از خاکشیر تا آب زرشک

نوشیدنی های طبیعی برای گرمازدگی مفیدند؟

برای پیشگیری و درمان گرمازدگی می‌توان از برخی گیاهان استفاده کرد که مصرف آنها را در این روزهای گرم توصیه می‌کنیم...

خاکشیر: گرچه گرم‌ و تر است ولی به دلیل پاکسازی‌هایی که روی کبد انجام می‌دهد، می‌تواند در ایجاد وضعیت تعادل و برطرف کردن سوءمزاج گرم بسیار مفید باشد.

بارهنگ: تخم بارهنگ، تخم خرفه و بالنگو هم از بذرهایی هستند که مصرف آنها باعث پیشگیری و درمان گرمازدگی می‌شود. از بین این بذرها تخم خرفه و بارهنگ سرد و تر هستند. اگر فردی که گرمازده شده مزاج سرد دارد، می‌تواند خاکشیر مصرف کند ولی اگر مزاج او گرم بود، بهتر است ترکیبی از خاکشیر با تخم خرفه و تخم بارهنگ استفاده کند. معمولا افراد آنها را مستقیم در آب می‌ریزند و پس از مدتی می‌نوشند در حالی که بهتر است برای بهره بردن از خاصیت درمانی آنها، ابتدا این بذرها را در آب گرم یا حتی داغ ریخت و بعد از حدود ۱۵ دقیقه که مواد موثرشان در آب آزاد شد، آن را مصرف کرد.

عرق ها: برخی عرق‌های گیاهی هم برای این منظور بسیار مفیدند که معروف‌ترین آنها عرق شاتره و عرق کاسنی است که توصیه می‌شود حتما ترکیبی استفاده شوند چون با این کار آثار پاکسازی آنها بر کبد بیشتر می‌شود و عوارض نامطلوب همدیگر مخصوصا عوارض نامطلوب روی ریه را کاهش می‌دهند. برحسب مزاج گرم خود فرد، عرق بیدمشک هم می‌تواند به این عرق‌ها اضافه شود. مصرف روزانه ۲ استکان از ترکیب این عرق‌ها در فصل گرم می‌تواند در پیشگیری و درمان گرمازدگی کاملا اثربخش باشد.

آب میوه ها: معمولا خیلی از افراد در هوای گرم، ترجیح می‌دهند آب زرشک بنوشند که برای افراد گرم‌مزاج بسیار مفید است ولی آب‌زرشک باید طبیعی باشد یعنی یک قاشق غذاخوری زرشک در ۳-۵/۲ لیوان آب به مدت ۷ دقیقه جوشانده و پس از سرد شدن و صاف کردن آنچه باقی می‌ماند، استفاده شود. این نوشیدنی حتما باید با کمی سکنجبین یا عسل شیرین شود. آب کرفس و مرکبات هم در پیشگیری و درمان گرمازدگی بسیار موثر است. ایرانی‌ها معمولا در فصل تابستان شربت‌ آلبالو و آبلیمو هم زیاد می‌نوشند که در پیشگیری از گرمازدگی تاثیر مهمی دارد. بهتر است از آبلیموی تازه برای تهیه شربت آبلیمو استفاده کرد یعنی تکه‌های لیمو را برش داد و لابلای شکر ریخت. این ترکیب باید ۲۴ تا ۴۸ ساعت بماند و بعد می‌توان آن را هم برای رفع عطش و هم گرمازدگی نوشید. علاوه بر اینها، شربت عناب هم مثل شربت آلبالو موثر است که مثل این شربت درست می‌شود ولی شکر آن باید بیشتر باشد. افراد گرمازده می‌توانند این شربت‌ها و عرقیات را بیشتر مصرف کنند و علاوه بر این در وانی که از آب ولرم مایل به خنک پر شده، قرار گیرند.در گذشته به آب این وان گیاهانی مانند گل‌ختمی، گل بنفشه و... هم اضافه می‌کردند. می‌توان ۵-۴ قاشق غذاخوری گل‌ختمی را در یک لیتر آب حرارت‌ داد و بعد در آب وان ریخت. این کار در رفع گرمازدگی بسیار تاثیر دارد.

دکتر مهرداد کریمی

متخصص طب سنتی