طبقه بندی اتاق خودروها و كلاس آنها

كوچك ترین اتاق خودرو در میان كلاس های بدنه خودرو می باشد كه عموماً طول كمتر از ۳ متر دارد و فضای داخلی اتاق آن ۸۵ فوت مكعب یا ۲۴۰۰ لیتر بوده است این اتاق ها در بعضی از موارد دارای ۳ چرخ بوده و فقط ظرفیت ۲ نفر راننده و مسافر را دارند

بازار رقابتی فروش خودروها به سمتی می‌رود كه خودروسازان را به ارائه فرم‌های بدنه متفاوت از محصولات با توجه به نیروی محركه آنها سوق می‌دهد. بنابراین طبقه‌بندی خودروها تا حدودی وابسته به شركت‌های خودروساز و كشورهای آنهاست. خودروهای زیادی از كمپانی‌های خودروساز وجود دارند كه فضای درونی اتاق و شكل ظاهری آنها شباهت زیادی با هم دارد، اما در كشورهای مختلف، نامگذاری كلاس این خودروها با هم متفاوت است. به همین دلیل بعضی از خودروها ممكن است در طبقه‌بندی ارائه شده قرار نگیرند.

در جدول ذیل انواع نامگذاری كلاس خودروها ذكر شده است. به عنوان مثال، كلاس C خودروها با Compact Car امریكایی و Small family Car بریتانیایی همگی در یك رده هستند. در این مقاله طبقه‌بندی‌ها و اصطلاحات رایج در مورد اتاق خودروها، ارائه می‌شود.

● Micro Car (خودروهای كوچك)

كوچك‌ترین اتاق خودرو در میان كلاس‌های بدنه خودرو می‌باشد كه عموماً طول كمتر از ۳ متر دارد و فضای داخلی اتاق آن ۸۵ فوت مكعب یا ۲۴۰۰ لیتر بوده است. این اتاق‌ها در بعضی از موارد دارای ۳ چرخ بوده و فقط ظرفیت ۲ نفر (راننده و مسافر) را دارند.

● Hatch Back

Hatch Back خودرویی است كه فضای صندوق عقب و كابین مسافرین آن یكپارچه است و دسترسی به این فضا توسط در صندوق عقب انجام می‌شود. این خودروها دارای دو ردیف صندلی بوده و شكل ظاهری آنها مانند استیشن واگن‌ها (SW) می‌باشد و ظرفیت بارگیری كمتری نسبت به آنها دارند. اغلب ۳ درب (۲ درب در طرفین و یك درب در عقب خودرو) یا ۵ درب می‌باشند.

ردیف دوم صندلی آنها قابلیت جابه‌جایی دارد (به صورت مجزا یا یكپارچه خوابیده می‏شود). در این حالت، فضای پشت راننده به صندوق عقب اضافه شده و با توجه به درب صندوق عقب بزرگ، بارهای بزرگی را می‌توان با این خودروها حمل كرد. نظیر: فولكس گل، پژو۲۰۶ و پراید هاچ‌بك.

هاچ‌بك‌ها را از نظر ابعاد اتاق می‌توان به سه دسته تقسیم كرد:

الف) City car

كوچك‌ترین نوع هاچ‌بك است كه دارای قدرتی محدود برای استفاده شهری است. سرعت آن بیش از خودروهای برقی و دارای چهار صندلی و طول آن بین ۳.۴ تا ۳.۶ متر می‌باشد. مانند پژو۱۰۷ - دوو ماتیز و خودرو MVM۱۱۰

در ژاپن این خودروها به نام Kei Car شناخته می‌شوند. نظیر میتسوبیشیi

ب) Super Mini/ Subcompact Car

این هاچ‌بك‌ها بزرگ‌تر از City carها و كوچك‌تر از هاچ‌بك‌های خانوادگی بوده و ظرفیت آنها ۴ نفر بزرگسال و یك كودك است. در گذشته طول این خودروها حدود ۳.۷ متر (پژو۲۰۵) بود و در حال حاضر ۹۵/۳ (پژو۲۰۷) می‌باشند. این خودروها در رده كلاس B قرار می‌گیرند و براساس پلت‌فرم آنها خودروهای Mini SUV و Mini MPV طراحی می‌شوند.

پ) Small family car/ Compact car

بزرگ‌ترین رده هاچ‌بك‌ها هستند كه ابعاد آنها بین ۲/۴ تا ۲۵/۴ متر می‌باشد. این رده، یكی از متنوع‌ترین قسمت‌های بازار خودرو بوده و عموماً پرفروش‌ترین خودروهای جهان در این رده قرار می‌گیرند. سال‌ها خودروی گلف، سردمدار این كلاس بود كه حتی نام این رده از خودروها به كلاس گلف نیز مشهور می‌باشد. این رده از خودروها در رده‌بدنی كلاس C قرار می‌گیرند مانند فورد فوكوس و گلف

● Sedan/ saloon- station wagon/ estate

Sedan/ Saloon:سدان خودرویی مسافرتی است با دو ردیف صندلی كه ردیف دوم صندلی آن، دارای فضای مناسب برای افراد بزرگسال است. همچنین این خودرو در انتهای بدنه، دارای صندوق عقب بزرگی می‌باشد. بیشتر استایل بدنه‌های رایج در خودروهای مدرن بر پایه خودروهای سدان طراحی شده كه می‌توان از نظر اتاق دسته‌بندی‌های ذیل را معرفی كرد:

الف) Notch Back

بدنه ناچ‌بك‌ها را می‌توان به سه بخش فضای موتور، سرنشین و صندوق عقب تفكیك كرد. فضای موتور از جلو خودرو شروع می‌شود و تا ابتدای شیشه جلو (به صورت كشیده) امتداد می‌یابد. فضای سرنشینان به صورت مجزا از صندوق عقب است كه در این حالت، سقف و صندوق عقب موازی با سطح زمین و شیشه عقب، دارای شیب تند است. صندوق عقب آن كوچك و مجزا از فضای سرنشینان می‌باشد. نظیر: لوگان (L۹۰)

ب) Fast Back

بدنه فست بك‌ها را می‌توان به دو فضای موتور و فضای سرنشین تفكیك كرد كه فضای سرنشین و صندوق عقب از نظر ظاهری با هم تركیب شده است. این خودروها شبیه هاچ‌بك بوده در حالی كه شیب شیشه عقب و درب صندوق عقب در یك راستاست، اما درب صندوق به صورت مجزا باز می‌شود. مانند فورد ماستنگ

پ) Two Door Sedan

خودورهای سدانی هستند كه دارای دو در جانبی و دو ردیف صندلی می‌باشند و طبق استاندارد SAE فضای سرنشینان عقب حدود یك متر مكعب می‌باشند. همچنین صندوق عقب مجزا از اتاق خودرو دارند مثل شورلت مونتكارلو. خودروهای ۲در با شیشه عقب شیب‌دار و درب موتور كشیده «كوپه» نیز نامیده می‌شوند. لازم به ذكر است كه خودروهای كوپه به فست‌بك‌های دو در شبیه‏ا‏ند. نظیر: مرسدس- بنز ۵۶۰ SEC.

ت) Hard Top Sedan

خودروهای سدان دو دری می‌باشند كه سقف آنها از جنس فلز یا مواد سخت است و سقف فلزی خودرو برداشته شده و یا جمع می‌شود. به این خودروها Convertible Hard Top نیز گفته می‌شود. نظیر: پژو ۲۰۶CC

ث) (Hatch Back Sedan (Lift Back

لیفت بك‌ها نوعی از ساختار فست بك‌ها هستند. با این تفاوت كه در صندوق عقب با شیشه عقب بلند می‌شود. این خودروها به صورت چهار در و دو در تولید شده‌اند. نظیر زانتیا

ج) Chauffeured Sedan

این سدان‌ها در رده خودروهای تشریفاتی و هم ردیف Limousineها قرار می‌گیرند كه عموماً توسط شخصیت‌های دولتی و افراد مشهور استفاده می‏شوند. مالك این خودرو معمولاً خود رانندگی آن را برعهده ندارد و دارای راننده شخصی است. نظیر رولز رویس فانتوم و ۴۰۵ لیموزین

چ) Station wagon/estate

خودروهایی با استایل و پلت‌فرم سدان‌ها با این تفاوت كه در صندوق عقب به صورت عمودی تا سقف ادامه می‏یابد (مثل درب صندوق عقب هاچ‌بك‌ها) و فضای بزرگی پشت صندلی سرنشینان عقب در دسترس است كه دسترسی به این فضا را برای سرنشینان سهل‌الوصول می‏كند مانند ۴۰۵ استیشن و رنو مگان استیشن. در سال‌های اخیر با توجه به ایده استیشن واگن‌ها (جاداری، خانوادگی و مسافرتی بودن آنها) خودروهای MPV و SUV طراحی شده كه موارد مشترك زیادی با خودروهای استیشن واگن دارند.

سدان‌ها و استیشن واگن‌ها از نظر سطح امكانات و تجهیزات رفاهی به دو رده معمولی و لوكس تقسیم می‌شوند. رده معمولی از این خودروها شامل موارد ذیل است:

▪ Small Car

كوچك‌ترین بدنه سدان‌ها هستند كه عموماً زیر ۲/۴ متر طول و گنجایش چهار بزرگسال و یك كودك را دارند. صندوق نسبتاً جاداری دارند كه در كشورهای در حال توسعه با توجه به قیمت و مصرف سوخت مناسب، بسیار مورد توجه می‌باشند. این رده در كلاس +B قرار می‌گیرند. این خودروها دارای اجزاء و قطعات مشترك با هاچ‌بك‌ها هستند‏،اما قسمت انتهایی آنها با هم متفاوت است. مثل پژو۲۰۶ صندوق‌دار، خودروی كیاریو، هیوندا ورنا و پراید صندوق‌دار.

▪ Small Family Car/ Compact Car

این خودروها بزرگتر از رده ‏Small Carها می‌باشند. میانگین طول آنها حدود ۵/۴ متر بوده و برای پنج بزرگسال فضا دارند. همچنین بسته به ابعاد خودرو دارای صندوق عقب بزرگی هستنند. این مدل در كلاس C رده‌بندی خودروها قرار دارد نظیر: هیوندای آوانته، مزدا ۳۲۳، سمند P۲ و مگان.

▪ Large family Car/ Mid-size Car

این خودروها بزرگتر و جادارتر از رده قبلی هستند، موتورهای آنها معمولاً قوی‌تر هستند و عموماً شش سیلندر دارند. نظیر: تویوتا كمری، هیوندا سوناتا، هوندا آكورد و سیتروئن C۵

▪ Full size car

این رده بزرگ‌ترین و جادارترین گروه خودروها در این سطح هستند كه طول آنها بیش از ۵ متر است. نظیر: هیوندای آزرا، تویوتا آولون، نیسان ماكسیما و پژو۶۰۷

* رده لوكس این خودروها شامل موارد ذیل است كه از نظر ابعادی مثل رده معمولی هستند،اما لوكس‌تر، گران‌تر و دارای موتور قوی‌تر هستند:

▪ Compact Executive

خودروهای لوكس رده Large family/ Compact car هستند. دارای پیشرانه نیرومندتر- بعضاً موتورهای ۴ و ۶ سیلندر- بوده و فضای اتاق آنها از نظر جاداری و دسترسی سرنشینان و كیفیت مطلوب صندلی‌ها از مدل‌های غیر لوكس معتبر بوده و دارای امكانات رفاهی بیشتر نسبت به آنها می‌باشند. مانند BMW سری ۳، بنز سری C و Lexus IS

▪ Mid- Luxury car/ Executive car

رده متوسط خودروهای لوكس می‌باشند. ابعاد اتاق آنها بزرگتر از Compactها می‌باشد. كاملاً جا دارند و پیشرانه پرقدرت و امكانات رفاهی بیشتری از سری compactها دارند. نظیر: مرسدس سری E و BMW سری ۵.

▪ Full size Luxary

این خودروها به عنوان یك سدان چهار در، بزرگ‏ترین رده خودروهای لوكس می‌باشند. گذشته از آنكه اتاق بزرگی دارند بسیار پرقدرت، لوكس و گرانتر از خودروهای معمولی با همان ابعاد هستند. دارای آخرین نوع تكنولوژی در سیستم‌های فنی، ایمنی و رفاهی بوده و به نوعی معرف لوكس‌ترین خودروهای برند خود می‌باشند. نظیر: بنز سری Sا، BMW سری ۷ و خودروی می‌باخ.

نویسنده : كامبیز رستمی - علیرضا اصفهانی عطار

پانوشت‌ها:

۱. هماهنگی بین سیستم فرمان و تعلیق و خوش دستی خودرو

۲. خودرویی با ظرفیت دو صندلی برای بزرگسال در ردیف جلو و دو كودك یا افراد كوچك در صندلی ردیف عقب

۳. تكنولوژی به كار رفته در طراحی بدنه خودرو با لبه‌های برشی

منابع:

http://cn.wikipedia.org/wiki/car-dassification

۲. http://www.euroncap.com/content/safety-ratings/introdouction.php

۳. http://globalautoindex.com

---