نگاهی به راه های تقویت تشكل های صنعتی با هدف كارآفرینی برای جوانان

نخستین دغدغه دولت و مسئولان اجرایی ایجاد كار برای جوانان است توجه خاص به روند مستمر صنعتی شدن كشور و تقویت همه جانبه بخش خصوصی در مسیر تقویت تشكل های مردمی برای توسعه صنعتی می تواند مشاغل تازه ای را در این گستره رقم زند

با كاهش تصدی‌گری دولت، كارآفرینان با تجربه بخش خصوصی گام به عرصه تولید می‌گذارند.

نخستین دغدغه دولت و مسئولان اجرایی در سال جدید، ایجاد كار برای جوانان است. توجه خاص به روند مستمر صنعتی شدن كشور و تقویت همه جانبه بخش خصوصی در مسیر تقویت تشكل‌های مردمی برای توسعه صنعتی می‌تواند مشاغل تازه‌ای را در این گستره رقم زند.

دولت بویژه در سال‌های اخیر، سعی وافری در خصوصی‌سازی واحدهای دولتی داشته و كوشیده است بخش قابل توجهی از مالكیت‌های عمومی صنعتی را به كارآفرینان واگذار كند، ولی باید توجه داشت كه بخش خصوصی در كشوری در حال توسعه، نظیر ایران اسلامی باید الزامات ضروری كسب سود بیشتر را با اهداف كارآفرینی برای جوانان، در آمیخته و تلاش كند در دنیای رقابتی جهانی شدن، تولید كیفی كالا را سرمشق خود قرار دهد. از دیگر سو، چشم‌انداز اقتصاد جهانی در هزاره تازه میلادی، بسیار پیچیده است و شركت‌های چندملیتی به پشتوانه تكنولوژی‌های مدرن سعی دارند كسب و كار بین‌المللی را با ایجاد شگفتی قبضه كنند.

موهبت منحصر بفرد كشور ما از نظر داشتن ذخایر وسیع نفت و گاز و معادن متنوع و غنی، بستر توسعه صنعتی با هدف كارآفرینی برای جوانان سرافراز و تحصیلكرده را آماده كرده و بخش خصوصی با اتكا به چنین مزایای طبیعی، قادر است با برنامه‌ریزی مدیریتی و شناخت نیازهای روز بازار، چرخ صنعت ایران اسلامی را هنرمندانه‌تر به گردش در آورد. هر چند گردانندگان تشكل‌های صنعتی و مدیران تولیدی عقیده دارند كه گام گذاشتن در مسیر تولیدات صنعتی ویژگی‌های بارز خود را طلب می‌كند، روند تولیدات صنعتی، مسیری بسیار پیچیده و زمان‌بر است كه علاوه‌بر برنامه‌ریزی ماهرانه و حوصله قابل توجه به مدیریت هوشمند نیازمند است تا با اتكا به مهارت‌های برنامه‌ریزی صنعتی، درجه خطرپذیری و زیان در عرصه یاد شده را به حداقل برساند.

امروزه در جهان پرتلاطم، كارآفرینان به آینده نیز توجه دارند و گروهی به دنبال سود كوتاه مدت و جمعی دیگر در پی كسب سود بلندمدت هستند. هنر واقعی برنامه‌ریزان كلان كشور این است كه با طراحی برنامه‌های توسعه و تدوین بودجه‌های سالانه متكی بر خرد جمعی، شوق توسعه صنعتی در كارآفرینان را برانگیزند و بكوشند با ایجاد اطمینان و اعتماد در مالكیت سرمایه‌های صنعتی، كشور را از دغدغه بحران‌زای بیكاری جوانان برهانند. زمانی كه كشور ما با اتكا به خردمندان صنعتی گام در راه استواری صنعتی برداشت، بسیاری از كشورهای تازه صنعتی شده كنونی در كوره راه تولیدات صنعتی گام می‌زدند. وقوع جنگ تحمیلی و سپس عدم تدوین برنامه‌های اصلاحی برای توسعه صنعتی، سبب شد كشور ما مسیر پیموده شده را ادامه ندهد. در نتیجه، رشد جمعیت نیز بر مشكلات جامعه افزود و اكنون معضل بیكاری جوانان به عنوان بزرگترین مشكل جامعه خودنمایی می‌كند. مطالعه تاریخی صنعتی شدن كشورهای غیرصنعتی با هدف كارآفرینی گسترده مؤید آن است كه با حمایت و تقویت تشكل‌های صنعتی می‌توان راه دشوار پیش‌رو را از سر گذراند. یكی از متخصصان صنعتی در این باره خاطر نشان می‌سازد: شتاب گرفتن روند جهانی شدن اقتصاد به خصوص در هزاره تازه میلادی، بحث اقتصادی توسعه كشورها را پر رنگ ساخته است.

اگر در گذشته، اقتصاد توسعه برای رسیدن به رفاه بیشتر از طریق افزایش سهم یك كشور در حجم جهانی تجارت مورد توجه بود، در شرایط حاضر، اقتصاد توسعه برای تأمین و حفظ موجودیت سیاسی و هویتی یك كشور بر بستر توسعه صنعتی مورد توجه نظریه‌پردازان و دولتمردان دلسوز و متعهد قرار دارد. امروز بیش از هر زمان دیگر، رشد اقتصادی بسترساز و هدایت‌كننده پیشرفت‌های سیاسی، اجتماعی و حتی فرهنگی است. در این راستا، بر طرف كردن مشكلات و ساختارهای كهنه اقتصادی، اولویت اول دولتمردان كشورهای در حال توسعه است. البته این به آن معنا نیست كه برای رسیدن به اهداف اقتصادی، فقط باید به راهكارهای اقتصادی و یا به معنای دیگر توسعه اقتصادی پرداخت بلكه حتی پرداختن به توسعه سیاسی كشور كه امری لازم و الزامی است نیز هدفی در جهت نهادینه كردن توسعه اقتصادی بر مبنای مشاركت عمومی‌تر عوامل تولید در تمام سطوح تصمیم‌گیری، اجرا و داوری و قضاوت فعالیت‌های اقتصادی در پیش‌رو دارد. اگر چه توسعه اقتصادی و یا به معنای دیگر اقتصاد توسعه از اجزا و بخش‌های گوناگون تشكیل شده است كه پرداختن به تمامی ابعاد آن لازم است، اما در این بحث ما به قسمتی از آن یعنی رابطه بین دولت در یك كشور در حال توسعه و تشكل‌های صنعتی در آن كشور می‌پردازیم.

در یك مجادله پایان‌ناپذیر بین صاحبان و مدیران بخش‌های گوناگون اقتصاد دولتی، مباحث فراوانی مبادله می‌شود كه هر سوی سعی دارد كه ناكارامدی‌های اقتصادی به صورت عام و ضعف‌های خود را به طور خاص در تمامیت‌خواهی و یا ناتوانی طرف مقابل تعریف كند و همیشه خواهان تحولی عظیم از سوی طرف مقابل باشد، ولی آنچه طرح آن در این زمینه ضروری به‌نظر می‌رسد، این است كه دولت و تشكل‌های صنعتی به عنوان نمایندگان بخش خصوصی در واقع تار و پودهایی هستند كه یك كشور در حال توسعه بدون آنها نمی‌تواند، فرش اقتصاد صنعتی پویا و بالاخره سودبخشی و كارآفرینی را ببافد و به نتیجه برساند. نكته نخستی كه باید به آن اشاره شود این است كه تشكل‌های صنعتی فقط و فقط در یك جامعه صنعتی و یا جامعه رو به صنعتی شدن مفهوم پیدا می‌كنند. این به آن مفهوم است كه مقایسه تشكل‌های صنعتی كشورمان با كشورهای پیشرو و بزرگ، امری غلط و حتی به دور از درك علمی از روند اقتصاد توسعه و جامعه‌شناختی است.

به همان اندازه مقایسه رفتاری نیز با یك دولت بزرگ صنعتی، امری كاملاً اشتباه و غیرقابل پذیرش در مفاهیم منطقی و علمی می‌باشد. در این راستا، باید توجه شود كه شكل‌گیری و پیدایی تشكل‌های كارآفرین صنعتی و نقش محوری و عملكرد درست آنها در روند توسعه اقتصادی كشور، منوط به رویدادهای پیچیده روند صنعتی شدن كشور است و فقط در ارتباط با این موارد و مقوله‌ها، قابل اندازه‌گیری و تجزیه و تحلیل خواهد بود. بر این اساس، در كشورهایی كه روند اقتصاد صنعتی با مشكلات زیربنایی مواجه است، موفقیت و پیشرفت تشكل‌های صنعتی نیز با موانع متعدد مواجه خواهد شد.

در اینجا، فرضیه‌ای غلط نیز می‌تواند مطرح شود مبنی‌بر اینكه تا زمانی كه كشور، مراحل صنعتی شدن خود را طی نكرده است، شكل‌گیری و فعالیت تشكل‌های صنعتی، بی‌معناست. در نقطه مقابل، باور كارشناسان و متخصصان خبره صنعتی این است كه برای كشوری با مشخصات ایران، صنعتی شدن اقتصاد و رفاه عمومی، بدون تشكل‌های صنعتی و اقدامات و فعالیت‌های گسترده آنها بویژه دوش به دوش یك دولت توسعه، امكان‌پذیر نیست. از این‌رو شكل‌گیری و گسترش فعالیت تشكل‌های كارآفرین صنعتی، حتی در مرحله قدرتمند شدن آنها خود به تنهایی، نه فقط مانعی بر سر راه صنعتی شدن كشور نخواهد بود بلكه عنصری مهم و شتاب‌دهنده و تقویت‌كننده روند اقتصاد توسعه و پیشرفت به سوی یك جامعه صنعتی برای تولید كار و كارآفرینی است. نقش‌آفرینی كلیدی دولت در راه صنعت كارآفرین كشور ما سابقه طولانی و كهن در تولیدات فراورده‌های متنوع زراعی دارد و از همین سكو می‌تواند به هدف اصولی صنعتی شدن برای كارآفرینی نایل آید.

منبع: www.ettelaat.com

نویسنده : احسان خدادادی

---