چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

داخل زمین چه رنگی است


داخل زمین چه رنگی است

نگاهی گذرا به ۱۰ حفره عجیب زمین درجهان

دنیای زیر زمین همواره برای انسان سؤال برانگیز بوده است. در اسطوره‌های باستان، آن را دنیای مردگان نامیده‌اند و گاهی نیز دنیای زیر زمین به‌عنوان پناهگاه شیاطین و نیروهای شر قلمداد می‌شده و گاهی نیز در داستان‌های علمی ـ تخیلی مانند کتاب سفر به مرکز زمین اثر ژول ورن، به زندگی موجودات عجیب و غریب در زیر زمین اشاره شده است. در گوشه و کنار این جهان پر از شگفتی، حفره‌ها و دریچه‌هایی وجود دارد که صدها متر به اعماق زمین نفوذ کرده و برخی از آنها ساخته دست طبیعت است و برخی زائیده تلاش و فعالیت آدمی. به هر روی، هر کدام از این حفره‌ها امروزه دارای شهرت بسیاری بوده و افراد زیادی از گوشه و کنار دنیا برای دیدن آنها به این مناطق سفر می‌کنند. در این شماره به معرفی ده پدیده شگفت‌انگیز در این زمینه می‌پردازیم.

● حفره‌ باشکوه‌ صبح

حفره باشکوه صبح، برکه‌ای زیبا و شگفت انگیز با آب گرم است که در پارک یلو استون (سنگ زرد) در وایومینگ ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است. این حفره خود را در رده نخستین حفره عجیب و زیبای جهان قرار داده است. این برکه سال ۱۸۸۳ میلادی به‌وسیله همسر سرپرست پارک نامگذاری شد. در حقیقت او بر این برکه نام Convolutus را که در لاتین به معنای گل باشکوه صبح معنا می‌دهد، نهاد. این نام، بهار را به یاد همگان می‌آورد و از سال ۱۸۸۹ میلادی نام برکه باشکوه صبح در بین مردم رایج شد و از آن پس این نام بر این برکه ماندگار گردید. این برکه به جهت داشتن آب گرم دارای جلبک‌های رنگینی است که در آب‌های گرم و با مواد معدنی بالا رشد می‌کنند که البته یکی از دلایل زیبایی برکه نیز به شمار می‌روند. عمق و ژرفای این حفره زیبا بیش از هفت متر است.

● گودال ۲۰۰ فوتی

در شهر گواتمالا پایتخت کشور گواتمالا در آمریکای مرکزی، پس از بارش باران‌های سیل‌آسا و رانش زمین، یک ساختمان سه طبقه توسط حفره‌ای بسیار بزرگ بلعیده شد. در پی سیل و توفانی که در سال ۲۰۱۰ ایجاد شده بود، انسان‌های بسیاری جان خود را از دست دادند و تعداد زیادی هم بی‌خانمان شدند، نام این توفان را آگاتا نهادند. رانش زمین باعث شد‌حفره فاضلاب شهری در این ناحیه نشست کرده و ساختمان بزرگی را به درون خود بکشد، البته دلیل اصلی این موضوع هنوز تحت بررسی قرار دارد و مطالعات در‌این زمینه به پایان نرسیده است. پهنای این حفره ایجاد شده ۲۰ متر است و عمق آن به ۳۰ متر می‌رسد. قابل توجه است که چند حفره دیگر هم در همین منطقه در سال ۲۰۰۷ ایجاد شده بود که در آن زمان نیز چند خانه را بلعید.

● چاند بوری

چاند بوری، عمیق‌ترین حفره تمام پله در جهان است که در هند قرار دارد. این حفره که در سده دهم میلادی با هدف به‌دست‌آوردن آب ساخته شده، از تعداد بیشماری پله تشکیل شده تا به عمق زمین برسد. در روستای کوچکی در جیپور واقع در ایالت راجستان هندوستان برای حل مشکل کمبود آب مردم حفر چاهی را آغاز می‌کنند که با پله به عمق آن می‌توان رسید. این سازه بسیار بزرگ، زیبا و شگفت‌انگیز است. چاند بوری نه تنها در فهرست بناهای تاریخی هند قرار گرفته بلکه سومین حفره عجیب دنیا نیز محسوب می‌شود.

آب و هوای خشک و خاک بی حاصل منطقه، مردم را بر این واداشت تا برای به دست آوردن حیاتی ترین ماده جهان، دست به ساخت چنین بنای با شکوهی بزنند. چاند بوری دارای ۳۰ متر عمق است و از ۱۳ طبقه و ۳۵۰ پله تشکیل شده که امکان رسیدن به آب را آسان می‌ساخته است. در افسانه‌های هندی آمده است‌ چند روح این بنا را در یک شب ساخته‌اند و براساس این افسانه علت به وجود آوردن تعداد زیادی پله در آن نیز این است که هیچ‌کس امکان پیدا‌کردن سکه جادویی افتاده در آب این چاه را نداشته باشد.

● حفره‌بزرگ‌کیمبرلی

حفره بزرگ کیمبرلی از استخراج معدن الماسی در جنوب آفریقا به‌وجود آمده است. این معدن که یکی از غنی‌ترین معادن الماس جهان به حساب می‌آید، در سده نوزدهم کشف شده است. در پایان سده نوزدهم قطعه‌ای الماس در تپه‌ای کوچک به نام کولسبرگ کوپای (Colesberg Koppie) پیدا شد و استخراج این معدن بزرگ پس از مدت بسیار کوتاهی از کشف آن در سال ۱۸۷۱ میلادی آغاز شد. در آن زمان ۳۰ هزار معدنچی برای استخراج الماس از این معدن به کار گماشته شدند. آنها در مدت بسیار اندکی نه تنها تپه را با حفاری کردن از بین بردند بلکه حفره بزرگی در زمین به‌وجود آوردند که هر روز بزرگ‌تر می‌شد. حفاری از این معدن تا جایی پیش رفت که ژرفا و عمق آن به ۱۱۰۰ متر رسید و ۵ /۱۴ میلیون قیراط الماس از آن استخراج شد. قابل توجه است که مشهورترین الماس آفریقا به نام ستاره آفریقا از این معدن به دست آمد که نزدیک به ۵ /۸۳ قیراط بود.

● معدن‌الماس میرنی

حفره معدن الماس میرنی - که بزرگ‌ترین معدن الماس رو باز در جهان شناخته می‌شود در میرنی، غرب سیبری در روسیه قرار گرفته است. این حفره از استخراج الماس در این محل به‌وجود آمده که امروزه غیرفعال شده و استخراج از آن متوقف شده است. قابل توجه است ‌مسیر هوایی برای هلیکوپتر از این محل ممنوع شده چرا که به جهت تغییر جریان هوا در این حفره حالت مکشی در آن ایجاد می‌شود که هلی‌کوپترها را به سوی خود می‌کشد. ژرفای این حفره نزدیک به ۵۲۵ متر است و پهنای آن به بیش از ۱۱۸۸ متر می‌رسد. این حفره عنوان دومین حفره بزرگ حفاری شده توسط انسان را‌ پس از حفره معدن بینگهام کانیون از آن خود کرده است. این معدن سال ۱۹۵۵ میلادی در دوره ‌اتحاد جماهیر شوروی به‌وسیله گروهی زمین شناس کشف شد. پس از انجام اقدامات لازم، سال ۱۹۵۷ میلادی استخراج از معدن آغاز شد و در نهایت سال ۲۰۱۱ استخراج از آن به پایان رسید.

● ‌حفره معدن بینگهام کانیون

حفره معدن بینگهام کانیون، بزرگ‌ترین حفره حفاری و کنده شده توسط انسان روی زمین محسوب می‌شود که معدن مس کنکات نیز نامیده می‌شود. این معدن رو باز در شهرستان سالت لیک یوتا در آمریکا قرار دارد. این حفره از لایه‌های رنگی تشکیل شده و در سمت غرب دره دریاچه نمک قرار گرفته و از بلندای کوه‌های اوکیره به آسانی قابل مشاهده است. همان‌طور که گفته شد، حفره این معدن، بزرگ‌ترین حفاری انسان در سطح جهان بوده و این معدن به‌عنوان بزرگ‌ترین معدن رو باز جهان و بزرگ ترین معدن مس آمریکا به حساب می‌آید که مساحت آن بیش از ۳۲۱۸ متر است و ژرفا و عمق آن به ۱۲۰۷ متر می‌رسد. این معدن در سال ۱۸۵۰ میلادی کشف شد؛ اما استخراج آن از سال ۱۸۶۳ میلادی آغاز شد که استخراج از این معدن نزدیک به ۱۵ درصد نیاز مس ایالات‌متحده‌آمریکا را بر‌طرف می‌کند.

● حفره شکوهمند سد مونتیسلو

حفره شکوهمند، حفره‌ای است که در سد مونتیسلو ساخته شده و پس از آبگیری سد بسیار زیبا و باشکوه به نظر می‌رسد. این حفره در شمال کالیفرنیا در آمریکا قرار گرفته است که بزرگ‌ترین مجرای آب باشکوه دنیا به حساب می‌آید. این حفره که به شکل قیف است، باعث می‌شود زمانی که گنجایش آب سد بالا می‌رود آب اضافی از این حفره همانند یک گذرگاه به بیرون هدایت شود. فاصله این حفره قیف مانند تا نقطه خروج آب که در بخش جنوبی دره باریک قرار دارد، بیش از ۲۱۳ متر است و این حفره در هر ثانیه می‌تواند نزدیک به ۱۳۷۰ متر مکعب را به خارج از سد پمپ کند. در حقیقت این پمپ بزرگ یک قیف سیمانی بسیار بزرگ است که نزدیک به ۲۲ متر بزرگی دهانه آن بوده و پهنای آن به ۴ /۶ متر می‌رسد. از نکته‌های مهم در مورد این سد، ممنوعیت شنا در دور تا دور این حفره بسیار خطرناک است. با این حال گروه نجاتی در این سد مستقر است که در صورت حادثه بسرعت در محل حضور داشته باشد. زمانی که بارندگی کم بوده و سطح آب پایین می‌آید می‌توان این حفره سیمانی را تماشا کرد که البته باید گفت این حفره زمانی که درون آب است باشکوه و زیبا به نظر می‌رسد.

● دروازه جهنم

دروازه سوزان، حفره‌ای است که در قلب کاراکوم ترکمنستان قرار گرفته و در حقیقت دهانه آتشفشانی بزرگی است که به جهت آتشی که دارد از فاصله دور و در شب‌ها قابل تشخیص است. این دهانه به‌طور تصادفی در بررسی و اکتشاف گاز طبیعی که در اتحاد جماهیر شوروی در حال انجام آن بود، در دهه ۱۹۵۰ میلادی کشف شد. اتحاد جماهیر شوروی در آن زمان حفاری را برای استخراج گاز طبیعی در این منطقه آغاز کرد و در نتیجه این حفاری به یک تونل زیر زمینی دست پیدا کرد که همانند یک حفره بسیار بزرگ بود. مدت بسیار کوتاهی از کشف این حفره نگذشته بود که سراسر آن را آتش فراگرفت و شروع به سوختن کرد. بوی سوختن گوگرد را می‌توان از راه دور تشخیص داد و نور آن نیز از فاصله دور دیده می‌شود که البته بسیار زیباست. امروزه این حفره نزدیک به ۶۰ متر پهنا دارد و عمق و ژرفای آن به ۲۰ متر می‌رسد که یکی از عجیب‌ترین حفره‌های جهان به حساب می‌آید، حفره‌ای که بیش از ۵۰ سال است‌ به صورت مداوم در حال سوختن است. مردم محلی این حفره را دروازه جهنم می‌نامند.

● حفره معدن دایویک

حفره مصنوعی دایویک که در اثر حفر معدن الماس و استخراج آن از منطقه‌ای در کانادا به وجود آمده است، نهمین حفره مشهور دنیا به شمار می‌رود. این حفره در منطقه‌ای بسیار دوردست در سرزمین‌های شمال غربی کانادا درست در ۳۰۰ کیلومتری شهر یلو نایف (Yellowknife) قرار گرفته که ماحصل استخراج هشت میلیون قیراط الماس است. بررسی منطقه و نقشه‌برداری آن از سال ۱۹۹۲ میلادی آغاز شده و ساخت و ساز معدن بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ انجام گرفت و استخراج آن نیز از ابتدای سال ۲۰۰۳ شروع شد. انتظار می‌رود‌ استخراج از این معدن ۱۶ تا ۲۲ سال به‌طول بینجامد و این نشانگر آن است که حفره بزرگ‌تر و عمیق‌تر می‌شود.

● حفره بزرگ آبی

حفره‌ای در برزیل وجود دارد که به حفره بزرگ آبی مشهور است. این حفره درست در ۶۰ مایلی شهر بلیز (نزدیک به ۹۶/۵ کیلومتر) قرار گرفته است. این حفره، بزرگ ترین حفره دریایی در دنیا به حساب می‌آید. ژرفا و عمق این حفره ۱۲۵ متر است و پهنای آن به ۳۰۰‌متر می‌رسد. بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد ‌این‌حفره نزدیک به ۶۵ هزار سال پیش به وجود آمده است. این حفره درست به شکل دایره است و یکی از مکان‌های پر بازدید برزیل به شمار می‌رود. به طور معمول پژوهشگران و محققان بسیاری به این منطقه می‌آیند و با استفاده از وسایل غواصی به داخل آب رفته و به بررسی حفره می‌پردازند. برخی از این غواصان به بررسی جانوران دریایی این منطقه پرداخته تا نمونه‌ای نادر و جدید پیدا کنند که در دیگر نقاط جهان نمونه آن پیدا نشده باشد. در این بخش گونه‌های نادری از کوسه ماهی وجود دارد که در کمتر نقطه‌ای از دریاهای دنیا می‌توان مشابه آنها را دید.

فاطمه کردی