار اتمی در داخل راکتور جلوگیری شود که اولا دستگاه‌های شتاب دهنده نوترون گران قیمت است و هزینه بالایی دارد ثانیا جداره corereactor باید تحمل

چنین انرژی بالایی را داشته باشد ثالثا اشعه‌های مضر از آن به بیرون نشت نکند.

۴) پاره‌های شکاف اورانیوم که به پسمانده‌های هسته‌ای یا زباله‌های اتمی معروف‌اند خود تشعشعات مرگبار تولید می‌کنند و حمل ونقل آنها( به وسیله ماشین‌های با خفاظ سربی) و دفن آنها در اعماق زمین در بیابان‌ها هزینه خیلی بالایی دارد و در ضمن باید مراقب باشد که در زمان حمل ونقل این زباله‌ها اشعه خارج نشود و آلودگی محیط زیست ایجاد نکند.

۵) دربهای ورود و خروج از راکتور بسیار ضخیم و از جنس سرب است و در ضمن تعداد آنها بیش از یکی است یعنی ابتدا اولین درب به‌طور اتوماتیک باز می‌شود وداخل می‌رویم و سپس این در بسته شده و درب دیگری باز می‌شود تا به محوطه اصلی در داخل راکتور وارد شویم و این عمل به خاطر این است که احتمال خروج آلودگی از راکتور کمتر شود و ساخت بدنه راکتور هم با پیش‌بینی‌های لازم به همراه است .

۶) راکتورها معمولا باید کنار آب رودخانه یا دریاها ساخته شوند تا برای خنک کردن قسمت داخلی راکتور از این آب استفاده شود و آب استفاده شده را که احتمال آلودگی دارد پس از مصرف باید خارج از دسترس افراد ناآگاه قرار دهند . پس همانطور که در ابتدا گفتیم ساخت راکتور هزینه بالایی را به خود اختصاص می‌دهد و در کنار آن تابش مواد رادیواکتیو هم مسائلی را ایجاد می‌کند که نباید به سادگی از آن گذشت. چون اگر کسی در معرض تابش بیش از حد این مواد قرار بگیرد نه تنها برای سلامتی خودش خطر دارد بلکه روی ژن این شخص هم این تابش اثر می‌گذارد و در آینده ممکن است صاحب بچه‌های عقب افتاده و یا معلول شود. همان طوری که در بمباران شهر هیروشیما افرادی که از این بمباران جان سلام به در بردند نسل بعدی آنها از نظر سلامتی دچار مشکلات شدند و حتی کسانی که در راکتور کار می‌کنند باید مراقب باشند که خودکار یا دست خود را به دهان نزنند چون ممکن است این آ‌لودگی وارد بدن آنها شود و بهتر است هر روز پس از مراجعه به منزل استحمام کنند تا اگر آلودگی روی پوستشان آمده باشد شسته شود ولی چرا کشور ما و کشورهای دیگر از داشتن راکتور هسته‌ای استقبال می‌کند؟

۱) چون مقدار کم سوخت هسته‌ای یعنی در حد یک گرم می‌تواند انرژی بسیار زیادی ایجاد کند واین انرژی را می‌توانیم به انرژی‌های دیگر یعنی انرژی گرمایی و انرژی الکتریکی تبدیل کنیم واز این نظر پیشرفت زیادی برای کشورمان این انرژی خواهد داشت.

۲) بازده چنین نیروگاه‌هایی بالاست و برق با توان زیاد ایجاد می‌کند. در نتیجه با وجود هزینه بالا چنین انرژیی ما را خرسند می‌سازد و احتیاجی به کشورهای دیگر نخواهیم داشت و خودکفایی انرژی را در صورت اتمام نفت می‌توانیم ادامه دهیم و می‌توانیم استقلال خود را حفظ کنیم. در ضمن چون معادن سوخت هسته‌ای به این زودی تمام نمی‌شود . مدت طولانی برای ما یک راکتور می‌تواند کار کند و بهره دهد پس آگاه می‌شویم که چرا بعضی از کشورهای زورگو می‌خواهند مانع ساخت راکتور در کشور ما شوند؟! چون آنها می‌خواهند از پیشرفت‌های علمی ما جلوگیری کنند و ما را در ظلمت و فقر بگذارند و زیر سلطه خود نگهدارند. و خودشان همچنان پیشرو باشند و قدرت را در دست بگیرند. درصورتی که داشتن انرژی هسته‌ای و استفاده از مزیت‌های آن از حقوق هر ملت است و نمی‌توان بی‌دلیل و با تحریم‌های بی‌جا موقتا جلوی پیشرفت چنین ممالکی را گرفت و اگر بخواهیم از حق قانونی خود بگذریم روزی کشوری می‌شویم عقب افتاده و محتاج ابر قدرت‌ها . پس نه تنها باید از این منابع کشور ما استفاده ببرد بلکه باید در صدد باشد منابع انرژی دیگری مثل انرژی خورشیدی و انرژی هیدروالکتریک و انرژی باد را هم جایگزین کند و پیشرفت روزافزونی داشته و از افراد تحصیلکرده در این موارد استفاده کند ولی اگر ما نتوانیم راکتور داشته باشیم باید آن‌قدر صادرات دیگر خود را افزایش دهیم ( مثل فرش و صنایع دستی و محصولات کشاورزی و غیره) تا با درآمد حاصل از آن بتوانیم سوخت تهیه کنیم که خود به خود متوجه می‌شویم راه اول یعنی ساخت راکتورهای هسته‌ای در کشورمان به صلاح مملکت ماست چون کشور ما دانشجویان و استادان زیادی را در این راه تربیت کرده و تعداد متخصصین و دانمشندان هسته‌ای ما چشمگیر است و به راحتی می‌توانند از عهده این موضوع برآیند.

پس به نفع کشور ما می‌باشد که با سیاست‌هایی که در پیش می‌گیرد با بهره‌برداری از این انرژی همواره پیشتاز بماند و به راحتی از این حق نگذرد.

میترا ایمانیان

فوق لیسانس فیزیک اتمی