آزمایشگاه، ایدز و هپاتیت

کارکنان آزمایشگاه با عوامل بیماری‌زایی مانند ویروس‌های هپاتیت B،‌ هپاتیت C و HIV مواجه هستند که به ترتیب باعث ابتلا به بیماری‌های هپاتیت B،‌ هپاتیت Cو ایدز می‌شوند...

کارکنان آزمایشگاه با عوامل بیماری‌زایی مانند ویروس‌های هپاتیت B،‌ هپاتیت C و HIV مواجه هستند که به ترتیب باعث ابتلا به بیماری‌های هپاتیت B،‌ هپاتیت Cو ایدز می‌شوند...

همه افرادی که در گروه درمان کار می‌کنند و ممکن است با خون آلوده تماس داشته باشند، باید خطرهای موجود در شغلشان را بشناسند چون یک لحظه غفلت (مثلا هنگام خونگیری از یک بیمار HIV مثبت) می‌تواند باعث فرورفتن سوزن آلوده به دست شود و او را دچار ایدز کند. این مشکل نه‌تنها در کشور ما بلکه در همه جای دنیا وجود دارد. به همین دلیل افراد باید هنگام استخدام در موسسه‌های درمانی، مراکز بهداشتی و بیمارستان‌ها آزمایش خون بدهند و اقدام‌های پیشگیرانه لازم و واکسیناسیون را انجام دهند. مثلا با ۳ نوبت واکسیناسیون (یک نوبت در شروع کار، نوبت دوم یک ماه بعد و نوبت سوم ۶ ماه بعد) می‌توان مطمئن شد فرد در برابر بیماری هپاتیت B واکسینه شده است.

در مورد بیماری هپاتیت C اما واکسنی وجود ندارد و تنها راه پیشگیری، رعایت اقدام‌های احتیاطی است. در مورد HIV نیز اگرچه تاکنون واکسن موثری در دسترس نیست اما اگر فردی هنگام کار، با فرآورده‌های خونی آلوده تماس پیدا کرد، این شانس وجود دارد که با مصرف داروهای ضدویروس ایدز به مدت ۴ هفته، بتواند از انتقال بیماری پیشگیری کند. این داروها با اطمینان بالای ۷۰ درصد از انتقال بیماری جلوگیری می‌کنند. افرادی که با خون و فرآورده‌های خونی در تماس هستند، باید برای پیشگیری از خطرهای ناشی از کار در آزمایشگاه، هنگام کار با مواد آلوده مانند خون از دستکش یکبار مصرف و وسایل حفاظتی مانند ماسک و عینک استفاده کنند و توجه داشته باشند که هیچ چیز جای دقت عمل هنگام کار را نمی‌گیرد.

دکتر مسعود مردانی

استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی