پوست هایی که به بدلیجات حساسند

خانم‌های جوان به استفاده از بدلیجات متنوعی که این روزها در بازار وجود دارد، علاقه خاصی دارند، اما بعضی‌ها با بدلیجات مشکل دارند چون با پوستشان سازگاری ندارد و به آنها حساسیت …

خانم‌های جوان به استفاده از بدلیجات متنوعی که این روزها در بازار وجود دارد، علاقه خاصی دارند، اما بعضی‌ها با بدلیجات مشکل دارند چون با پوستشان سازگاری ندارد و به آنها حساسیت دارند. این حساسیت «درماتیت تماسی» نامیده می‌شود که در واقع یک واکنش التهابی پوست است...

این واکنش التهابی در اثر مواجهه با مواد حساسیت‌زا و تحریک‌کننده ایجاد می‌شود. بسیاری از مردم به مواد آلرژن (حساسیت‌زا) واکنش نشان نمی‌دهند ولی در تعداد کمی از افراد مستعد مواجهه با این مواد باعث بروز التهاب پوستی می‌شود. موادی از قبیل اسیدها، قلیاها، حلال‌های شیمیایی و صابون‌های قوی و موادشوینده اغلب درماتیت تماسی‌تحریکی ایجاد می‌کنند.

این مواد می‌توانند روی پوست هر فردی منجر به درماتیت شوند ولی مواد آلرژن (حساسیت‌زا) فقط در افراد مستعد ایجاد واکنش می‌کنند. یکی از شایع‌ترین این واکنش‌های آلرژیک تماسی، درماتیت تماسی آلرژیک به فلزات از جمله بدلیجات است. موارد بسیار زیادی دیده شده است که فرد به ساعت، دکمه لباس، گوشواره، زیپ‌شلوار و گیره‌های فلزی لباس که در تماس با پوست بدن قرار می‌گیرند، واکنش نشان ‌دهد. درواقع این افراد در مواجهه با فلز خاصی که به آن حساسیت دارند و از نظر ژنتیکی مستعد هستند، واکنش پوستی نشان می‌دهند. این واکنش در پوست محل تماس با ماده حساسیت‌زا مانند فلز بدلیجات به صورت خارش، قرمزی، تورم، پوسته‌ریزی و در موارد شدیدتر ایجاد تاول بروز می‌کند. شایع‌ترین فلزی که واکنش تماسی‌حساسیتی ایجاد می‌کند، نیکل است. حساسیت به نیکل یک مشکل ناتوان‌کننده و شایع در میان بیمارانی است که به متخصص پوست مراجعه می‌کنند. میزان شیوع آن از ۴ تا ۱/۱۳ درصد است. احتمال بروز حساسیت به نیکل در هر سنی وجود دارد.

برخی افراد حتی با تماس مختصر با نیکل دچار واکنش می‌شوند و در برخی پس از سالیان طولانی تماس با نیکل درماتیت ایجاد می‌شود. گاهی درماتیت محدود به دست‌ها یا محل‌های تماس با نیکل است و گاهی به صورت بثورات گسترده پوستی در نواحی باسن، کشاله‌ران و چین‌های بدن و پلک‌ها رخ می‌دهد. نیکل در بسیاری از زیورآلات، ساعت‌ها، لوازم فلزی مورد استفاده در منزل، سکه‌ها و حتی وسایل ارتودنسی (مرتب‌کردن دندان‌ها) وجود دارد. یون‌های نیکل در تماس با پوست انسان آزاد و به التهاب منجر می‌شوند، به خصوص اگر تعریق شدید باشد، تشدید می‌شود. خیلی‌ها برای فرار از این حساسیت، پشت ساعت‌هایشان لاک ناخن می‌‌زنند. اگرچه این کار سدی روی فلز ایجاد می‌کند ولی خود لاک ناخن هم ماده‌ای دارد که خود این ماده یکی از مواد حساسیت‌زای شناخته شده است و می‌تواند درماتیت تماسی در فرد مستعد ایجاد کند. بهتر است کسی که به بدلیجات حساسیت دارد، حتما به متخصص پوست مراجعه کند تا «تست حساسیت» انجام شود. در این آزمایش، مواد آلرژن متعدد فلزات با پوست تماس داده و واکنش فرد به آنها مشاهده و بررسی می‌شود. با این روش پزشکان متوجه می‌شوند که فرد به کدام یک از مواد حساسیت دارد.

دکتر مریم یوسفی

متخصص پوست و مو،

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی