پسماندهای فضایی

از سال ۱۹۵۷ که اتحاد جماهیر شوروی موفق شد ماهواره ‏اسپوتنیک۱ را در مدار قرار دهد، آلودگی فضا به دست بشر ‏آغاز شد. این آلودگی، عمدتاً مربوط به قطعات رها شده در ‏فضا، انفجارات …

از سال ۱۹۵۷ که اتحاد جماهیر شوروی موفق شد ماهواره ‏اسپوتنیک۱ را در مدار قرار دهد، آلودگی فضا به دست بشر ‏آغاز شد. این آلودگی، عمدتاً مربوط به قطعات رها شده در ‏فضا، انفجارات خواسته یا ناخواسته و محموله‌های غیر قابل ‏استفاده می‌باشد.

سطح تکنولوژی پرتاب ماهواره‌ها در آغاز ‏عصر فضا و عدم شناخت دقیق مهندسان و متخصصان ‏نسبت به مخاطرات پسماندهای فضایی، باعث شد که در ‏سالهای اوج این فعالیتها حجم قابل توجه‌ای پسماند در ‏مدارهای گوناگون زمین رها شود. چند سالی که از عصر ‏فضا گذشت کم‌کم خطرات ناشی از پسماندهای فضایی، ‏خود را به اشکال مخاطره‌آمیزی نشان دادند. در بررسی ‏محموله‌هایی که به زمین باز‌می‌گشتند، نشانه‌هایی از ‏برخوردهای کوچک و بزرگی دیده می‌شد که پاره‌ای از آنها ‏بسیار خطرناک به نظر می‌رسیدند.

پس از آغاز ‏راهپیماییهای فضایی، خطرات ناشی از برخورد پسماندهای ‏بسیار کوچکی که می‌توانست به راحتی پوشش نازک و ‏حساس لباس فضانوردان را پاره کند، معضل دیگری بود که ‏آژانسهای فضایی را به تحقیق و تفکر بیشتری وا‌داشت. این ‏موضوع در سال ۱۹۹۱، زمانی که دستکش یکی از ‏فضانوردان شاتل فضایی آتلانتیس هنگام پیاده‌نوردی ‏فضایی و در اثر برخورد پسماند بسیار کوچکی پاره شد، ‏اهمیت ویژه‌ای یافت.

فضای اطراف زمین را اجرام سماوی و غیر سماوی، پلاسما، ‏امواج الکترومغناطیسی و یونها در بر‌گرفته است‎‏. ‏ملموس‌ترین و فیزیکی‌ترین پدیده‌ای که در اطراف زمین ‏مشاهده می‌شود، مدارگردها هستند. در تعریف، مدارگردها ‏اجسامی هستند با وزن، ابعاد و شکل ظاهری متفاوت که با ‏طبعیت از قوانین سه‌گانه کپلری به دور اجرام عظیم ‏سماوی می‌چرخند.‏ مدارگردهای اطراف زمین را می‌توان به دو گروه ‏مدارگردهای سماوی مانند ماه، سنگهای آسمانی و غبارهای ‏بین‌سیاره‌ای و مدارگردهای دست ساز مانند ماهواره‌ها، ‏ایستگاه‌ها و پسماندهای فضایی تقسیم کرد.‏

مدارگردهای غیر سماوی را میتوان در دو گروه اجرام قابل ‏استفاده نظیر ماهواره‌ها و اجرام غیر قابل استفاده نظیر ‏مراحل پایانی راکتهای حامل و یا ماهواره‌های از کار افتاده جای داد. پسماندهای فضایی به این گروه از ‏مدارگردهای ساخته دست بشر که غیر قابل استفاده بوده و ‏یا عمر مفیدشان به پایان رسیده باشد گفته می‌شوند. ‏تخمین زده می‌شود که در حال حاضر حدود ۳۳۰ میلیون ‏قطعه پسماند با ابعاد مختلف از قطر یک میلیمتر تا ‏ماهواره‌های از کار افتاده چند صد کیلوگرمی در مدارهای ‏مختلف زمین سرگردان باشند‏.‏

‏اکثر پسماندهای فضایی در دو منطقه عمده اطراف ‏زمین انباشته شده‌اند. منطقه لئو (‏LEO‏) یا محدوده کم ‏ارتفاع مداری اولین منطقه آلوده فضا شمرده می‌شود. این ‏منطقه که از ارتفاع ۲۰۰ کیلومتری سطح زمین آغاز شده ‏و تا حدود ۲۰۰۰ کیلومتری ادامه پیدا می‌کند برحسب ‏اتفاق میزبان بیشترین تعداد ماهواره‌های هواشناسی و ‏نظامی است و از این نظر منطقه حساسی به حساب می‌آید. منطقه دوم، ناحیه کم ضخامت مدار ‏زمین‌آهنگ یا جئو (‏GEO‏) ‌ در ارتفاع حدود ۳۶۰۰۰ ‏کیلومتری زمین است که تقریبا تمامی ماهواره‌های ‏مخابراتی و تلویزیونی در این ناحیه واقع شده‌اند.

anafilaksi.blogfa.com/post-۱۶.aspx