چگونه نام کوچک خود را تغییر دهیم

نام کوچک و نام خانوادگی از احوال شخصی به شمار می آید و به تعبیر دیگر جزء وضعیت مدنی اشخاص است و اصولا باید دوام داشته باشد اما تغییر نام مشکلاتی در روابط حقوقی اشخاص پدید می آورد, از این رو تغییر نام در حقوق جدید محدود شده و یک امر استثنائی به شمار می آید

نام کوچک و نام خانوادگی از احوال شخصی به شمار می آید و به تعبیر دیگر جزء وضعیت مدنی اشخاص است و اصولا باید دوام داشته باشد. اما تغییر نام مشکلاتی در روابط حقوقی اشخاص پدید می آورد، از این رو تغییر نام در حقوق جدید محدود شده و یک امر استثنائی به شمار می آید .

تغییر نام کوچک یکی از مسایلی است که این روزها دغدغه بسیاری از افراد جامعه است

در شرایط فعلی تغییر نام کوچک در حقوق ما غیر ممکن نیست، اما آیا می توان به هر فردی اجازه داد بدون قید و شرط نام کوچک خود را تغییر دهند؟ خیر، زیرا اولاً نام کوچک در شناسنامه و دفاتر سجلی که از اسناد رسمی است قید می شود و اهمیت و اعتبار سند رسمی اقتضا می کند که تغییر مندرجات آن آسان نباشد .

ثانیاً همان طور که تغییر نام خانوادگی اشکالاتی در روابط حقوقی افراد پدید می آورد، تغییر نام کوچک نیز البته به مقیاس محدودتر مشکلاتی ایجاد می کند. مثلا ممکن است بدهکار یا مجرم با تغییر نام کوچک خود کوشش کند هویت اصلی خویش را مخفی نگاهدارد تا بستانکاران یا مجرمان قانون نتوانند به او دسترسی پیدا کنند، بنابراین تغییر نام کوچک هم مانند تغییر نام خانوادگی نباید آزاد باشد .

چگونگی تغییر نام کوچک

متاسفانه در قوانین ایران قیود و حدودی برای تغییر نام کوچک به صراحت پیش بینی نشده است .

البته نفع اعم از نفع مادی و معنوی است و از این رو کسی که نفعی معنوی در تغییر نام کوچک دارد چنان که نام کوچک او عرفاً مستهجن و ناپسند و موجب شرمندگی او در بین مردم است،

می تواند تغییر آن را از دادگاه بخواهد .

تشخیص اینکه آیا خواهان دارای منفعت مشروع و عقلائی در دعوی است یا نه با دادگاه است .

اما برابر با قوانین و مقررات نام های قابل تغییر بشرح ذیل است:

۱ - نام هائی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی

می گردد .مانند : «عبدالات ، عبدالعزی »

( لات و عزی نام دو بت در مکه معظمه دوران قبل از اسلام است)

۲ - اسامی مرکبی که عرفا یک نام محسوب نمی شوند

( اسامی مرکب ناموزون )

مانند : « سعید بهزاد ، شهره فاطمه ، حسین معروف به کامبیز و....»

۳ - عناوین: اعم از عناوین لشکری و یا کشوری و یا ترکیبی از اسم و عنوان مانند : « سروان ، سرتیپ ، دکتر ، شهردار و یا سروان محمد و شهردار علی »

۴ - القاب: اعم از ساده و مرکب، مانند : « ملک الدوله ، خان یا شوکت الملک ، حاجیه سلطان و سلطانعلی »

۵ - اسامی زننده و مستهجن: زننده و مستهجن آن دسته از نام هائی است که بر حسب زمان ، مکان یا مورد به دلایل و جهات زیر برای دارنده آن زننده و مستهجن باشد و مراتب به تأیید شورای عالی برسد .

۵ - ۱ - اسامی که معرف صفات مذموم و مغایر با ارزشهای والای انسانی است .

مانند :« گرگ ، قوچی و ....»

۵ - ۲ - اسامی که با عرف و فرهنگ غالب و مقدسات مذهبی مردم مغایر باشد .

مانند « لات ، خونریز ، چنگیز و ... »

۵ - ۳ - اسامی موجبات اشاعه و ترویج فرهنگ بیگانه

گردد .

مانند : « وانوشکا ، ژاکاردو ، شاهدوست و .... »

۵ - ۴ - اسامی موجب تحقیر اشخاص بوده و یا معنای لغوی آن در جامعه قابل پذیرش نباشد .

مانند : « صد تومانی ، گت آقا ، کنیز ، گدا و ... »

۶ - اسامی نامتناسب با جنس .

مانند : « ماشاءالله برای اناث و یا انتخاب نام اشرف و یا اکرم برای افراد ذکور »

۷ - حذف کلمات زائد و غیر ضروری در نام اشخاص .

مانند : « قلی ، غلام ، گرگ ، ذولف و قوچ »

۸ - تصحیح اشتباهات املائی در نام اشخاص که به دلیل عدم آشنائی مامور با لهجه ها و الفاظ و معانی محلی و یا ناشی از تلفظ اظهار کننده پیش آمده .

مانند : « زهراب به سهراب و یا منیجه به منیژه و یا ... »

۹ - هم نام بودن فرزند با پدر و یا مادر در یک خانواده .

۱۰ - هم نام بودن برادران و یا خواهران در یک خانواده .

۱۱ - تغییر نام ها از صورت عربی به شکل فارسی از قبیل رحمن به رحمان ، اسمعیل به اسماعیل ، اسحق

به اسحاق و ... .

۱۲ - تغییر نام کسانی که با تأیید مراجع ذی صلاح به دین مبین اسلام مشرف می شوند .

۱۳ - تغییر نام کسانی که نام آنها اسامی ایام هفته باشد .

۱۴ - تغییر نام کسانی که تغییر جنسیت داده و دادگاه صالح حکم به تغییر نوع جنس در اسناد سجلی و شناسنامه آنان صادر نموده است.

پیشوند « عبد » خاص اسامی و صفات ذات پروردگار است و در سایر موارد متقاضی می تواند تقاضای حذف آن را ارائه کند .