پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

مسجد و سیاست


مسجد و سیاست

در دین اسلام و به‌ویژه در تشیع، علمای دینی از جایگاه بالایی برخوردارند، چراکه آنها کارشناسان دینی هستند که در کسوت روحانی درآمده‌اند. آنچه برای روحانیت به‌عنوان اصل و معیار …

در دین اسلام و به‌ویژه در تشیع، علمای دینی از جایگاه بالایی برخوردارند، چراکه آنها کارشناسان دینی هستند که در کسوت روحانی درآمده‌اند. آنچه برای روحانیت به‌عنوان اصل و معیار قرار دارد علم و عمل است و بنا بر این بوده که روحانیون همواره به عنوان خدمتگزاران مردی در طول تاریخ اسلام و تشیع از نقش و جایگاه بالایی برخوردار بوده‌اند. پس از غیبت کبری علمای دین نیز همواره در عرصه‌ها حضور داشته‌اند و ناظر و ناقد حکومت‌ها بوده‌اند. روحانیون در این جایگاه والای خویش نه‌تنها در صورت لزوم به حمایت از حکومت‌ها برخاسته‌اند، بلکه در مواقعی به انتقاد از اشتباهات پرداخته و اشکالات را گوشزد کرده‌اند و بنابراین روحانیت همیشه در تلاش بوده تا استقلال خود را حفظ کند. البته استقلال روحانیت موضوع مورد توجه حضرت امام(ره) نیز بوده است و ایشان بارها فرموده‌اند که نه‌تنها روحانیت اسلام بلکه مساجد و حوزه‌های علمیه باید استقلال خود را حفظ کند و در این راستا حضرت امام(ره) هیچ اجازه ندارند تا این نهادها زیرنظر حکومت قرار گیرند. رعایت استقلال روحانیت موجب می‌شود تا همواره روحانیون از پایگاه مردمی برخوردار باشند و جایگاه روحانیت، مساجد و حوزه‌های علمیه در میان مردم محفوظ بماند. اگر روحانیون تحت لوای حکومت‌ها قرار گیرند و تنها در مقام دفاع از حاکمان برآیند و به خواست و مطالبات مردم توجهی نداشته باشند، بدبینی مردم را متوجه خود خواهند کرد و چنین است که مردم آنها را حقوق‌بگیران حکومت‌‌ها بر می‌شمارند و دیگر به آنها اعتماد نخواهند کرد.

البته مساجد نیز باید پایگاهی برای گرایش و اندیشه‌های مختلف باشند نه آنکه به محفلی برای جریان خاص بدل شوند. هیچگاه مساجد نباید با پذیرش اندیشه‌ای تحمیلی پایگاه مردمی خود را زیر سوال ببرند و موجب گوشه‌نشینی گرایش‌های غیرهمسو با جریانی که در صدد تحمیل اندیشه‌اش است، برآیند. تریبون مساجد باید در اختیار همه گرایش‌های سیاسی قرار گیرد، نه اینکه در عرصه‌ای چون ایام انتخابات تنها جریانی خاص اجازه استفاده از این تریبون را برای بیان دیدگاه‌های خود داشته باشند. بنابر اعتماد تاریخی مردم به نهاد روحانیت و مساجد، می‌توان گفت که روحانیون، تریبون مساجد، نماز جمعه ایفاگر نقش مهمی در روشنگری و آگاهی‌بخشی به مردم نسبت به وضع موجود است و بنابراین است که مردم می‌توانند نسبت به برنامه‌های کاندیدایی در عرصه انتخابات از طریق این تریبون‌ها آگاه شوند تا در سایه شناخت و آگاهی تصمیمات عقلانی و صحیح را اتخاذ کنند، نه آنکه از روی عدم شناخت کافی و تنها برپایه تصمیمی احساسی و بدون پشتوانه منطقی به تصمیم‌گیری درباره سرنوشت اجتماعی و سیاسی خود بپردازند. من به عنوان یک فرد روحانی همواره از این طبع برخوردار بوده‌ام که به گرایش‌های مختلف سیاسی و اندیشه‌ای اجازه دهم تا از تریبون مسجدی که بنده تولیت آن را در اختیار دارم برنامه و دیدگاه خود را اعلام کند.