سازمان قضائی نیروهای مسلح

یکی از مراجع دادگستری و منفک از نیروهای مسلح, مراجع خاص قضائی بنام سازمان قضائی نیروهای مسلح می باشد که به جرائم خاص نظامیان رسیدگی می نماید ریاست سازمان قضائی به عهده رئیس شعبه اول نظامی ۱ مرکز می باشد و عنداللزوم می تواند دارای یک یا دو معاون باشد

● سازمان قضائی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران

یکی از مراجع دادگستری و منفک از نیروهای مسلح، مراجع خاص قضائی بنام سازمان قضائی نیروهای مسلح می باشد که به جرائم خاص نظامیان رسیدگی می نماید. ریاست سازمان قضائی به عهده رئیس شعبه اول نظامی ۱ مرکز می باشد و عنداللزوم می تواند دارای یک یا دو معاون باشد.

درمعیت دادگاههای نظامی دادسرای نظامی قرارداد که از دادستان و تعدادی دادیار و بازپرس تشکیل می گردد. وظائف و اختیار دادستان و دادیاران و بازپرسان نظامی، تعقیب و تحقیقات از متهم نظامی برابر قانون آئین دادرسی نیروهای مسلح می باشد.

پس از صدور قرار نهایی توسط دادیار یا بازپرس نظامی، براساس کیفر خواست صادره توسط دادستان نظامی، پرونده کیفری با توجه به حدود و صلاحیت دادگاههای نظامی یک ودو ( حسب مورد) دادگاههای مذکور ارسال می گردد.

● دادگاههای نظامی :

برای رسیدگی به جرائم مروبط به وظائف خاص نظامی یا انتظامی اعضای ارتش ، ژاندارمری، شهربانی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، محاکم نظامی مطابق قانون تشکیل می گردد ولی به جرائم عمومی آنان و جرائمی که در مقام ضابط دادگستری مرتکب شوند ، در محاکم عمومی رسیدگی می شود .دادستان و دادگاههای نظامی بخشی از قوه قضائیه کشور و مشمول اصول مربوط به این قوه هستند ( اصل ۱۷۲ قانون اساسی).

در مراکز استانها اداره دادرسی قضائی نیروهای مسلح استان مرکب از دادگاه و دادسرای نظامی و در شهرستانها ی موردنیاز دادسرای نظامی تشکیل می شود.

در استانهایی که تراکم پرونده در حد تشکیل اداره دادرسی نیست، به پیشنهاد رئیس سازمان قضائی و تصویب رئیس قوه قضائیه ، دادگاه نظامی ۲ مستقل در امور کیفری تشکیل می شود. تصویب تشکیلات مزبور و تعیین تعداد شعب دادسرا و دادگاه نظامی ۲ به عهده رئیس قوه قضائیه می باشد. نخستین دادگاه رسیدگی کننده به جرائم خاص نظامیان، دادگاه نظامی ۲ می باشد که با یک رئیس یا عضو علی البدل تشکیل می گردد. در صورت نیاز به مشاوره، رئیس دادگاه نظامی ۲ ، از ریاست سازمان قضائی، تقاضای یک نفر قاضی مشاور می کند.

● حدود صلاحیت دادگاه نظامی ۲ :

رسیدگی به کلیه جرائم ارتکابی توسط نظامیان به جز مواردی که در صلاحیت اختصاصی دادگاه نظامــی ۱ می باشد، توسط دادگاه نظامی ۲ صورت می گیرد. کلیه آرا صادره از دادگاه نظامی ۲ قابل تجــدیدنظــر در دادگاه نظامی یک می باشد.

● دادگاه نظامی یک :

مرجع نخستین رسیدگی به جرائم مهم و همچنین مرجع تجدید نظر احکام صادره از دادگاه نظامی۲،دادگاه نظامی ۱ می باشد، که از یک رئیس یا عضو علی البدل و یک نفر مشاور تشکیل می گردد، قبل از صدور حکم ، مشاور می بایست پرونده را دقیقا مطالعه و نظریه مشورتی خودرا مستدلا بیان نماید، سپس رئیس دادگاه نظامی ۱ مبادر ت به صدور حکم می نماید. کلیه احکام صادره از دادگاه نظامی ۱ قابل تجدنظر در دیوانعالی کشور می باشد و احکام صادره در مقام مرجع تجدید نظر کننده در احکام دادگاه نظامی ۱ قطعی است .